Paylaş
Anne hakkı ve evlilik
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
Anne hakkı
Selamun aleyküm ,
Benim danışmak istediğim konu çok uzun nerden başlasam bilmiyorum,ama öncelikle sormak istediğim tek başına çocuklarını yetiştirmiş bir annenin çocukları üzerindeki hakkı.
Cevap:
Anne Ve Babanın Çocuğu Üzerindeki Hakları Nelerdir?
ÇOCUK HAKLARI
İslâm dini, her hak sahibine hakkını tam olarak ihsan eden ilâhî bir dindir. Bu haklar, varlıkların fıtratlarına, kabiliyet, ihtiyaç ve kapasitelerine göre farklılık göstererek kendi içinde bir denge oluşturur.
Kur’ân-ı Kerîm’de bazı âyetlerde, câhiliye müşriklerinin kız çocuğu doğduğu zaman yüzlerinin simsiyah kesilecek kadar çok üzüldükleri aktarılır. Hâlbuki kız çocuğunu da, erkek çocuğunu da veren Allah’tır. Üstelik kız veya erkek çocuğundan hangisinin âileye daha faydalı olacağı bilinemez. Peygamber Efendimiz, hiçbir zaman evlatları arasında fark gözetmemiş; doğan her evlâdı için benzer şekilde sevinmiş, evlâdlarını Allâh’ın bir lutfu olarak görmüş, her birinin doğumunun haftasına onlar için akika kurbanı kesmiş ve ziyafet vermiş ve ashâbını da buna teşvik etmiştir.
YAŞAMA HAKKI
İslâmiyet, her şeyden önce çocuğun hayatının korunması üzerinde durur ve çocukların öldürülmesini yasaklar.
Kur’ân-ı Kerîm’de:
“Çocuklarını cehâletle, düşüncesizlikle öldürenler, mutlaka hüsrandadırlar.” (el-En’am 140) buyrulmuştur.
Yine başka bir âyette “Evlatlarınızı, fakirlik korkusuyla öldürmeyin. Onları da, sizi de biz rızıklandırırız. Hakikat, onları öldürmek büyük bir suçtur.” (el-İsra, 31) buyrulmaktadır.
HELAL RIZK HAKKI
Rûhumuzun ve bedenimizin gelişiminde en temel unsur, helâl lokmadır. Bu, çocuğun babası üzerindeki en önemli haklarından biridir. Bu sebeple
Hadîs-i şerîfte:
“Çocuğun babası üzerindeki haklarından birisi de onu yalnızca temiz şeylerle rızıklandırmasıdır.” buyurulmuştur.
SÜT EMME HAKKI
Süt devresi, çocukların biyolojik ve psikolojik gelişimleri için en önemli safhalardan birisidir. İnsanın, insânî vasıfları alması için en temiz gıda, yine insan sütüdür. Kur’ân-ı Kerim, bunun önemini iki âyet-i kerime ile vurgulamıştır:
“Emzirmeyi tamamlamak isteyen (baba) için, anneler, çocuklarını iki tam yıl emzirirler. Onların örfe uygun olarak beslenmesi ve giyimi, baba tarafına aittir.” (el-Bakara, 233)
Hadîs-i şerifte de şöyle buyrulur;
“Bebek için annesinin sütünden daha hayırlı süt yoktur.” (Müsned-ü Zeyd, s. 481)
GÜZEL İSİM HAKKI
İslâmiyet, isim koymaya önem vermekle kalmaz, güzel isim konulmasını tavsiye eder. Peygamber Efendimiz, çocuğun doğumunun yedinci gününe kadar isim verilmesi ister, kendisi de daha ilk gün koymaya gayret ederdi. Bir hadîs-i şerîfinde bunun önemine binâen şöyle buyurmuşlardır:
“Çocuğun babası üzerindeki hakları, ismini ve edebini güzel yapmasıdır.” (Suyûtî, el-Câmi’u’s- sağîr, 2, 538, 2489)
Başka bir hadîs-i şerîfte ise:
“Siz, kıyamet gününde kendi isimleriniz ve babalarınızın isimleriyle çağrılacaksınız, öyle ise isimlerinizi güzel kılın.” (Ebû Dâvud, Edeb, 70) buyurmuşlardır.
