Azîmet

Azimet kelimesinin sözlük ve dini kavram olarak anlamı

“Azimet’in sözlük anlamı, bir şeye kesin olarak yönelmek, niyetlenmektir. Fıkıh usulü terimi olarak ise azîmet, “güçlük, zaruret, ihtiyaç gibi arızi bir sebebe bağlı olmaksızın ilkten konmuş bulunan ve nor­mal durumlarda her bir mükellefin yüküm­lü tutulduğu aslî hüküm” demektir.

Azîmet; farz, vacip, sünnet, müstehap gibi bir davranışın yapılmasını, haram, mekruh gibi bir davranışın yapılmamasını ifade eden bütün teklîfî hükümleri içine alır. Meselâ namaz, oruç, hac ve Allah’ın kullarını yükümlü kıldığı diğer dinî vecibe­ler genel tarzda her mükellef kişi için teşrî kılınmış birer azîmet hükmüdür. Zira bun­lar genel tarzda konmuş normal durumlar­da her bir mükellef için bağlayıcıdır. Aynı şekilde şarap içme, Ölü eti ve domuz eti yeme, zina ve haksız yere adam öldürme gibi davranışlarla ilgili hükümler (haramlar) da birer azîmet hükmüdür; normal durum­larda her bir mükellef için bağlayıcıdır.
Azîmetin karşıtı ruhsattır. Meselâ, hasta ve yolculara, karşılaştıkları güçlük sebebiy­le, -sonradan kaza etmek üzere- oruç tutmama kolaylığının tanınmış olması bir ruhsattır. Ruhsatın söz konusu olmadığı durumlarda bütün dinî hükümler (fıkıh usulü bilginlerinin çoğunluğuna göre) esa­sen birer azîmet hükmüdür, fakat Özel olarak azîmet adı ile anılmazlar.