Paylaş
Borç ve helalleşme
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
Selamünaleyküm. Sorum biraz uzun olacagi icin açıklayıcı yazmaya çalışacağım. Benim sorum şu.
Benim dedem 3 kardeşler 1950 yılında yerleri bolmusler. 3 kardes esit olarak bolunmus diger 1 kardes oldugumuz yerde yaşamak istememiş ve 2 kardeşine yeri satmışlar. Satilan yerlerin icinde devlet ormani var ama zamaninda agac kesip para kazanilma olayi oluyormuş ve gecim bu sekilde saglaniyormus. Yerini satan o bir kardeş ormandan 80 agac baskasina satmis ve para almis. Dedem ve diger kardesi o yerini satmak isteyen kardesinin ormanini ve sattigi 80 agac orman borcunu devir almışlar ve anlasmislar. Ve o kardes baska sehire gitmis. Gelelim sıkıntı olan yere
Yerleri satan alan 2 kardes o 80 agac borcu odemek icin 80 agaci satin alan adamı cagirmislar ve 80 agacini al demisler. Yalniz o agaclari satin alan adam agaclar dursun ve biraz daha buyusunler demis. Dedem ve kardeside kabul etmemis 5 sene muhlet vermis o agaclari almasi için. O 5 sene gecmis ama satin alan adam agaclari almamis. Bizimkilerde o agaclari kendileri kesip tarim arazisi yapmis. Dedem haciliga giderken helalik icin o borclu adama gitmis o agaclarin parasini defalarca kez vermek istemis. Yalniz adam her defasinda parayi degil agaclari istemis ve anlasamamislar. Dedemler defalarca haber gondermis para göndermek icin fakat kabul gormemis. Ve dedem ve o 80 agaci alan adam hesabimiz ahirete kaldi deyip ikiside olduler. Simdi biz evlatlar olarak bu borcu nasil odeyebiliriz babam bu borcu odemek istiyor. Sorum şu olen iki taraf birbirine helallik etmeden olduler. Bu hakki bu adamlarin cocuklari kendi arasinda ödeyerek odeyebilirler mi? Odeyebilirse o zamanki para degerinden mi odemeli yoksa simdiki agac bedeli uzerinden mi odemeli. O zamanin sartlarinda agac degersizmis araba yolu yokmus simdi cok degerli. 80 agaci alan adamin odedigi para bedeli uzerinden o adamin cocuklarina odemek suretiyle bu borç odenir mi. Cevabinizi buyuk bir merak ve sabırla bekliyorum. Yardimci olmanizi istiyorum. Hayirli gunler dilerim.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
Ve aleyküm selam ve rahmetullah
Borç ve helalleşme ciddi bir konudur. Satılan yerin parası alınmış ise; satan kişinin bu tarladan bir hakkı olmaz. Bu konuda Din İşleri Yüksek Kurulu’nun fetvası şu şekildedir;
Ödeme imkânı olduğu hâlde zamanında borcunu ödemeyen borçlu, manen sorumlu olur ve ahiret azabını hak eder. Bu konuda Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: “Zengin kişinin borcunu ödemeyi uzatması zulümdür.” (Buhârî, Havâlât, 1)
İslam Hukuku açısından ise; kişinin zimmetinde bir borç sabit olur ve onu ödemeye yanaşmazsa, bu kişi yetkili makamlar tarafından ödemeye zorlanabilir. Fakihler bu tür bir cezanın uygulanmasını, Hz. Peygamberin (s.a.s.) konuyla ilgili hadislerine dayandırmışlardır (Bkz. Buhârî, İstikrâz, 13). Borçlunun borcunu geciktirmesi nedeniyle -paranın değer kaybetmesi gibi bir sebeple- alacaklı zarara uğrarsa borçluya sadece enflasyon oranında zarar tazmin ettirilir. Ancak borçlunun malî sıkıntı içinde olduğunu ispat etmesi halinde yetkili makamlar borcunu ödeyebilmesi için kendisine belli bir süre tanır. Bu durum ise, alacaklının yasal hakkını istemesine engel teşkil etmez (Mevsılî, el-İhtiyâr, II, 221).