Cuma namazında hutbe şart mı?

Cuma namazının sıhhati için hutbenin şart olduğunda ittifak vardır.

Âyetteki, “Allah’ı zikretmeye gidin.” ifadesi, hutbenin Cumanın sıhhat şartı olduğuna delâlet eder. Buradaki Allah’ın zikrinden kasıt, ister vaaz, ister vaaz ile birlikte namaz olduğu kabul edilsin, her iki durumda da hutbe zikrin içine girer. Buna göre hutbe Cumanın sıhhat şartlarındandır.

Cuma namazının iki rek’at kılınmasından maksat da hutbe ve vaazı dinlemektir. Buna göre Cuma hutbesi farzdır. Fukahânın cumhûrunun görüşü de budur.
Yalnız Hanefi fakihlerine göre, cuma günü okunacak hutbenin örfen hutbe olması şart değildir. Çünkü Allah Teâlâ âyette herhangi bir tafsilât vermeden yalnız “zikir” demiştir. Öyleyse şart olan zikirdir. Zikir sayılan herhangi birşeyin namazdan önce okunması kâfidir. Resûlullah’tan (s.a.v.) nakledilen hutbe de bir zikirdi. Resûlullah’ın (s.a.v.) buna devam etmesi ise farz olduğuna değil, vacip veya sünnet olduğuna delâlet eder.

Şâfiî ve Hanbelîlerin görüşlerine göre ise hatibin hutbenin bütün şartlarını hâiz iki hutbe okuması şarttır. Hutbelerin şartları ise Allah’a (c.c.) hamd etmek, Resûlullah’a (s.a.v.) salât ve selâm getirmek, Kur’ân’dan bir ayet okumak ve halka takvayı tavsiye etmektir.

Şâfiîlere göre hutbede mü’minlere duâ etmek de hutbenin şartlarındandır.

Mâliki fakihlerine göre, hutbede tek bir şart vardır. O da halkın örfüne göre hutbe veya vaaz sayılabilecek kadar halka Allah’ın (c.c.) aza bını bildirmek veya cennetle müjdelemektir.

Ravzatü’n-Nediyye sahibi hutbe hakkında şöyle der: “Resûlullah’ın (s.a.v.) okuduğu hutbenin mahiyeti, halkı ibâdete teşvik ve Allah’ın (c.c.) azabından korkutmak idi. Zâten hutbenin meşrû’iyeti de bu gibi mevzûların dile getirilmesi içindir. Allah’a (c.c.) hamd etmek, Resûlullah’a (s.a.v.) salât ve selâm okumak, Kur’ân’dan bir âyet okumak, -âyet eğer teşvik ve korkutmayı ihtiva etmiyorsa- meşrû’ kılınan hutbenin maksa dının hâricindedir.

Resûlullah’ın (s.a.v.) hutbesinde hamd ve senâ gibi şeylerin bulun ması, onların farz olduğuna delâlet etmez. Hiçbir insaflı kimse, hutbe den maksadın Allah’a (cc.) hamd ve senâ etmek değil halka vaaz etmek olduğunda şüphe etmez. Şurası muhakkaktır ki Arabların âdeti, bir yere çıkıp bir şey söyleyecekleri vakit önce Allah Teâlâ’ya hamd ve senâ ve Resûlullah’a salât ve selâm okumaktı. Fakat hatibin asıl maksadı hamd ve senâ, salât ve selâm değil, bunlardan sonra söyleyecekleridir. Bundan anlaşılıyor ki Cuma hutbesinde şart olan yalnızca vaaz etmektir. Ancak bu vaaza başlamadan hamd ve senâ etmek, salât ve selâm getirmek, mevzu ile ilgili âyetler okumak daha güzeldir. Nitekim Resûlullah’tan (s.a.v.) bugüne kadar hutbeler hep böyle okunmuştur.”

Duyduğumuz zaman hemen koşacağımız ezan hangisidir?

BENZER KONULAR:

• hutbe ne Zaman Farz Oldu?
• hutbe nedir? Ne Zaman Okunur?
• hutbe ne demektir
• hutbe nedir? Hutbenin sözlük ve terim anlamı
• hutbe nedir? Hutbenin şartları sünnetleri ve mekruhları
• Tümünü görüntüle.