Dört mezhepte Abdestin sünnetleri nelerdir?

HANEFİLER:

Abdestin sünnetleri: Müekked (kuvvetli) olan sünnetlerdir ki şunlardır: Besmele çekmek, Bunun yeri de abdestin ilk başlangıcıdır. Başlangıcında unutursa daha abdest bitmeden getirmesi yine yeterlidir. Ellerini su kabına daldırmadan üç kere yıkamak, mazmaza yapmak (ağzını yıkamak), istinşak yapmak (burnuna su verip de yıkayıp sümkürmek), damlamakta olan su ile parmakları birbirine geçirerek aralamak (hilâllemek), yani el ve ayak parmaklarının aralarına suyun geçmesine uğraşmak, her yıkayışı üçlemek, başın tamamını mesh etmek, kulakları mesh etmek, misvak kullanmak ve niyet getirmektir.

Abdest duaları şunlardır:

Aşağıdaki duaları okumak güzel yani müstehap görülmüştür:

1- Abdest almaya başlarken:

Önce mümkün ise kıbleye karşı oturulur;

أعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّحِيم

“Allah’ın rahmetinden kovulup da uzaklaştırılan şeytanın şerrinden Allah (celle celâlühü)’a sığınırım” şeklinde ‘euzü’ çekilir. Sonra:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

“Rahman ve rahim olan Allah’ (celle celâlühü)’ın adıyla” şeklinde besmele-i şerife okunur.

2- Eller yıkanırken;
الْحَمْدُ للهِ جَعَلَ الْمَاءَ طَهُورًا وَالْإِسْلَامَ نُورًا

“Suyu temiz, İslami nur kılan Allah (celle celâlühü)’a hamdolsun” şeklinde dua okunur.

3- Mazmaza yapılırken (ağza su verilirken):

اللَّهُمَّ اسْقِنِي مِنْ حَوْضِ نَبِيِّكَ كَأْسًا لَا أَظْمَأُ بَعْدَهُ أَبَدًا

“Allah’ım! Bana peygamberinin havuzundan öyle bir kadeh su içir ki ondan sonra artık bir daha susamayayım.” Veya:

اللَّهُمَّ أَعِنِّى عَلَى ذِكْرِكَ وَشُكْرِكَ وَحُسْنِ عِبَادَتِكَ

“Allah’ım! Bana senin zikrini, şükrünü yapmak ve aynı zamanda senin (yüce) kitabını okumak için yardım eyle!” şeklinde okunur.

4- Burnuna su verirken:

اللَّهُمَّ لَا تُحَرِّمْنِي رَائِحَةً نَعِيمِكَ وَجَنَائِكَ

“Allah’ım! Bana nimetinin ve cennetlerinin kokusunu haram kılma!” şeklinde okunur.

5- Yüzü yıkamaya başlarken:

اللَّهُمَّ بَيِّضُ وَجْهِي يَوْمَ تَبْيَضَ وُجُوهٌ وَتَسْوَدٌ وُجُوهٌ

“Allah’ım! Bana (bazı) yüzlerin beyazlanacağı ve (bazı) yüzlerin de siyahlaşacağı günde yüzümü beyaz eyle (ağart!)” şeklinde okunur.

6- Sağ kol yıkanırken:

اللَّهُمَّ أَعْطِنِي كِتَابِي بِيَمِينِي وَحَاسِبْنِي حِسَابًا يَسِيرًا

“Allah’ım! Kitabımı (hesap defterimi) sağ tarafımdan ver ve hesabımı da

kolaylaştır!” şeklinde okunur.

