Paylaş
Çok pahalı şeyleri satın almak israf sayılır mı?
Question
Yemede içmede ve giyimde israf
Versace Medusa gibi pahalı markaların masa örtüsünün üzerinde yemek yemek, gıda tüketmek, içecek içmek, yemek, içecek yapmak, yanında bulunmak günah mı? Üzerinde her hangi fiil yapmak günah mı? Amcamlardayım onların evinde masa örtüsü böyle. Mecbur olmadıkça bu masaörtüsü olan odada bulunmam günah mı?
CEVAP:
Sorunuzda belirtilen durum, İslam’ın israf ve harcamalar konusundaki ölçülerine dair önemli bir meseleyi gündeme getirmektedir. Cevabı birkaç başlıkta incelemek faydalı olacaktır:
1. Pahalı Eşyaların Kullanımı ve İslam’da İsraf
Kur’an-ı Kerim, nimetlerden faydalanmayı teşvik eder ancak israfı ve gereksiz lüksü yasaklar:
- Araf Suresi 31. Ayet: “Yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.”
- İsra Suresi 26-27: “Saçıp savurma, çünkü saçıp savuranlar şeytanların kardeşleridir.”
Pahalı bir eşyanın israf olup olmadığını değerlendirme:
- Eğer bu eşyayı almak maddi durumu zorlamıyorsa ve ihtiyaçlara aykırı bir lükse kaçmıyorsa, bunu kullanmak tek başına günah değildir.
- Ancak lüks eşyaların alımı gösteriş, kibir, başkalarını etkileme veya gereksiz bir harcama amacı taşıyorsa bu durum manevi sorumluluğu artırabilir.
Bir masa örtüsünün marka olması, üzerinde yemek yemenin veya bu örtünün bulunduğu ortamda bulunmanın tek başına günah olduğunu göstermez. Önemli olan niyet ve harcamanın kişinin şartlarına uygun olup olmadığıdır.
2. Yeme, İçme ve Giyimde İsrafın Ölçüsü
İsraf, ihtiyacın ötesine geçmek ve Allah’ın verdiği nimetleri gereksiz şekilde kullanmakla ilişkilidir. Bu konuda şu ölçüler dikkate alınır:
- Nimetlerin değerini bilmek: Yeme, içme veya başka bir eylem sırasında, kullanılan şeylerin kıymetini idrak etmek önemlidir.
- Dengeli davranış: Yemeğin veya kullanılan malzemenin maddi veya manevi olarak haram bir yönü olmadığı sürece, bunları makul ölçülerde kullanmak caizdir.
Versace Medusa gibi lüks masa örtüleri, ihtiyacın ötesine geçen bir harcama gibi algılanabilir. Ancak bu malzemeyi siz satın almadıysanız veya bunun kullanımını teşvik etmiyorsanız, üzerindeki eylemlerden dolayı doğrudan bir günahkâr olmanız söz konusu değildir.
3. Lüks Eşyaların Bulunduğu Ortamda Bulunma
Bir başkasının evinde, maddi gücüyle orantılı lüks eşyalara rastlamak mümkündür. Bu durumda şu durumlara dikkat etmek gerekir:
- Harama teşvik etmeme: Eğer bu lüks harcamalar kibir, gösteriş veya başkalarını küçümsemek amacı taşıyorsa, bu durum ahlaki bir soruna işaret edebilir. Ancak siz bir misafir olarak bunu desteklemiyorsanız, bulunduğunuz ortamdan ötürü sorumlu tutulmazsınız.
- Niyet ve davranışın etkisi: Kendi niyetiniz ve davranışınız önemlidir. Ortamda israfı teşvik eden bir duruma katkı sağlamadığınız sürece, bu masada bulunmanız günah olarak değerlendirilmez.
Mecbur olmadıkça bu odada bulunmaktan kaçınmak: Günah işlenmediği sürece, sadece lüks bir masa örtüsünün bulunduğu bir odada kalmayı terk etmek gerekmez. Ancak bu durum size rahatsızlık veriyorsa veya farklı bir ortamda bulunmak daha huzurlu hissettiriyorsa, başka bir yerde bulunmanız tercih edilebilir.
