SORU: Şu âyet ne anlama gelir:

Bitkiler ve ağaçlar secde ederler.

Cansız varlıkların Allah’ı teşbih etmeleri ne anlama gelir?

CEVAP: Rahman sûresinin 6. ayeti olan bu âyette geçen neon kelimesi yıldız anlamına da gelir. Ağaç ise sapı olan bitki demektir. Bunların Allah’a secde etmeleri, hangi gaye için yaratılmaşlarsa onun için Allah’a boyun eğmeleri ve o gayeyi gerçekleştirmek için Allah tarafından kendilerine verilen emri yerine getirmeleri demektir. Bitkiler ve ağaçlar Allah’ın kudretine boyun eğdikleri için Kur’an onları Allah’a secde eden varlıklara benzetmiştir. Çünkü secde en ileri seviyede bir boyun eğiştir.

Kur’an-ı Kerim’de Allah Teâlâ buna benzer başka örnekler de verir:

Yedi gök, yer ve bunlarda bulunan herkes O’nu teşbih eder. O’nu hamd ile teşbih etmeyen hiçbir şey yoktur. Ne var ki siz onun teşbihini anlamazsınız. O halimdir, bağışlayandır. (İsra/44)

Selef, buradaki teşbihin lisan ile olduğunu söylemiştir; konuşan varlıklarda bu açıkça belli olur, cansız varlıklarda ise bu teşbih gizlidir. Diğerleri ise bu teşbihin, özellikle konuşamayan varlıklarda lisan-ı hal ile olduğunu söylemişlerdir. Çünkü bu yaratıklarda düşünen ve tefekkür eden bir kimseyi rabbini teşbihe ve yüceltmeye sevkeden deliller ve burhanlar vardır. Fakat insanların çoğu bunu bilmezler. Çünkü onlar düşünmüyorlar ve bakmıyorlar. Bunlar teşbihe sebep olduğu için mecaz yoluyle teşbih onlara nisbet edilmiştir. Şu beytin şairine bravo doğrusu:

Her şeyde O’nun için vardır bir âyet Eder O’nun birliğine hep delâlet.

• Namaz Kılarken Secde Nasıl Yapılır?
• Namazda eksik Secde şüphesi
• Şafilerde tilavet Secdesi nasıl yapılır
• Şafii mezhebinde sehiv Secdesi nasıl yapılır
• “Rüyada Secdede ölmek” anlamı
• Tümünü görüntüle.