7- Sol kol yıkanırken:

اللهُمَّ لَا تُعْطِنِي كِتَابِي بِشِمَالِي وَلا مِنْ ظَهْرِي وَلَا تُحَاسِبْنِي حِسَابًا شَدِيدًا

“Allah’ım! Kitabımı (amel defterimi) sol tarafımdan verme! Ve beni zor olan bir hesaba da çekme!” şeklinde okunur.
8- Başın meshine başlarken:

اللَّهُمَّ غَشْنِي بِرَحْمَتِكَ وَانْزِلْ عَلَيَّ مِنْ بَرَكَاتِكَ

“Allah’ım! Başımı kendi rahmetinle ört! Ve üzerime (senden gelecek olan) bereketlerinden indir!” şeklinde okunur. Ayrıca başın meshinde:

اللَّهُمَّ حَرِّمُ شَعَرِى وَبَشَرِي عَلَى النَّارِ يَوْمَ لاَ ظِلَّ إِلا ظِلُّكَ وَأَظِلَّنِي تَحْتَ ظِلٍّ عَرْشِكَ

“Allah’ım! Tüyümü ve derimi cehenneme haram kıl! Ve beni arşının gölgesinden başka hiçbir gölgenin bulunmadığı günde arşının gölgesi altında gölgelendir!” şeklinde okunması da güzel bir şeydir.

9- Kulakların meshinde:

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ

“Allah’ım! Beni, sözü işitip de sözün en güzeline uyanlardan eyle!” şeklinde okunur.

10- Boyun mesh edilirken:

اللَّهُمَّ أَعْتِقْ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَاحْفَظْنِي مِنَ السَّلَاسِلِ وَالْأَغْلَالِ

“Allah’ım! Boynumu (cehennem) ateşinden azad eyle! Ve beni zincirlerden ve bukağılardan koru!” şeklinde okunur.

11-İki ayak yıkanırken:

اللَّهُمَّ ثَبِّتْ قَدَمَيَّ عَلَى الصِّرَاطِ يَوْمَ تَذِلُّ فِيهِ الْأَقْدَامُ

“Allah’ım! Ayakların kayacağı günde ayaklarımı sırat (denilen köprü) üstünde sağlam tut (kaydırma!)” şeklinde okunur.

12- Bazı ilim adamlarına göre sol ayağın yıkanmasında ayrıca:

اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي سَعْيًا مَشْكُورًا وَذَنْبًا مَغْفُورًا وَتَجَارَةً لَنْ تَبُورًا

“Allah’ım! Bana (verdiğin nimetine karşılık tarafımdan yapılacak şükür için

senin tarafından) kabul edilecek bir çalışma ver! Ve günahım bağışlanmış olacak bir şekilde, kabul edilmiş bir amel ve kârlı bir ticaret ihsan eyle!” şeklinde okunur.

13- Abdest bitince: Mümkün ise ayağa kalkılıp ve kıbleye karşı eller açılıp da:

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَأَشْهَدُ أَنْ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُه
“Şahadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur. Yine şahadet ederim ki Muhammed O’nun kulu ve Resulüdür.” Yine bu şahadetlerden sonra da:

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِينَ وَاجْعَلْنِي مِنَ الْمُتَطَهِّرِينَ

“Allah’ım! Beni tevbe edicilerden ve (günahlardan) temizlenenlerden eyle!” şeklindeki dua da okunmasında fazilet vardır.

14- Böylece abdestini bitiren bir kimse, eğer oruçlu değil ise abdest aldığı sudan biraz içip de:

اللَّهُمَّ اشْفِي بِشِفَائِكَ وَدَاوِنِي بِدَوَائِكَ وَاعْصِمْنِي مِنَ الْوَلِهِ وَالْأَمْرَاضِ وَالْأَوْجَاعِ

“Allah’ım! Bana şifanla şifa ver! Verdiğin ilaçla beni tedavi et! Beni afetlerden, (her türlü) hastalıklardan ve (incitecek her türlü) acılardan koru!” şeklinde okumak da güzel bir iş yapmış olur.

15- En sonunda da kıbleye karşı ve ayakta iken: mümkün olursa bir veya üç kere:

إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ

“1-) Biz onu (yani Kur’an-ı kerimi) Kadir gecesinde indirdik. 2-) Kadir gecesinin ne olduğunu sen bilir misin? 3-) Kadir gecesi (içinde kadir gecesi bulunmayan) bin aydan daha hayırlıdır. 4-) O gecede Rablerinin izniyle melekler ve Ruh (yani Cibril’i emin), her iş için iner durular. 5-) O gece, esenlik doludur. Ta fecrin doğuşuna kadar.” şeklinde okumak da abdestin adabındandır.