4. Özet ve Sonuç
- Günah Değil: Bir masa örtüsünün lüks bir marka olması, onun üzerinde yemek yemenin ya da bu örtünün bulunduğu odada bulunmanın doğrudan günah olduğunu göstermez. Lüks tüketim, harcamanın niyetine ve kişinin maddi durumuna bağlı olarak değerlendirilir.
- Sorumluluk Sizinle İlgili Değil: Bu tür eşyalar sizin değilse ve siz bu harcamayı teşvik etmiyorsanız, bulunduğunuz ortamdan dolayı günah işliyor sayılmazsınız.
- Denge Önemlidir: İsraftan kaçınma tavsiyesi genel bir prensip olmakla birlikte, bu durum kendi davranışlarınızla ilişkilidir. Başkalarının harcamalarını eleştirip kendinizi huzursuz hissetmek yerine, kendi sorumluluk alanınızda dengeli ve doğru davranışlar sergilemek önemlidir.
En doğrusunu Allah bilir.
CEVAP:
Sorunuz oldukça anlamlı ve önemli bir konuyu ele almaktadır. İslam’da israf konusu geniş bir şekilde ele alınmış, özellikle maddi nimetlerin kullanımı, infak ve harcama hususlarında dengeli bir yaklaşım benimsenmiştir. Sorunun cevabını şu şekilde özetleyebiliriz:
1. İsrafın Tanımı ve Çerçevesi
İsraf, Allah’ın insana verdiği nimetlerin ölçüsüz ve gereksiz bir şekilde harcanmasıdır. Aşağıdaki ayetler ve açıklamalar bu çerçeveyi belirler:
A’raf Suresi 31. Ayet: “Yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.”
İsra Suresi 26-27. Ayet: “Saçıp savurma, çünkü saçıp savuranlar şeytanların kardeşleridir.”
İsrafın çeşitleri:
Helali aşan harcamalar: Giyim, yeme-içme ve diğer ihtiyaçlarda gereğinden fazla ve lükse kaçan harcamalar.
Haram yolda harcama: Allah’ın razı olmadığı yerlere yapılan masraflar.
Zaruri ihtiyaç dışı lüks: Maddi durumu gözetmeden yapılan, borç yüküne sokan veya daha önemli ihtiyaçları etkileyen harcamalar.
2. Şahsi Duruma Göre İsrafın Değerlendirilmesi
İslam âlimlerinin belirttiği gibi, israf kişiye, zamana, mekâna ve duruma göre farklılık gösterebilir:
Zenginler için: Gelirine göre pahalı bir eşya veya ev almak israf sayılmaz. Ancak bu harcama, gösteriş veya kibir amacıyla yapılırsa manevi bir tehlike arz eder.
Orta gelirli veya fakirler için: Gelirini aşan ve borca sebep olan lüks harcamalar israf ve akılsızlık olarak değerlendirilir.
Şeyh İbn Useymin’in açıklamaları, bu konuda önemli bir rehberdir: Harcamanın israf olup olmadığı, kişinin maddi durumuna ve harcamanın konumuna bağlıdır. Bir zengin için normal sayılabilecek bir harcama, bir fakir veya orta halli için israf olabilir.
3. Güzel ve Dengeli Harcama: İslam’ın Tavsiyesi
Kur’an, israf ile cimriliğin arasında bir denge kurmayı öğütler:
Furkan Suresi 67. Ayet: “Onlar harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler. Harcamaları bu ikisi arasında dengeli olur.”
Bu denge, hem dünya nimetlerinden faydalanmayı hem de ahiret için birikim yapmayı içerir. Harcamalarda aile, ihtiyaç sahipleri ve toplumun hakları da göz önünde bulundurulmalıdır.
4. Pahalı Şeyler Satın Almak İsraf mıdır?
Helal ve gerekli bir ihtiyaçsa: Maddi durumunuz uygunsa ve bu harcama gereksiz bir lükse girmiyorsa israf sayılmaz. Örneğin, bir zengin için lüks bir ev veya araba almak israf değildir.
