Paylaş
Fakih Kime Denir?
Question
Fakih kimdir, Dinde fakih Ne Demek?
الفقيه
“Bir şeyi iyi ve tam olarak bilmek, anlamak, derinlemesine kavramak” anlamındaki fıkh/fakah kökünden türemiş olup “bir şeyi iyi bilen, iyi anlayan kimse” demektir (fakih; çoğulu: fukahá).
Terim olarak fıkıh bilgisine sahip kimse, fıkıh alimi, müçtehit.
İslamî ilimlerde bir terim olarak fakih, tarih içinde fıkıh kelimesinin kazandığı anlama paralel değişiklikler geçirmiştir. Imam Ebû Hanife’ye nispet edilen “Fıkıh, kişinin leh ve aleyhine olanları (hak ve yükümlülüklerini) bilmesidir” tanımı, fakihin bu ilk dönemdeki anlamına uygundur. Dolayısıyla fakih, sadece şer’i-ameli hükümleri bilen değil, Kur’ân-ı Kerim ve sünnetten çıkarılan itikadi ve ahlaki hukümleri de bilen kimseyi ifade etmekte dir. Fıkhın daha sonraları İmam Şafii tarafından yapılan, itikadi ve ahlaki hükümleri dışarıda bırakan “tafsili delillerden çı karılan şer’i ameli hükümleri bilmek” tanımına ve 5. (11.) yüzyıldan itibaren bazı usulcülerin buna “içtihat yoluyla” kaydını eklemesiyle naslardan (Kur’an ve sünnet) doğrudan anlaşılan (namazın farz, zinanın haram olması gibi) ameli hükümle rin tanım dışı bırakılmasına bağlı ola rak fakih de artık sadece “şer’i-ameli hükümleri naslardan içtihat yoluyla çıkaran
Alim (müctehid)” mânasında kullanmış, müçtehit olmayanlara fakih denilmemiştir. Ancak içtihat yapacak seviyede Alimlerin azaldığı, fıkıh ilmiyle müştehit olmayan alimlerin meşgul olduğu 5. (11) yüzyıldan sonra yaygın olarak bunlar da fakih diye anılmış, müçtehit olan ve olmayan fakihler derecelere (tabaka) ayrılmıştır. (ayrıca bk. fıkıh, içtihat, tabakat).
Fakih (الفقيه), fıkh/fakah kökünden türeyen bir terimdir ve “bir şeyi iyi bilmek, anlamak, derinlemesine kavramak” anlamına gelir. Fakih, bir konuda derin bilgi sahibi olan, bir şeyi çok iyi anlayan kişi demektir. Bu anlamıyla fakih, fıkıh bilgisine sahip olan alimleri, yani İslam hukuku (şeriat) alanında uzmanlaşmış olan kimseleri ifade eder. Fakih kelimesinin çoğulu “fukahâ”dır.
Tarihsel ve İlmî Anlamı:
Fıkıh kelimesi tarihsel süreçte anlamını genişletmiş ve fakih de bu anlam genişlemesine paralel bir evrim geçirmiştir.
İmam Ebû Hanife’nin tanımına göre, fıkıh, “kişinin lehine ve aleyhine olanları, yani hak ve yükümlülüklerini bilmesidir.” Bu tanıma göre, bir fakih sadece şer’i-ameli hükümleri (ibadetler, ceza, miras gibi dini uygulamalar) bilen kişi değildir; aynı zamanda Kur’an ve sünnetten çıkarılan itikadi (inançla ilgili) ve ahlaki hükümleri de bilen kişidir.
İmam Şafii daha sonra fıkhı, “tafsili delillerden çıkarılan şer’i-ameli hükümleri bilmek” şeklinde tanımlamış ve bu tanım itikadi ve ahlaki hükümleri dışarıda bırakmıştır. Dolayısıyla, fakih bu dönemde, sadece şer’i-ameli hükümleri içtihat yoluyla naslardan (Kur’an ve sünnet) çıkaran alim anlamında kullanılmıştır.
Fakihlerin Dereceleri:
İçtihat yapabilen alimler azaldıkça, fakihler ikiye ayrılmıştır:
Müçtehit Fakihler: Naslardan hüküm çıkarabilen alimlerdir. Bu alimler fıkıh ilminin en yüksek seviyesindedir.
