Esbat peygamber kimdir?

Esbat : Hz. Ya’kûb’un On İki Oğlu ve Soylarının Oluşturduğu Kabileler

Arapça yazılışı: الأسباط

Esbat (el-esbât), İslam geleneğinde Hz. Ya’kûb’un on iki oğlu ve bu soylardan oluşan kabilelere verilen bir isimdir. Esbât kelimesi Arapça “sıbt” kelimesinin çoğulu olup, “oğul, torun” anlamında kullanıldığı gibi kabile anlamını da içerir. Yahudi geleneğinde sıbt veya esbat, Arap toplumlarındaki kabile kavramıyla benzerlik gösterir ve böylelikle Hz. Ya’kûb’un soyundan gelenlerin oluşturduğu toplulukları ifade eder.

Kur’ân-ı Kerim’de esbat kelimesi, Hz. Ya’kûb’un on iki oğlu ve bu soyların oluşturduğu on iki kabileyi belirtmek amacıyla kullanılmaktadır (el-A’râf 7/160). Hz. Ya’kûb’un bir diğer lakabı İsrâil olduğu için (Al-i İmrân 3/93; Meryem 19/58) onun soyundan gelenlere “Benî İsrâil” de denilmektedir (el-Bakara 2/40, 47). Kur’ân’da beş kez geçen esbât ifadesi, İsrâiloğulları’nın on iki kabileye ayrılmasından ve Hz. Ya’kûb’dan sonra bu kabilelerin oluşumundan bahseder (el-Bakara 2/136, 140; Al-i İmrân 3/84; en-Nisâ 4/163).

Kur’an’ın ilgili bölümlerinde Hz. Ya’kûb’un on iki oğlu arasında sadece Hz. Yûsuf’un ismi geçerken, diğer oğullarından “Yûsuf’un kardeşleri” şeklinde topluca söz edilmektedir (Yûsuf 12/7, 58). Hz. Ya’kûb’un eşleri ve çocukları hakkındaki daha ayrıntılı bilgiler Tevrat’ta yer almaktadır. Tevrat’a göre Hz. Ya’kûb’un Lea’dan Ruben, Simeon, Levi, Yuda, İssakar ve Zebulon; Rahel’ın câriyesi Bilha’dan Dan ve Neftali; Lea’nın câriyesi Zilpa’dan Gad ve Aşer; Rahel’den ise Yûsuf ve Benyamin adında on iki oğlu olmuştur. Her bir oğulların soyundan gelenler, o oğulların ismini taşıyan on iki kabileyi oluşturmuştur (Tekvîn, 29/32-35; 30/5-8, 10-13, 18-20, 22-24; 35/16-18).

Bu on iki kabile, Hz. Ya’kûb’un soyunun önemli bir parçası olarak tarih boyunca çeşitli olaylarda yer almıştır. Levi kabilesi, başlangıçta müstakil bir sıbt olarak kabul edilse de, Tanrı tarafından ruhbanlıkla görevlendirildikleri için kabile sisteminin dışında bırakılmıştır. Diğer yandan Hz. Yûsuf’un iki oğlu, Efraim ve Menasseh, Hz. Ya’kûb tarafından kendi çocukları olarak kabul edilmiş ve böylece Yûsuf’un yerini alarak iki ayrı kabile reisi olarak kabul edilmişlerdir. Bu düzenleme sonucunda, Levi kabilesi dışarıda bırakılsa da kabile sayısı on iki olarak kalmıştır.

Hz. Yûsuf’un Mısır’a gitmesi, ardından Hz. Ya’kûb ve diğer on bir oğlu ile birlikte uzun yıllar boyunca burada yaşamaları, İsrâiloğulları’nın tarihindeki önemli dönümlerden biridir. Daha sonrasında Hz. Mûsâ’ın liderliğinde Mısır’dan çıkan İsrâiloğulları, Sina çölünde kırk yıl yaşadıktan sonra Yeşu’nun başkanlığında arz-ı mev’ûda (vadedilmiş topraklar) girmiş ve bu topraklar on iki kabile arasında pay edilmiştir (Yeşu, 13-17, 21-22). İsrâiloğulları’nın bu kabile yapısı, hakimler ve krallık dönemlerinde de varlığını sürdürmüştür.

