Paylaş
Ezher Üniversitesi Ve Camii
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
Ezher Üniversitesi Ve Camii
SORU: Ezher Üniversitesi hakkında kısa da olsa bilgi edinmek istiyorum. Bilgi verir misiniz?
CEVAP: Ezher Üniversitesi (İslâmi ilimlerde) en meşhur, en çok anılan bir üniversitedir. Hatta bazı kimseler bu ilim yuvasına “İslâm Üniversitelerinin hocasıdır” demeyi uygun görmüşlerdir.
Tarihin bildirdiğine göre Ezher’i yaptıran Fâtimi halifesi Muiz Li Dinillâh’m ordu komutanı olan Cevher Sıkılli’dir. Bina olarak yapımının tamamlanması hicri 361 yılında olmuştur.
İlk sıralarda Ezher’in Şiiliğin bir kolu olan İsmaili Fatimilerin propaganda ve tanıtım merkezi olması istenmiştir. Dış görünüşe bakılırsa Ezher isminin verilmesi Hz. Fatma’nın lakabı olan Zehra’ya nisbetle olmuştur. Ki Fatimiler Hz. Fatma’ya mensup olduklarını iddia etmektedirler.
Fakat Hz. Allah burasının İslâmi ilimlerin ve çeşitli bilimlerin araştırılması için bir merkez olmasını dilemiştir. Tâ ki bu ilim yuvası doğuda ve batıdaki İslâm aleminin çocuklarını aydınlatıp hidayet yolunu gösteren bir merkez olsun.
Tarihin bildirdiğine göre Ezher için büyük vakıflar oluşturan, vezir Yakup KiUis hicri 378 tarihinde Fatimi halifesi Aziz Billah’a Ezher’in bir Şii camisi olmaktan çıkarılıp dini ve akli ilimlerin ve lisanların öğretildiği bir İslâm Üniversitesine dönüştürülmesini u-kÜf etmiştir. Bu görüş, Ezher’in dini yönlendirmeyi, İslâm kültürünü ve ahlak eğitimi vermeyi sağlayacak imkanı elde etmesine yol açmıştır. Böylece İslâm dünyasından ilim öğrenmek isteyenler Ezher’de bu imkanı bulmuşlardır.
Büyük İslâmi hedefinde kolayca yol alabilmesi için Ezher’in yolunu ilk olarak açan Salahaddin Eyyubi’dir. Önceleri Ezher’de sadece Şii fıkhı okutulurken Salahaddin Eyyubi, diğer fıkıh mezheplerinin de okutulmasının yolunu açmıştır. Böylece pek çok şubesi ve çeşitli dallarıyla İslâm kültürü Ezher’in içerisinde parlamaya başlamıştır.
656 hicri yılında Bağdat’ın Tatarlarca (Moğollar tarafından) düşürülmesi öyle görünüyor ki pek çok ilim adamının Mısır’a göçmesine sebep olmuştur. Bu olay hem Ezher’in etkilenmesine, hem başkalarını etkilemesine yol açmıştır. Nitekim hicri 9. yüzyıl ilim adamlarından İbn Hacer el-Askalanî, Makrizi, Ayni ve Belkini; 10. hicri yüzyıl ilim adamlarından Sahavi, Suyûti bu konuda birer örnektir.
Tatarların İslâm alemini yerle bir eden saldırılarından sonra Ezher, pek çok sebepten dolayı dini ve ilmi sesin yükseldiği tek Üniversite olmuştur. Şöyle ki:
Tatarlar Ezher dışında cami, medrese ve diğer ilim yuvalarını tahrip etmişlerdir.
Arab medeniyeti en gelişkin safhalarını Endülüs’te ortaya koymuştur.
Mısır’daki Ezher, Arab ve İslâm dünyasının ortasında eksen olacak derecede bir merkeze benzemektedir.
Mısır aynı zamanda vahy’in indiği yer olan Hicaz ülkesinden de çok uzakta değildir.
Mısır hem ekonomik bir öneme, hem Arab dünyasının özelliğine, hem de dini liderliğe sahiptir.
Mısır Afrika kıtasının anahtarı durumundadır.
Mısır’da eski Mısır kültürünün tohumları da mevcut bulunmaktadır.
Hicri 922 yılında Mısır’ın Osmanlı İmparatorluğu tarafından fet-hedilmesine kadar, Ezher’in akli ve sosyal alanlarda güçlü etkisi ve büyük faydalan olmuştur.
Mısır’ın Osmanlılarca fethi, genel olarak Mısır’da bilimsel yönden zayıflamaya sebep olmuştur. Bu etki Ezher’de özel bir şekilde görülmüştür.
Fakat Ezher, üzerine gelen olaylara direnmeye ve karşı koymaya devam etmiştir. Zirve noktasında olan ilim adamları Ezher’in bünyesinde yenilik ve yeni bir hayat ruhunun meydana gelmesi için yönlenme ve yönlendirmede bulunmuşlardır. Ezher’de ve orada yapılan eğitimde bir takım düzeltmelerin yapılması gerektiğini haykıran Hasan Attar’ın çağrıları vardır. Arkasından Cemalleddin Efgani’nin, daha sonraları da Abduh’un ve Mustafa Merâğî’nin çağrıları gelmiştir.
Belki Ezher’deki en geniş çerçeve belirlemesi ve gelişme, 1961 tarihinde çıkarılan bir kanunla ona çağdaş bir Üniversite özelliği kazandırılması olmuştur.
Bu kanunun başında şu hususlara yer verilmiştir:
Ezher, İslâm ilimlerinin öğretildiği en büyük kurumdur. İslâm kültürünün koruyucusu, araştırıcısı, ortaya çıkarıcısı ve yayıcısı Ez-her’dir.
Ezher, tüm (dünya) halklarına İslâmiyet’in mesajının taşıyıcısıdır ve taşıyıcısı olacaktır.
Ar Ezher, İslâm gerçeğini ortaya çıkarmaya ve İslâm’ın insanlığın ilerleyip medeniyetin yükselmesindeki etkisini, dünya ve ahirette tüm insanlar için huzur ve güven kaynağı olduğunu anlatmaya çalışacaktır.
Ezher, yeniden Arab medeniyetini ortaya koymaya, Arab milletlerine ait düşünce ve bilim kültürünü yaşatmaya, Arab dünyasının insanlığın gelişmesi ve ilerlemesindeki etkisini belirlemeye önem verecektir.
Ezher, edebiyatın gelişmesine, bilim ve tekniğin ilerlemesine, ruhsal değerlerin, milli ve insani hedeflerin gelişmesine katkıda bulunacak, topluma hizmetini sürdürecektir….
İşte bu kanunla Ezher gözle görülecek şekilde gelişmiş ve yeni giysisiyle ortaya çıkmıştır.
Ezher Üniversitesinde tıp, mühendislik, ziraat, yönetim bilimleri ile ilgili yeni fakülteler kuruldu.
Ayrıca kız öğrenciler için fakülte ve enstitü bölümleri de oluşturuldu. Öte yandan eskiden var olan fakültelerde yeni araştırma metod-ları geliştirilerek geniş bir gelişme sağlanmıştır.
Çağdaş üniversite hayatının getirdiği bu yeni gelişmelerin Ezher’e girişinden sonra mezun olacak öğrenci toplulukları peş peşe topluma katıldıkça bu gelişmenin izi açık bir şekilde görülecektir.
En iyi bilen Allah’tır.
Benzeri konular:
Cevapla