SÜNNET OLMA HAKKI
Hazret-i İbrahim ile başladığı belirtilen sünnet olma hakkı, erkek çocuğun mendup haklarından biridir. Çocuk, doğumunun ilk haftasından itibaren büluğa ermeden sünnet edilmelidir. Bu, farz olmasa da kuvvetli bir sünnet, ayrıca sıhhat için güzel bir davranıştır.
OYUN HAKKI
Çocuğun, gerek bedenî, gerekse aklî ve hatta rûhî gelişimi için oyun çok önemlidir. Eski ve yeni bütün terbiyeciler, bu hususta ittifak ederler. Peygamber Efendimiz çocukların oyun oynaması ve oynatılması konusunda tavsiyelerde bulunmuştur. Bir Hadîs-i şerîfinde:
“Çocuğu olan, onunla çocuklaşsın.” (Kenzul-Ummâl) buyurmuştur.
Efendimizin hizmetinde olan Hazret-i Enes, Rasûlullâh’ı “çocuklarla şakalaşma (ve onları eğlendirme de) insanların en ileri olanı” diye tavsîf eder.
Ayrıca İslâm âlimlerinden İmâm-ı Gazâlî ve diğer terbiyeciler, çocuğa eğlence imkânı tanınmadan devamlı dersle meşgul edilecek olursa, “kalbinin ölüp, zekâsının söneceğini” belirtirler.
GÜZEL TERBİYE EDİLME HAKKI
Âyet-i kerîmede buyrulur:
“Ey îmân edenler! Nefislerinizi ve âilelerinizi, yakıtı taşlar ve insanlar olan ateşten koruyun!” (et-Tahrîm, 6)
Peygamber Efendimiz de buyurmuştur:
“Bir baba, evlâdına güzel terbiyeden daha güzel bir mîrâs bırakamaz!”
EŞİT MUAMELE HAKKI
Ahmet bin Hanbel’den gelen bir rivayette ise, Efendimiz:
“Çocukların, senin üzerindeki haklarından biri, onlara eşit davranmandır.” buyurmuşlardır.
Bu hadislere dayanan âlimler, çocuklar arasında, bir ebeveynin “ihsan ve atiyyeden tut, öpücüğe varıncaya kadar, zâhire akseden her şeyde eşit davranmasının şart olduğu” hükmüne varmışlardır.
FARZ-I AYN İLİMLERİ ÖĞRENME HAKKI
Bir baba, çocuğuna, “zarûrât-ı dîniyye”yi, yani en az îmanını koruyacak ve dînî vecibelerini yerine getirebilecek kadar dînî bilgiyi öğretmelidir. Kendisi öğretemiyorsa, öğretecek ehil ve güvenilir bir hocaya teslim etmelidir. Bu, evladının hem dünya, hem de âhiret saâdetini düşünen her babanın en mühim vazifesidir.
Âyet-i Kerîmede şöyle buyrulur:
“Ehline namazı emret. Kendin de ona sabır ile devam et!” (et-Tâhâ, 132)
Hadîs-i şerîflerde de şöyle buyrulmuştur:
“Çocuğun babası üzerindeki haklarından birisi de aklı erince, ona namazı öğretmesidir.”
“Çocuğun babası üzerindeki hakkı, ona yazı, yüzme, atıcılık öğretmesi ve sadece temiz olanlarla rızıklandırılmasıdır.”
EVLENDİRME HAKKI
Ebû Hüreyre’den gelen bir rivâyette Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuşlardır:
“Çocuğun, babası üzerindeki bir hakkı, büluğa erince evlendirilmesidir.”
Bir başka hadîs-i şerîfte ise, vakti geldiği hâlde evlendirilmezse ve bu durum, gencin günah işlemesine sebep olursa, bundan baba sorumlu tutulmaktadır:
“Kimin bir çocuğu olursa, ismini ve edebini güzel yapsın. Büluğa erince de onu evlendirsin. Çocuk, büluğa erdiği hâlde evlendirilmez, o da bu yüzden bir günâh işlerse bunun günahı baba üzerinedir.”
Benzer Konular:
Cevapla