Hz. Süleyman’ın vefatının ardından ülke ikiye ayrılmış, Yahuda ve Benyamin kabileleri güneyde Yahuda Krallığını, diğer on kabile ise kuzeyde İsrâil Krallığını oluşturmuştur. Bu iki krallığın yıkılmasıyla birlikte kabile sistemi de zayıflamış ve tarih sahnesinden silinmiştir.

On iki kabile sistemi sadece İsrâiloğulları’na özgü değil, bazı diğer milletlerde de benzer şekilde görülmektedir. Tevrat’a göre Edomîliler’in on iki kabileye ayrıldığı ve Hz. İsmâil’in on iki oğlu olduğu ve her birinin ayrı kabilelerin lideri olduğu belirtilmektedir (Tekvîn, 17/20; 25/12-16).

Kur’ân-ı Kerim, İbrâhim, İsmâil, İshak ve Ya’kûb’un yanı sıra esbâta da ilâhî vahiy indirildiğini ifade etmektedir (el-Bakara 2/136; Al-i İmrân 3/84; en-Nisâ 4/163). Müfessirler, bu âyetlerdeki esbât ifadesini Hz. Ya’kûb’un soyundan gelen peygamberler olarak yorumlamaktadırlar. Diğer taraftan, “Yoksa siz İbrâhim, İsmâil, İshak, Ya’kûb ve esbâtın yahudi yahut hıristiyan olduklarını mı söylüyorsunuz? De ki: Siz mi daha iyi bilirsiniz, yoksa Allah mı?” (el-Bakara 2/140) mealindeki âyette, bu peygamberlerin ve esbâtın bugün bildiğimiz anlamda yahudi veya hıristiyan olmadıkları, bozulmamış hak dine tâbi oldukları vurgulanmaktadır.

Esbât, İslam geleneğinde Hz. Ya’kûb’un soyunun önemli bir parçası olarak kabul edilmekte ve ilâhî vahiy ile şereflendirildiği belirtilmektedir. Bu on iki kabile, tarih boyunca çeşitli olaylarda önemli roller oynamış ve İsrâiloğulları’ın kaderini belirlemiştir.

Dini Siteler Listesi

ÖZET:

Esbât: Hz. Ya’kûb’un On İki Oğlu ve Kabileleri

Esbât, Hz. Ya’kûb’un on iki oğlu ve bu soylardan oluşan kabilelere verilen isimdir. Kur’ân-ı Kerim’de esbât, İsrâiloğulları’nın on iki kabilesini ifade eder. Hz. Ya’kûb’un soyundan gelen bu kabileler, tarih boyunca İsrâiloğulları’nın önemli bir parçası olmuştur. Levi kabilesi ruhbanlık görevi nedeniyle diğerlerinden ayrılmış, Hz. Yûsuf’un iki oğlu Efraim ve Menasseh ise ayrı kabileler olarak kabul edilmiştir. Böylece kabile sayısı yine on iki olarak kalmıştır. Hz. Süleyman’dan sonra ülke ikiye bölünmüş ve bu kabile yapısı zamanla zayıflamıştır. Esbât, İslam geleneğinde ilâhî vahiy ile şereflendirilen bir topluluk olarak kabul edilir.

Kuranda geçen “Esbat” kimlerdir?

BENZER KONULAR:

• Kuranda geçen orta namaz nedir?
• Kuranda geçen en etkili dilek duası
• Kuranda geçen isim olabilecek kelimeler
• Kuranda geçen surelerin isimleri
• Hz. İbrahim’in Kuranda geçen mucizeleri
• Tümünü görüntüle.
• Kur’an’ı Anlamak Ve Yaşamak
• Çocuklarımızın Kur’an’la Buluşturulması
• Kadına yönelik şiddete Kur’ân’in bakışı
• Kur’an’ın Nüzul Süreci
• Kuran’da Hangi Davranışlar Salih Amel Kapsamında Değerlendirilir?
• Tümünü görüntüle.