Paylaş
4 mezhebe göre Abdestin mekruhları
Question
Dört mezhebe göre Abdestin mekruhları
HANEFİLER:
Mekruhlar, tenzihi ve tahrimi olmak üzere iki çeşittir. Yani derece yönünden farzdan daha aşağıda yer alan bir vacip ki buna aynı zamanda kuvvetli sünnet anlamına gelen ‘müekked sünnet’ denilebilir. Böyle bir sünnetin terki, tahrimen mekruh (yani harama yakın kerahet) denir. Mendup, müstehap ve müekked olmayan (kuvvetli olmayan) sünnetlerden birinin terkinden dolayı tenzihen mekruh olur. Bunun terkinde ötürü azaba müstahaklık söz konusu değil ise de yapılması halinde az da olsa sevap kazanılır. Örnek olarak; sol el ile mazmaza ve hem de istinşak yapmak, sağ elle sümkürmek, başın ve kulakların üç defa ayrı ayrı sularla mesh etmek, abdest için kendine özgü bir kap ayırmak veya kendine özgü bir yer ayırmak, Ancak böyle kendine özgü kap ve yer ayırmalarda, başkasından kendisine bir hastalığın bulaşmasından korkarsa veya bedenine veya elbisesine bir pisliğin bulaşmasından endişe ederse böyle durumlar başkadır. Suyu yüzüne sert bir şekilde çarpmak, gereğinden fazla suyu kullanmak, suyu gereğinden daha da kıt kullanmak, pis sayılan yerlerde abdest almaktır. Ancak vakfa ait sularla abdest alınması durumunda gereğinden fazla suyun kullanılması haram oluşturmaktadır. Kendi malına ait suyun israfı ise, mekruh olmaktadır.
ŞAFİİLER:
Mekruh demek; Şeriat (kanun) koyucusunun bir şeyin yapılmamasını kesin olmayarak mükellef (dini görevleri yerine getirmekle yükümlü kimse)’den talep ettiği bir davranış, bir eylem tarzı demektir. Bunu işleyen kimse azaba müstahak olmaz. Fakat İşlemeyen kimse de sevap kazanır. Abdestin mekruhları, vacipliği konusunda Şafiî İslâm hukuku ilim adamları arasında farklı görüş bulunan sünnetleri terk etmekten ibarettir. Tıpkı müekked sünnetlerde olduğu gibidir. Bunları şöyle özetlemek mümkündür:
Abdest almada gereğinden fazla suyu kullanmak tenzihen mekruhtur. Fakat vakfa ait suyu gereğinden kullanmak ise haramdır. Abdest esnasında dünyevi konuşmalarda bulunmak tenzihen mekruh olmaktadır. Oruçlu olan bir kimsenin mazmaza (ağza su alıp çalkalamada) ve istinşak (burnuna su verip solukla yukarıya doğru çekme)’da abartılı yapmak mekruhtur. Dinen temiz sayılmayan bir yerde abdest almak, yıkanılan abdest organlarını üç defadan fazla yıkamak, mesh edilmesi gereken organları üç defadan fazla mesh etmek, ayaklara giydirilen mestlerin üzerine bir defadan fazla mesh etmek mekruh olmaktadır.
MALİKİLER:
Abdestin mekruhları demek, abdest ile ilgili olarak bilinen sünnetleri terk etmektir. Kısacası; yıkanılan organları üç defadan fazla yıkamak, Mesh edilen organları bir defadan fazla mesh etmek, suyu gereğinden fazla harcamak, boynu mesh etmek, boğazın hükmü da boyun gibidir. Serinlemek veya temizlenmek amacıyla gereğinden fazla yıkamak veya fazla mesh etmek, vakıf suyu ise, bu israf haramdır. Pis sayılan bir yerde abdest almak, pisliği bırakmak için hazırlanan bir yerde abdest almak, abdestte Allah (celle celâlühü)’ın adını anarak ve zikir etmekten başka dünyevi konuşmak mekruh görülmüştür.
HANBELİLER:
Mekruh demek, müekked sünnetleri terk etmektir. Örnek olarak; sabah namazının sünneti, vitir namazı veya terâvih namazı gibi namazları terk etmek mekruhtur. Zira bunlar müekked sünnetlerdendirler. Bunlardan başka diğer sünnetleri etmek ise, hayırlı olanı terk etmek anlamına geldiği için tenzihen mekruh görülmüştür. Abdestte gereğinden fazla suyu kullanmak mekruhtur. Ancak vakfa ait suyu gereğinden fazla kullanmak ise haramdır. Yıkanılan organları üç defadan fazla yıkamak, Mesh edilmeye tabi organları mesh ederken de bir defadan fazla mesh etmek, boynu su ile mesh etmek, oruçlu iken ağza ve buruna su verilirken aşırıya gitmek, pis sayılan bir yerde abdest almak, abdest esnasında Allah (celle celâlühü)’ın zikrinden başka dünyevi konuşmak mekruhtur.
