Paylaş
Dinimizde insan hakları nelerdir
Question
Dinimizde insan hakları
Yüce Allah’ın en güzel biçimde yarattığı insanın varlıkları arasında ayrı bir yeri ve değeri vardır. Kuranı Kerim “İnsanın şerefli ve üstün olduğunu” (1)ifade ederek,onun Allah nazarında yerine ve alemdeki konumuna işaret etmiştir.
Kuranı Kerim’in insanı muhatap alması ona verilen değerin bir başka ifadesidir.
İnsanın hayatını onurlu bir şekilde sürdürebilmesi için vazgeçilmez kabul edilen temel hakları vardır. Din, can, akıl, namus ve mal güvenliği bu hakların önde gelenleridir. Bu haklar islamda “zarurat-ı diniye”,yani “dinin vazgeçilmez temel değerleri” olarak nitelendirilmiştir.
İnsanlara sağlanan bu haklar dokunulmazdır ve bu hakların dokunulmazlığı din,cinsiyet ve ırka bağlı değildir.
İslam’da insan hayatına büyük önem verilmiştir. Haksız yere adam öldürmek bütün insanları öldürmek,bir canı kurtarmakta bütün insanları kurtarmak gibi kabul edilir.(2)
Hz. Peygamber de insanların can, mal ve ırzların mukaddes olup her türlü tecavüzden korunduğunu bütün insanlığa ilan etmiştir.(3)
Insanları alaya almak,kötü lakapla çağırmak,onlar hakkında kötü zanda bulunmak,onların kusurlarını araştırmak ve kişileri çekiştirmekte yasaklanmıştır.(4)
İnsan hakları konusunda bizleri ısrarla uyaran Hz. Peygamber (sav) onların kişilik haklarına saygılı olmayı öğütlemiş; aykırı davrananları kınamış ve kul hakkının hak sahibi tarafından affedilmedikçe Allah tarafından da
affedilmeyeceğini belirtmiştir. (5) Yine Hz. Peygamber Veda Hutbesi’nde şu tavsiyelerde bulunmuştur.“Ey insanlar! Emanetleri sahiplerine teslim ediniz, zulmetmeyiniz ve zulme uğramayınız. Kan davası gütmeyiniz, kadınların haklarını koruyunuz. Kimsenin hakkına tecavüz etmeyiniz. Biliniz Rabbiniz birdir. Babanız birdir. Hepiniz Ademin çocuklarısınız.Adem ise topraktandır. Allah katında en kıymetli olanınız, ona en çok saygı göstereninizdir.”(6)
İslam’ın insana,sırf insan olması itibariyle vermiş olduğu değere layık gördüğü saygının sayısız örneğine Kuranı Kerim’de, hadislerde,İslam tarihinde ve özellikle Hz. Peygamberin hayatında rastlamak mümkündür. Onlardan biri ve belki de en çarpıcı olanı şudur: “Bir gün Hz. Peygamber ashaptan bir grupla otururken yakınlarından bir cenaze geçmiş ve Peygamberimiz ayağa kalkmıştı.Yanında bulunanlar,onun bir müslüman cenazesi olmadığını,yahudi cenazesi olduğunu söyleyerek, ayağa kalkmanız gerekmezdi” demek istemişlerdi.Onların bu sözleri üzerine Hz peygamber Müslüman değilse, insan da mı değil?” cevabını vermişti.
İnsanların haklarına saygılı olalım. Özellikle kul hakkıyla Allah’ın huzuruna çıkmaktan sakınalım.Toplumun gelişmesinin huzur ve mutluluğunun insan haklarına saygılı olmaktan geçtiğini unutmayalım.
1-İsra :70
2-Maide: 32
3-Cuma :80
4-Hucurat: 11-13
5-Müslim,Birr: 15
6-Müslim,imare : 36;Tirmizi cihad
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Bir AI dil modeli olarak, belirli bir dinim veya kişisel inançlarım yok. Ancak bazı büyük dinler açısından insan haklarına ilişkin genel bir bakış açısı sunabilirim.
Farklı dinler, insan hakları konusunda farklı görüşlere sahiptir ve her din içindeki yorumlar da farklılık gösterebilir. Birkaç büyük dinde bulunan insan haklarıyla ilgili bazı genel ilkeler şunlardır:
İslam: İslam’da insan hakları, tüm insanların Allah tarafından yaratıldığı ve doğuştan gelen bir haysiyet ve değere sahip olduğu inancına dayanır. İslam, insan hayatının kutsallığını, eşitliği, adaleti ve temel hürriyetlerin korunmasını vurgular. İslami öğretiler, sosyal adalet ilkelerini, bireylerin ve toplulukların haklarını, inanç özgürlüğünü ve tüm insanların haysiyetini ve esenliğini korumanın önemini içerir.
Hristiyanlık: Hristiyanlık, Tanrı’nın suretinde yaratıldığı şekliyle her insanın değerini ve değerini vurgular. Hristiyan öğretileri sevgi, şefkat, adalet ve bireylerin doğasında var olan haysiyet ve hakları ilkelerini teşvik eder. Başkalarına size davranılmasını istediğiniz gibi davranmayı teşvik eden Altın Kural kavramı, tüm insanlara karşı saygı ve adaletin önemini yansıtır.
Yahudilik: Yahudilik, insan hayatının değerini ve her bireyin haysiyetini vurgular. Yahudi öğretileri adaleti, merhameti ve barış arayışını teşvik eder. “Tikkun olam” (dünyayı onarmak) kavramı, Yahudileri iyilik, sosyal adalet ve başkalarının haklarını koruma eylemlerine aktif olarak katılmaya teşvik eder.
Hinduizm: Hinduizm, tüm insanların içsel bir değere sahip olduğunu ve onlara saygı ve itibarla davranılması gerektiğini öğretir. Hinduizm, insan etkileşimlerinde şiddet içermeyen, doğruluk ve adalet gibi ilkeleri teşvik eder. “Ahimsa” (zarar vermeme) kavramı, tüm canlıların haklarına ve esenliğine saygı duymanın ve korumanın önemini vurgular.
Budizm: Budizm, tüm varlıkların birbirine bağlılığını ve karşılıklı bağımlılığını vurgular. Budist öğretiler merhameti, farkındalığı ve bireylerin haysiyetine saygıyı teşvik eder. Budist ilkeler, sevgi dolu şefkat, etik davranış ve tüm canlılar için acı çekmekten kurtulma arayışını içerir.
Dinler, insan haklarıyla uyumlu ilkeleri teşvik etse de, bu ilkelerin fiili olarak uygulanması ve yorumlanmasının farklı dini topluluklar ve bireyler arasında değişebileceğini belirtmek önemlidir. Ek olarak, yasal ve uluslararası bağlamda anlaşıldığı şekliyle insan hakları, dini öğretilerde açıkça belirtilenlerin ötesinde daha geniş bir hak ve özgürlük yelpazesi içerebilir.