KAVIY

القوي

Allah’ın isimlerinden (esma-yi hüsnâ) biri.

“Kavi” ismi, “gücü her şeyi kapsayan” anlamına gelir. Kur’ân-ı Kerim’de iki yerde, Allah tarafından gönderilen peygamberleri yalanlayan kavimlerin

helak edilişlerinin anlatıldığı ayetler O’nun güç ve kudretini vurgulayan şu ifadeyle sona erer: “Allah kavidir, cezası ve azabı şiddetlidir (şedidu’l-ikab)” (el-Enfal 8/52; el-Mü’min 40/22). “Kavi” ismi, bunların dışında kullanıldığı diğer ayetlerde ise daima üstün ve karşı konulamaz derecede güçlü” anlamındaki “aziz” ismiyle bir arada bulunmaktadır (mesela bk. Hüd 11/66; el-Hac 22/40; es-Şûra 42/19). Kur’an’da Allah’ın güç ve kuvvet sahibi oluşunu ifade etmek için “kavi” ile aynı kökten türeyen “zü’l-kuvve” tabiri de bir âyette kullanılmıştır: “Şüphesiz rızık veren, karşı konulmaz güç ve kuvvet sahibi olan (zü’l-kuvve) ancak Allah’tır” (ez-Záriyât 51/58).

Allah’ın güç ve kudretine işaret eden “metin”, “kadir”, “kadir” ve “muktedir” isimleriyle hemen hemen aynı anlamda olan “kavi” ismi, O’nun karşı konulamaz üstünlüğünü ve mutlak irade sahibi oluşunu ifade eden “aziz”, “kahhär” ve “cebbår” isimleriyle de anlam açısından yakındır (bk. AZIZ, CEBBAR; KADİR; KAHHÄR; METIN).

Bütün bu isimlerin ortak vurgusu, evrendeki bütün varlıkların gücünün sınırlı ve Allah’ın karşı konulamaz mutlak gücü karşısında değersiz oluşudur. Kur’ân-ı Kerim’de şöyle buyurulur: “Zalimler azap ile yüzyüze geldikleri anda bütün kudretin Allah’a ait olduğunu anlayıp O’nun pek çetin azabını farkedeceklerini keşke şimdiden bilselerdi” (el-Bakara 2/165). Güç ve kudret sahibi olduğunu zanneden ve bununla böbürlenen insanlar aslında sadece boş bir hayale kapılmıştır ve kendilerini aldattıklarını er geç anlayacaklardır: “Ad kavmine gelince, onlar da, “Bizden daha kuvvetli kim var?’ diyerek yeryüzünde haksız yere büyüklük tasladılar. Kendilerini yaratan Allah’ın onlardan daha güçlü olduğunu görmüyorlar mıydı?” (Fussılet 41/15). Dolayısıyla bu isimlerin anlamını kavrayan bir mümin, Allah’ın her şeyi yaratan, yöneten ve her şeyin sahibi olduğunu; hiçbir varlığın O’nun üstünlüğüne, gücüne karşı direnme, karşı koyma veya onun iradesi dışında bir şey yapma imkânına sahip olmadığını bilir (bk. KUDRET), Bu yüzden hem dünya hayatı hem de âhiretle ilgili her konuda sadece Allah’a dayanır ve yalnız O’na tevekkül eder. Her türlü sıkıntı ve zorlukta, “la havle ve lå kuvvete illâ billâh” (Her türlü değişim ve gücün kaynağı sadece Allah’tır) diyerek O’na sığınır. Hz. Peygamber ezan dinlerken “hayye ale’s-salah” (Haydi

namaza!) cümlesinden sonra “lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh” demiş, cennet hazinelerinden bir hazine olarak nitelendirdiği bu sözleri söylemeyi âdet haline getirenlerin günahları çok da olsa affedileceğini müjdelemiştir (Buhârî, “Ezân”, 7, “Daavât”, 50, 67; Tirmizî, “Daavật”, 57, 119; ayrıca bk. HAVKALE).

Kaynak: İslam ansiklopedisi Diyanet