Gösteriş amacı taşıyorsa: Harcama, sadece başkalarına hava atma, kibirlenme veya toplumda dikkat çekme gibi niyetlerle yapılıyorsa israftır.
Borç ve sıkıntıya sebep oluyorsa: Maddi durumu zorlayan ve önemli ihtiyaçları ihmal eden harcamalar israf olarak değerlendirilir.
5. Akraba ve Çevreyle İlişkiyi Geliştiren Harcamalar
Akrabalara yardım etmek ve onları memnun edecek hediyeler almak israf sayılmaz. Bu tür harcamalar, sıla-i rahim (akrabalık bağlarını güçlendirme) sevabına dâhil olur. Ancak bu harcamaların sizi zor durumda bırakmaması ve temel ihtiyaçlarınızı etkilememesi gerekir.
Sonuç
Pahalı şeyler satın almak, kişinin maddi durumuna, niyetine ve harcamanın amacına bağlıdır. Şayet harcama, gereksiz bir lüks, gösteriş veya harama vesile değilse, aynı zamanda ihtiyaçları da karşılıyorsa israf sayılmaz. Ancak kişinin ölçülü ve dengeli olması, Allah’ın sevgisini kazandırır. Allah israf edenleri sevmez ve harcamada dengeyi öğütler. Bu nedenle her durumda ölçülü davranmak en doğrusudur.
En doğrusunu Allah bilir.
BENZER KONULAR:
Answers ( 4 )
Versace Medusa anlamı mitoloji kökenli ve masa örtüsünde bu resim var . Bu masada yemek yemek, gıda tüketmek, içecek içmek, yemek, içecek yapmak caiz mi ? Bu masa örtüsü olan yerde mecbur olmadıkça bulunmak ve her hangi fiil yapmak caiz mi?
Sorunuzda bahsettiğiniz Versace Medusa figürünün mitolojik bir anlam taşıması ve masa örtüsü üzerinde bulunması, İslamî açıdan bazı hassasiyetlere yol açabilir. Bu durumu, İslam’ın temel prensipleri ve mitolojik figürlerin kullanımı konusundaki görüşler çerçevesinde değerlendirelim.
1. Medusa Figürü ve Mitolojik Anlamı
Medusa, Yunan mitolojisinde lanetlenmiş bir karakterdir. Genellikle kötü ve korkutucu bir figür olarak tasvir edilir ve putperestlik dönemine ait bir semboldür. İslam’da bu tür mitolojik figürlere ve onların temsil ettiği değerlerle ilişkilendirilmeye karşı dikkatli olunması gerektiği vurgulanır. Ancak figürün kendisi doğrudan tapınılan bir put değilse ve sadece estetik bir unsur olarak kullanılıyorsa, hüküm farklı olabilir.
2. Resim, Süsleme ve İslam’daki Hükmü
İslam’da canlı varlıkları (insan, hayvan gibi) tasvir eden resim ve figürlerin kullanımıyla ilgili görüşler şunlardır:
Tefsirlerdeki ve hadislerdeki yaklaşımlar: Resimler ve heykeller genellikle putperestlik dönemini hatırlattığı için bu tür unsurların tapınma veya kutsama amacıyla kullanılmaması gerektiği belirtilmiştir. Resimler, kişinin ibadet veya manevi hayatını olumsuz etkiliyorsa mekruh, hatta haram sayılabilir.
İmam Nevevî’nin yorumu: İbadet alanlarında veya dini ritüellere yakın yerlerde canlı varlıkları tasvir eden resimler bulundurmak mekruhtur. Ancak günlük yaşamda kullanılan eşyalardaki süslemelerin, özellikle bunların dini bir anlam taşımaması halinde, farklı bir hükmü olabilir.
Sonuç: Masa örtüsü üzerindeki Medusa figürü, doğrudan bir tapınma veya saygı göstergesi anlamına gelmiyorsa, bu figürün varlığı masa örtüsünü haram kılmaz. Ancak bu tür figürlerin tercih edilmemesi İslamî hassasiyet açısından daha uygun olur.