Dört mezhebe göre abdestin mekruhları şu şekilde özetlenebilir:
Hanefî Mezhebi:
- Tahrimen Mekruh (harama yakın kerahet):
- Sol elle mazmaza (ağza su almak) ve istinşak (burna su çekmek) yapmak.
- Başın ve kulakların üç defa ayrı ayrı sularla mesh edilmesi.
- Abdest için özel bir kap veya yer ayırmak (hastalık bulaşmasından korkulursa istisna).
- Vakfa ait suları israf etmek (haram).
- Tenzihen Mekruh:
- Suyu yüzüne sert bir şekilde çarpmak.
- Gereğinden fazla su kullanmak.
- Suyu gereğinden az kullanmak.
- Pis sayılan yerlerde abdest almak.
- Kendi malına ait suyun israfı.
Şafiî Mezhebi:
- Tenzihen Mekruh:
- Gereğinden fazla su kullanmak.
- Abdest esnasında dünyevi konuşmalar yapmak.
- Oruçlu iken mazmaza ve istinşak yaparken abartıya kaçmak.
- Dinen temiz olmayan bir yerde abdest almak.
- Abdest organlarını üç defadan fazla yıkamak.
- Mesh edilmesi gereken organları üç defadan fazla mesh etmek.
- Mestler üzerine bir defadan fazla mesh etmek.
Malikî Mezhebi:
- Mekruhlar:
- Yıkanan organları üç defadan fazla yıkamak.
- Mesh edilen organları bir defadan fazla mesh etmek.
- Suyu gereğinden fazla kullanmak.
- Boynu mesh etmek.
- Pis sayılan yerlerde abdest almak.
- Abdest esnasında dünyevi konuşmalar yapmak.
Hanbelî Mezhebi:
- Mekruhlar:
- Gereğinden fazla su kullanmak.
- Vakfa ait suyu israf etmek (haram).
- Yıkanan organları üç defadan fazla yıkamak.
- Mesh edilen organları bir defadan fazla mesh etmek.
- Boynu su ile mesh etmek.
- Oruçlu iken mazmaza ve istinşak yaparken aşırıya gitmek.
- Pis yerlerde abdest almak.
- Abdest esnasında dünyevi konuşmalar yapmak.
Bu bilgiler, dört mezhebin abdest sırasında mekruh sayılan davranışlarını içermektedir. Mekruh olan bu davranışlardan kaçınmak, abdestin sıhhatini korumak ve ibadetlerde daha fazla sevap kazanmak adına önemlidir.
BENZER KONULAR:
- Abdestin mekruhları Diyanet
- Dört mezhebe göre abdest nasıl alınır
- Şafi mezhebine göre abdest nasıl alınır
- Şafi’lerde gusül nasıl alınır ?
- Abdest Hakkında Geniş Bilgi
- Tümünü görüntüle.
- Abdestin Mekruhları Diyanet
- Abdestte başı mesh etmenin ölçüsü nedir?
- Yemek yerken mekruh sayılan durumlar
- Bel açılması namazı ve abdesti bozar mı
- Sadece nafile kılınması mekruh olan vakitler hangileridir?
- Tümünü görüntüle.
Answer ( 1 )
Dört mezhebe (Hanefi, Şafiî, Maliki ve Hanbeli) göre abdestin mekruhları konusunda görüşler bazı farklılıklar gösterebilir. Aşağıda her mezhebin bu konudaki genel görüşlerini bulabilirsiniz:
1. Hanefi Mezhebi
Hanefi mezhebine göre abdestte mekruh olan durumlar şunlardır:
2. Şafiî Mezhebi
Şafiî mezhebine göre abdestte mekruh olan durumlar şunlardır:
3. Maliki Mezhebi
Maliki mezhebinde abdestte mekruh sayılan durumlar şunlardır:
4. Hanbeli Mezhebi
Hanbeli mezhebinde ise abdestin mekruhları şu şekildedir:
Ortak Mekruhlar:
Dört mezhebin ortaklaşa mekruh kabul ettiği durumlar şunlardır:
Her mezhepte abdestin mekruhlarına dair bazı nüanslar olsa da, ortak noktalar dikkatle uygulanmalıdır. Abdest, sadece beden temizliği değil, aynı zamanda ruhî bir hazırlık olduğu için edebe uygun şekilde alınması tavsiye edilir.