Paylaş
Çek kırdırmak caizmi
Question
Çek kırmak günah mı faiz sayılır mı?
Halk arasında çek kırdırmak olarak bilinen fakat dinimizde Faizin kendisi olan işlemi yapmak haram mıdır caiz değildir
Birileri diyor ki Ben razıyım karşı taraf razı olsun sizi razı olsanız da Allah razı değil para ne ise günü geldiğinde aynısı ile alınmalıdır erkenden alıp bir kısmından vazgeçmek caiz değildir
CEVAP:
Çek kırdırmak, İslam’da faiz olarak değerlendirilen işlemlerden biri olabilir. Konuyu detaylıca ele alalım:
Çek Kırdırmak Nedir?
Çek kırdırmak, vadesi henüz gelmemiş bir çekin, belirli bir komisyon veya kesinti karşılığında bir finans kurumu veya kişi tarafından nakde çevrilmesi işlemidir. Örneğin, 100.000 TL’lik bir çeki 2 ay sonra tahsil etmek yerine, bugün 90.000 TL’ye kırdırmak gibi bir işlem söz konusudur.
Dinî Hükmü ve Faizle Bağlantısı
- Faiz (Riba) Tanımı: İslam’da faiz, belirli bir miktar para veya malın, zaman içinde fazlalıkla geri ödenmesi şartıyla verilmesi olarak tanımlanır. Kur’an’da faiz kesin olarak haram kılınmıştır:
- “Allah alışverişi helâl, faizi ise haram kılmıştır.” (Bakara, 2/275)
- “Ey iman edenler! Kat kat artırılmış olarak faiz yemeyin. Allah’tan korkun ki kurtuluşa eresiniz.” (Âl-i İmrân, 3/130)
- Çek Kırdırma İşleminde Faiz Unsuru:
- Vadesi gelmemiş bir çeki belirli bir kesinti yaparak erken paraya çevirmek, borç para alıp fazlasını ödemeye benzemektedir.
- Çeki düzenleyen kişi, belirli bir süre sonra belirli bir miktar ödeme taahhüdünde bulunmuşken, bunu erkenden bozdurmak isteyen kişi, eksik bir ödeme almış olur.
- Bu durum, “vadeli borcun peşin alınırken eksik alınması” anlamına gelir ki, bu da faiz kapsamına girer.
- Diyanet İşleri Başkanlığı Fetvası:
Diyanet, çek kırdırmayı faiz olarak değerlendirmekte ve caiz olmadığını belirtmektedir. Çünkü bu işlem, borcun vadesinden önce tahsil edilmesi karşılığında belli bir miktar kesinti yapılması esasına dayanır ve bu faiz hükmündedir.
Karşılıklı Rıza Meselesi
Bazı kişiler, “Ben razıyım, karşı taraf da razı” diyerek bu işlemi meşru göstermeye çalışabilir. Ancak İslam’da helal ve haram, tarafların rızasına göre değil, Allah’ın emir ve yasaklarına göredir. Örneğin, faizli işlemlerde taraflar razı olsa bile, bu işlem haram olmaktan çıkmaz. Nitekim, Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) faizi yiyen, yediren, yazan ve şahitlik eden herkesi lanetlemiştir (Müslim, “Müsakat”, 159).
Alternatif Çözümler
Eğer nakit ihtiyacı varsa ve çekin vadesini beklemek mümkün değilse, faizsiz finansman yöntemleri düşünülebilir:
- Karz-ı Hasen (Faizsiz Borç): Güvenilir kişilerden faizsiz borç alınabilir.
- Ticari Ortaklık: Kâr-zarar ortaklığı şeklinde bir ticaret yapılabilir.
- Mal veya Hizmet Karşılığı Değerleme: Çek, mal veya hizmet karşılığında devredilebilir.
Sonuç
Çek kırdırmak, faiz içerdiği için haramdır. Vadesi gelen borcun aynen ödenmesi esastır. Erken ödeme karşılığında belirli bir kesinti yapılması, faiz kapsamına girer ve caiz değildir. Bu tür işlemlerden kaçınmak ve helal yollarla ticaret yapmak en doğru yoldur.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Çek kırdırma işlemi, aslında bir tür faizli işlem olarak kabul edilmektedir ve İslam’da faizin kendisi haramdır. Bu tür işlemler, genellikle bir kişiye, çek bedelinin üzerinde bir ödeme yapılarak önceden ödeme almak ve bu fark üzerinden bir kazanç sağlamak şeklinde gerçekleşir. Bu da İslam hukukuna göre faizli bir işlem sayılır ve bu tür işlemler caiz değildir.
İslam’da, malın aynen ve eksiksiz bir şekilde verilmesi gerekmektedir. Yani bir ödeme yapılırken, başta kararlaştırılan miktarın ve şartların dışına çıkmak, örneğin erken ödeme alıp indirim yapmak veya vadeden önce ödeme talep etmek, faize girer ve haramdır. Aynı şekilde, tarafların rızası olsa bile, faizin dinen geçerli olmadığı kabul edilmektedir, çünkü Allah’ın rızası, rızadan daha önemlidir.
Kısacası, çek kırdırmak gibi faizli işlemler İslam’a göre haramdır ve caiz değildir.