3. Masa Üzerinde Yemek Yeme ve Diğer Fiiller
Bu masa örtüsünün bulunduğu ortamda yemek yemek, içecek içmek veya başka bir fiilde bulunmak şu durumlara göre değerlendirilir:
Figürün niyeti: Eğer masa örtüsü üzerindeki Medusa figürü sadece dekoratif bir unsur olarak yer alıyorsa ve herhangi bir dini anlam taşımıyorsa, bu masada yemek yemenin İslamî açıdan doğrudan haram olduğunu söylemek zordur.
Ortamdaki hassasiyet: Eğer masa örtüsü sizi dini açıdan rahatsız ediyorsa, mümkünse alternatif bir ortam tercih edilmesi daha iyi olabilir. Ancak böyle bir zorunluluk olmadıkça bu masada bulunmak, İslamî hassasiyetleri ihlal etmez.
4. Mecbur Olmadıkça Bu Masada Bulunmak
Mecbur olmadıkça bu örtünün bulunduğu yerde bulunmanın hükmü şunlara dayanır:
Haramlık unsuru: Masa örtüsündeki Medusa figürü putperestlik inancıyla ilişkili olarak kullanılmıyor ve tapınma unsuru taşımıyorsa, bu ortamda bulunmak ve bu örtüyü kullanmak caizdir.
Rahatsızlık hissi: Eğer figürün varlığı sizi manevi olarak rahatsız ediyorsa, bu ortamda bulunmaktan kaçınmanız kişisel tercihinize bağlıdır. Ancak zorunlu bir sebep (misafirlik, akrabalık ilişkileri vb.) varsa, bu ortamda bulunmanız dini bir sakınca taşımaz.
5. Sonuç ve Öneriler
Caizdir: Medusa figürü dekoratif bir unsur olarak kullanılıyorsa, bu masa örtüsünün bulunduğu masada yemek yemeniz, içecek içmeniz veya bulunmanız caizdir. Ancak bu durum dini hassasiyetlerinizi etkiliyorsa, masada bulunmamayı tercih edebilirsiniz.
Tavsiye edilen: Bu tür semboller yerine daha sade ve İslamî hassasiyetlere uygun süslemeler tercih edilmesi daha uygun olur. Özellikle bu tür figürlerin kullanımı, kişiyi veya çevresindekileri rahatsız ediyorsa bundan kaçınılması iyi bir davranış olacaktır.
Duruma göre hüküm: Masa örtüsü olan odada bulunmak, niyetinizde herhangi bir şüpheli durum olmadığı sürece günah değildir. Ancak rahatsızlık hissediyorsanız, alternatif bir ortam tercih etmeniz daha huzurlu olabilir.
En doğrusunu Allah bilir.
Sadece masaörtüsü üzerinde bilmiyorum putperestlik inancı ile ilişkili olarak kullanılmadığını bilmiyorum. Ancak evdekilerin tapınma niyeti yok. Yani masaörtüsü olduğu için aldıklarını düşünüyorum. Bu masaörtüsü olan odada yemek yemek, içecek içmek, gıda tüketmek, yemek , içecek yapmak, her hangi fiil yapmak, mecbur olmadıkça bulunmak caiz mi?
Cevabınızda Masa örtüsündeki Medusa figürü putperestlik inancıyla ilişkili olarak kullanılmıyor ve tapınma unsuru taşımıyorsa, bu ortamda bulunmak ve bu örtüyü kullanmak caizdir. Tam anlamadım. Masa örtüsü kullananın mı yoksa masa örtüsü markasının mı niyeti esas alınır. Masa örtüsü kullananın niyeti tapınma ve putperestlik inancı değil. Bu zaman yukarıdaki fiileri yapmam caiz mi?
Size tavsiyem gayrimüslimlerin inancını temsil eden bütün desenlerden suretlerden resimli elbiselerden örtülerden uzak durmanızdır.