ŞAFİİLER:

Abestin sünnetleri: “Euzubillahi mineş’şeytanirracim” şeklinde istiaze denilen duayı okumak, besmele-i şerifi getirmek, besmelenin esnasında abdestin sünnetlerine niyet getirmek, elleri bileklere kadar yıkamak, ellerin mazmaza yapmadan önce yıkanılması, Mazmaza demek; Burun deliklerini henüz yıkamadan önce ağıza su alıp da çalkalamak, istinşak yapmak (suyun burna verilip de solukla yukarıya doğru çekilerek dışarıya atılması demek)’tır. Abdestte kıbleye yönelmek, içinde abdest için su bulunan ve üstü açık olan kabı sağ yanına, üstü kapalı olan kabı da sol yanına almalıdır. Abdest alırken ve ellerini yıkarken besmele-i şerif çektikten sonra Şu duayı:
الْحَمْدُ اللهِ عَلَى دِينِ الإسلام وَنِعْمَتِهِ الْحَمْدُ للهِ الَّذِي جَعَلَ المَاءَ طَهُورًا وَالْإِسْلَامَ نُورًا أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونَ اللَّهُمَّ احْفَظْ يَدَيَّ مِنْ مَعَاصِيكَ كُلَّهَا

“İslamiyet’ten ve diğer nimetlerden dolayı Allah’a hamd olsun. Suyu temizleyici ve İslâmiyeti de nur kılan Allah’a hamd olsun. Rabbim, şeytanların vesveselerinden sana sığınırım. Ve huzurumda bulunmalarından da sana sığınırım. Allahım! Ellerimi sana karşı işlenecek bütün isyanlardan koru!” şeklinde okumaktır. Mazmazada (yani ağza su verdiğinde) şu duayı:

اللَّهُمَّ أَعِنِّى عَلَى ذِكْرِكَ وَشُكْرِكَ وَحُسْنِ عِبَادَتِكَ

“Allah’ım! Sana zikretmem, sana şükretmem ve ibadetini güzelce yerine getirmem konusunda bana yardım et!” şeklinde okumaktır.

İstinşak (burna su verme)’da şu duayı:

اللَّهُمَّ أَرِحْنِي رَائِحَةَ الْجَنَّةِ

“Allah’ım! bana cennetin kokusunu koklat!” şeklinde okumaktır. Yüzünü yıkarken şu duayı:

اللَّهُمَّ بَيِّضٌ وَجْهِي يَوْمَ تَبْيَضَ وُجُوهٌ وَتَسْوَدَ وُجُوهٌ

“Allah’ım! Bir takım yüzlerin beyaz, bir takım yüzlerin de siyah olacağı günde

yüzümü ak eyle!” şeklinde okumaktır.

Sağ kolunu yıkarken; şu duayı;

اللَّهُمَّ أَعْطِنِي كِتَابِي بِيَمِينِي وَحَاسِبْنِي حِسَابًا يَسِيرًا

“Allah’ım! (amel) defterimi sağıma ver ve kolay bir hesapla da hesabımı gör!” şeklinde okumaktır.

Sol elini yıkarken; şu duayı:

اللَّهُمَّ لَا تُعْطِنِي كِتَابِي بِشِمَالِي وَلَا مِنْ وَرَاءِ ظَهْرِي “Allah’ım! (amel) defterimi bana ne solumdan ve ne de arkamdan verme!”

şeklinde okumaktır.

Başını mesh ederken; şu duayı:
اللَّهُم حَرَّمَ شَعَرِى وَبَشَرِى عَلَى النَّارِ وَاظِلُّنِي تَحْتَ عَرْشِكَ يَوْمَ لَا ظِلَّ إِلا ظِلُّكَ

“Allah’ım! Saçlarımı ve derimi ateşe haram kıl! Senin gölgenden başka (yani arşının gölgesinden başka) bir gölgenin bulunmadığı (kıyamet) gün(ün)de beni arşının altında gölgelendir!” şeklinde okumaktır.

Kulaklarını mesh ederken; şu duayı:

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَه

“Allah’ım! Beni söz dinleyenlerden ve onun en güzeline uyanlardan eyle!” şeklinde okumaktır.

