Paylaş
Alkol ve domuz mamulleri içeren bir ilaç kullanmak caiz midir?
Question
Tedavi Amaçlı İçinde Haram Madde Bulunan İlaçlar Kullanılabilir mi? Caiz ise hangi durumlar için geçerlidir?
HARAM KATKI MADDESİ İÇEREN İLAÇLARLA TEDAVİ OLMAK
Peygamber Efendimiz (sallallahu Aleyhi ve Sellem) hasta kimsenin, haram olan şeylerde şifayı araması hakkında şöyle buyurmuştur:
إن الله لم يجعل شفاءكم فيما خوم عليكم
“Allah Teâlâ şifanızı, size haram kıldığı şeylerde yaratmadı.”
Her ne kadar alimlerin bir kısmı; bu hadis-i şerife dayanarak haramla tedaviyi caiz görmese de, çoğunluğun görüşü caiz olduğu yönündedir.
Haramla tedaviyi caiz gören alimler; bu hadis-i şerifi şöyle yorumlamışlardır: Haram olan bir şeyin kullanılmasında zaruret yok sa onda şifa aramak caiz olmaz. Ancak o haramı kullanmaya dair geçerli bir zaruret doğarsa zarurete binaen helale dönüşür. Dolayısıyla onda aranan şifa, haramda aranan şifa değil, bilakis helalde aranan şifa olarak kabul edilir.
Diğer bazı alimler ise hadis-i şerifin yorumunu şöyle yapmışlardır. Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bu hadis-i şerifi, şifa taşımayan haramlar hakkında buyurmuştur. Nasıl ki susuzluk tan ölmek üzere olan kimsenin, yanında bulunan şaraptan içmesi caizse aynı şekilde kendisinde şifa olan şeyi kullanımı da alternatifinin bulunmaması şartıyla caizdir’.
Bedâi’u’s-Sanâi adlı eserin de şöyle der: İmam Ebu Hanife (Allah ona rahmet etsin)’ye göre; şifası kesin olarak bilinmeyen, şifa vereceği kanaati düşünülmeyen veya tabip ler tarafından şifa verici olduğu söylenmeyen haram şeylerin tedavi amaçlı kullanılması caiz değildir.
Muhammed Emin İbn Abidin (0.1252), Reddu’l-Muhtar adlı hâşiyesinde şöyle der: ‘Haramla tedavi haramdır’ sözü mutlak değildir. Tedavi maksadıyla haram bir şeyi kullanmanın haram oluşu, onun tedaviyi sağlayabileceğine dair bilgi veya kanaatin olmamasıyla kayıtlıdır. Şayet o haramla tedavi olunduğunda şifa bulunacağı bilinirse ve başka bir alternatif de yoksa onu kullanmak caiz olur.
Kaynak Helaller ve Haramlar
Bu sorunun cevabı, İslam hukukunda “zaruret” kavramına göre verilmektedir. Zaruret, kişinin veya başkasının hayatını, sağlığını veya malını korumak için gerekli olan bir durumdur. İslam hukukunda, zaruret halinde, haram olan bir şeyin yapılması, hatta yenilmesi caiz kabul edilmektedir.
Bu nedenle, bir hastalığın tedavisi için helal olan başka maddelerden elde edilmiş bir ilaç henüz üretilmemiş ya da üretilen bu ilaca ulaşma imkânı yok ise haram olan bir maddenin veya bundan üretilen bir ilacın kullanılmasında dinen bir sakınca yoktur. Çünkü bu durumda, ilaç kullanmak, hastanın hayatını veya sağlığını korumak için gerekli bir zaruret halini almıştır.
Ancak, bu ilacın, meslekî ehliyet ve dürüstlüğüne güvenilen uzman bir doktor tarafından tavsiye edilmesi şarttır. Çünkü, doktorun, hastanın durumunu ve ilaçların faydalarını ve zararlarını iyice değerlendirerek tavsiyede bulunması gerekir.
Zaruret ortadan kalkar ve başka helal maddelerden yapılan ilaçlar bulunursa, o zaman helal olanları kullanmak gerekir. Çünkü, zaruret, kendi miktarlarınca takdir olunur. Zaruret ortadan kalkınca, haram olan şeyin kullanımı da caiz olmaz.
Sonuç olarak, haram olan bir maddenin veya bunlardan imal edilen ilaçların tedavide kullanılması, aşağıdaki şartların gerçekleşmesi halinde caizdir:
Tedavi için helal olan başka bir ilaç bulunmamalıdır.
İlacın, meslekî ehliyet ve dürüstlüğüne güvenilen uzman bir doktor tarafından tavsiye edilmesi gerekir.
İlacın kullanılması, hastanın hayatını veya sağlığını korumak için gerekli bir zaruret halini almıştır.
Bu şartlar gerçekleştiği takdirde, haram olan bir maddenin veya bunlardan imal edilen bir ilacın kullanılması, dinen caizdir.
BENZER KONULAR:
Answer ( 2 )
İslam’da genel olarak haram olan bir madde veya onun türevleri, bir zaruret durumunda kullanılabilir. Zaruret, yaşamak veya sağlıklı bir şekilde yaşamak için gerekli olan durumları ifade eder. Bu nedenle, bir kişinin sağlığına ciddi bir zarar gelmesini önlemek veya hayatını sürdürebilmek adına haram bir maddenin (veya onun türevlerinin) kullanılması caizdir.
Bir müslüman, sağlığını korumak ve tedavi etmek için kullanılan maddelerin içeriğini ve etkilerini bilmelidir. Haram bir madde kullanımının zaruret durumu olup olmadığını değerlendirmek için bir uzmana danışmak önemlidir.