Paylaş
Buluntu eşyayı kullanmak caiz mi
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
Buluntu eşyayı(lukata) sahiplenmek günah mı?
Merhaba iyi sabahlar ben kayıp eşya bürosunda çalışıyorum ve dünyanın her yerinde bulunan eşyalar bana geliyor 3 ay sonra bu eşyalar sahipsiz olduğu için satılıyor ve küçük eşyalar veya aranmayan eşyalar mesela kulaklık şapka gibi eşyaları dağıtıyoruz isteyene benim sorum buluntu ama sahibinden aranmakta olmayan eşyaları kullanabilir miyim?
CEVAP:
İslam’da buluntu eşyanın kullanımı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bu konuda genel olarak kabul gören görüş, buluntu eşyanın sahibini bulmak için gerekli çaba gösterildikten sonra, sahibi belirlenemiyorsa veya bulunan eşya sahipsiz bir şekilde kalmışsa, bu eşyanın kullanılmasının caiz olduğudur.
İslam hukukunda, sahibi belirsiz olan veya sahibi bulunamayan eşyanın “Luhum” adı verilen bir statüsü bulunmaktadır. Luhum, İslam hukukunda sahipsiz olarak kabul edilen eşyadır. Bu durumda, bulunan eşya sahipsiz sayılır ve onu bulan kişi tarafından kullanılabilir. Ancak eşyanın değeri yüksekse veya sahibi sonradan ortaya çıkabilirse, bu durumu yetkililere bildirerek beklemek daha uygun olabilir.
Bu konuda dikkat edilmesi gereken önemli nokta, dürüstlük ve adalete riayet etmektir. Bulunan eşyanın kaybolan bir eşya olduğuna inanılıyorsa, elinden geldiğince sahibini bulmak için çaba göstermek ve eşyayı geri vermek doğru bir davranış olacaktır.
Yine de, buluntu eşyanın kullanımı konusunda daha spesifik bir durum söz konusu ise, yerel dinî otoritelerle veya ilim ehli kişilerle görüş alışverişinde bulunmanız önemlidir. Onlar size konuyla ilgili daha detaylı rehberlik sağlayabilirler.
BENZER KONULAR:
- İslamda Buluntu eşya (lukata) ile ilgili hükümler
- Buluntu eşya caiz mi?
- Buluntu mal helal mı?
- Değerli bir eşya bulunduğunda ne yapılmalı
- Bulunan eşya ile ilgili hükümler
Answers ( 2 )
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
Buluntu eşya (lukata) hakkında hükümler;
Bulunduğu yerde bırakıldığı takdirde telef olmasından korkulan bir şeyi sahibine vermek üzere almak vacip; telef olmayacak şeyleri almak ise mubahtır. Bir kimse bulduğu bir şeyi alırken, onu sahibine teslim etmek üzere aldığına çevresindekileri şahit tutar. Bulunan eşyanın sahibi çıkar ve onun kendisine ait olduğunu ispat ederse eşyayı ona teslim eder (Kâsânî, Bedâî’, VI, 200-201).
Buluntu eşya, onu sahibine vermek üzere alanın yanında emanet durumundadır. Bir kusuru olmaksızın bu mal kaybolsa veya telef olsa, sahibi çıktığında bedelini ona ödemekle yükümlü olmaz (İbn Nüceym, el-Bahr, V, 162, 163).
Buluntu eşyayı elinde bulunduran kimse bunu malın değerine göre uygun görülen bir süre ilan eder ve bekler. Sahibi çıkmazsa o malı yoksul kimselere sahibi adına tasadduk eder; kendisi muhtaç ise ondan istifade edebilir. Ancak, daha sonra sahibinin çıkması halinde bedelini öder. Sahibinin aramayacağı düşük değerli şeyler ise beklemeye gerek kalmaksızın ihtiyaç sahiplerine verilebilir; bulanın ihtiyacı varsa o da kullanabilir (Serahsî, el-Mebsût, XI, 2, 3).
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
Buluntu eşya (lukata) hakkındaki hükümler genellikle şu prensiplere dayanır:
Telef Olabilecek Eşyaların Teslimi: Bulunduğu yerde bırakıldığında telef olmasından korkulan bir şeyi bulan kişinin, bu eşyayı sahibine vermek üzere alması vaciptir. Yani, bulunulan şeyin bozulabileceği veya zarar görebileceği durumlarda sahibine teslim edilmesi gerekir.
Telef Olmayacak Eşyaların Teslimi: Telef olmayacak eşyaların alınması ise mubahtır. Yani, buluntu eşyanın zarar görmeyeceği veya bozulmayacağı durumlarda bulan kişi bu eşyayı alabilir.
Emanet Durumu: Buluntu eşya, onu bulan kişi tarafından sahibine verilmek üzere alındığında bir nevi emanet durumundadır. Bu durumda buluntu eşya sahibi çıkıncaya kadar bulan kişinin sorumluluğundadır.
Kusursuz Kayıplar: Buluntu eşya, bulan kişinin kusursuz bir şekilde koruduğu durumlarda kaybolur veya telef olursa, bulan kişi sahibi çıktığında bu eşyanın bedelini ödemekle yükümlü olmaz.
Sahibinin Çıkmaması Durumu: Buluntu eşyanın sahibi çıkmazsa, bulan kişi bu eşyayı belirli bir süre ilan eder ve bekler. Sahibi çıkmazsa, bu eşya yoksul kimselere sahibi adına tasadduk edilebilir veya bulan kişi tarafından kullanılabilir. Ancak, sahibinin daha sonra çıkması halinde eşyanın bedeli ödenir.
Düşük Değerli Eşyalar: Sahibinin aramayacağı düşük değerli eşyalar beklemeye gerek olmaksızın ihtiyaç sahiplerine verilebilir veya bulan kişi tarafından kullanılabilir.
Bu hükümler, buluntu eşyanın adaletli bir şekilde korunması, sahibine ulaştırılması ve sahibinin haklarının korunması amacıyla belirlenmiştir.