Ayaklarını yıkarken; şu duayı

اللَّهُمَّ ثَبِّتْ قَدَمَيَّ عَلَى الصِّرَاطِ يَوْمَ تَذِلُّ فِيهِ الْأَقْدَامُ

“Allah’ım! Ayakların kaydığı günde sırat köprüsü üzerinde ayaklarımı sabit kıl!” şeklinde okumaktır.

Abdestin bitiminden sonra da kıbleye yönelerek ellerini gökyüzüne doğru açıp kaldırarak; şu duayı;

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنْ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اللَّهُم

اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِينَ وَاجْعَلْنِي مِنَ الْمُتَطَهِّرِينَ سُبْحَانَكَ اللَّهُمْ وَبِحَمْدِكَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ اسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

“Şahitlik ederim ki Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur. O, birdir. Ortağı hiç yoktur. Yine şahitlik ederim ki, efendimiz Muhammed, O’nun kulu ve elçisidir.

Allah’ım! Beni tövbe edenlerden ve temizlenenlerden kıl! Allah’ım! Seni noksan sıfatlardan tenzih kılar ve sana övgülerimi arz ederim. Senden başka ilah olmadığına şahitlik eder, senden afv ve bağışlama ister ve sana dönerim.” şeklinde okumaktır. Abdestte misvak kullanmak ta sünnettir.

MALİKİLER:

Ellerini bileklere kadar yıkamak, suyun solukla buruna çekilmesi (yani istinşak), mazmaza (suyu ağza alıp da dışarı atmak)’dır, kulakların içi ve dışını mesh etmek, iki kulağın mesh edilmesinde yeni suyu kullanmak, organlar arasında sırayı gözetmek, ilk meshten sonra elinde ıslaklık kalmışsa başı ikinci kez mesh etmek, geniş olan yüzüğü ellerin yıkanılmasında oynatmaktır.

Dini Siteler

HANBELİLER:

Abdestte kibleye yönelmek, mazmaza’da ağzını misvaklamak, ellerin avuçlarını üç kez yıkamak, yüzden önce mazmaza ve istinşak yapmak, şayet oruçlu değil ise, mazmaza ve istinşak’ta abartı yapmak da sünnettir. Organları ovmak, yüzün yıkanılmasında mümkünse bol su kullanmak, Sık sakallı bir kimse ise, sakalını elleriyle aralamak, el ve ayak parmaklarını aralamak, kulakların meshinde suyu yenilemek, her organı ikinci ve üçüncü defa yıkamak, iki organlarda önce sağdan başlamak, yüzün yıkanılmasında getirilen niyet, abdestin sonuna kadar kalpte tutmak, avuçların yıkanılmasında abdestin sünnetlerine niyet etmek, Niyette sadece kendisinin duyabileceği şekilde dudakları oynatmak, Abdestin bitiminden sonra ellerini açıp gözlerini göğe doğru dikip de şu duayı:

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنْ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ اللَّهُم اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِينَ وَاجْعَلْنِي مِنَ الْمُتَطَهِّرِينَ سُبْحَانَكَ اللَّهُمْ وَبِحَمْدِكَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ اسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

“Şahitlik (tanıklık) ederim ki Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur. Yine şahitlik ederim ki efendimiz Muhammed, O’nun kulu ve elçisidir. Allah’ım! Beni tövbe edenlerden ve temizlenen kimselerden kıl. Beni salih kullarından eyle. Allah’ım! Seni noksanlardan ve eksikliklerden tenzih ederim. Ve sana övgülerimi arz ederim. Senden başka ilâh olmadığına şahitlik eder, senden afv ve mağfiret diler ve sana dönerim” şeklinde okumak ta sünnettir.

BENZER KONULAR:

• Maliki mezhebine göre Abdestin sünnetleri
• Abdestin sünnetleri Diyanet
• Gusül Abdestinin Farzları ve Sünnetleri nelerdir?
• Hanefi ve Şafii mezhebine göre abdestin farzları
• Sünnetleri de Yerine Getirilerek Gusül Nasıl Alınır?
• Tümünü görüntüle.