Müçtehit Olmayan Fakihler: Kendi başlarına hüküm çıkarma yetkisine sahip olmayan, ancak içtihat yapabilen alimlerin görüşlerine dayanarak fıkıh konularını anlatan kimselerdir.
Bu sınıflandırma, özellikle İslam dünyasında fıkıh ilminin gelişimi ve fakihlerin toplumdaki rolü açısından büyük önem taşımaktadır.
Fakih Kimdir?
Fakih, Arapça kökenli bir kelime olup “bir şeyi iyi bilen, iyi anlayan kimse” anlamına gelir. İslam dini bağlamında ise, fıkıh bilgisine sahip olan, yani İslam hukuku (şeriat) alanında uzmanlaşmış kişiyi ifade eder.
Dinde Fakih Ne Demek?
“Dinde fakih” ifadesi, dinî konularda derinlemesine bilgi sahibi olan, Kur’an ve Sünnet’ten hükümler çıkarabilen, İslam hukukunu bilen ve uygulayabilen kişiyi tanımlar. Bu kişiler, dini metinleri yorumlayarak insanların karşılaştığı sorunlara çözümler sunar, fetvalar verir ve dini hayatın doğru bir şekilde yaşanmasına rehberlik ederler.
Fakih kavramı, İslam tarihinde farklı dönemlerde farklı anlamlar kazanmıştır. İlk dönemlerde fakih, sadece dini hukuk konularında değil, aynı zamanda inanç ve ahlak konularında da derin bilgiye sahip olan kişiyi ifade ederdi. Daha sonraki dönemlerde ise, fıkıh ilminin gelişmesiyle birlikte, fakih kavramı daha çok dini hukuk alanında uzmanlaşmış kişiler için kullanılmaya başlanmıştır.
Günümüzde fakih, genellikle İslam hukuku alanında eğitim almış, dini metinleri yorumlayabilen ve bu yorumlara dayanarak fetva verebilen kişileri ifade eder. Bu kişiler, toplumun dini hayatına yön veren önemli figürlerdir ve insanların dini konulardaki sorularına cevaplar bulmalarına yardımcı olurlar.
Sonuç olarak, fakih, İslam dini bağlamında derin bilgiye sahip, dini metinleri yorumlayabilen ve bu yorumlara dayanarak insanlara rehberlik edebilen kişidir. “Dinde fakih olmak”, sadece dini bilgileri ezberlemek değil, aynı zamanda bu bilgileri anlayabilmek, yorumlayabilmek ve hayata uygulayabilmek anlamına gelir.
https://www.arapcadua.com/kesin-tutan-beddualar/
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Fakih, İslam dini bağlamında fıkıh bilgisine sahip, yani İslam hukuku (şeriat) konusunda derinlemesine bilgi sahibi olan kişiyi ifade eder. Arapça kökenli “fakih” kelimesi, “bir şeyi iyi bilen, iyi anlayan kimse” anlamına gelir. İslam tarihinde ve günümüzde fakih, Kur’an ve Sünnet’ten hukuki hükümler çıkarabilen, dini metinleri doğru bir şekilde yorumlayabilen, topluma dini konularda rehberlik yapabilen uzman kişilerdir.
Fakih’in Görev ve Rolü
Fakihlerin temel görevi, dini meselelerde fetva vermek, yani İslam hukukuna dayalı olarak sorulara cevaplar sunmaktır. Bu kişilerin, dini konularla ilgili yaşanan sorunlara çözüm sunarak, toplumu İslam’a uygun bir şekilde yönlendirme sorumluluğu vardır. Fıkıh ilmini derinlemesine öğrenmiş olan fakihler, genellikle:
Kur’an ve Sünnet’ten hükümler çıkararak topluma rehberlik ederler.
Dini meselelerde insanlara doğru yol gösterir ve onları bilgilendirirler.
İslam hukuku çerçevesinde güncel meselelerde fetva verirler.
Fakih Kavramının Gelişimi
İlk dönemlerde fakih, sadece İslam hukuku konusunda değil, aynı zamanda inanç, ahlak ve dini bilgi konularında da derin bilgi sahibi olan kişileri ifade ediyordu. Ancak zamanla fıkıh ilminin derinleşmesi ve daha sistematik bir hale gelmesiyle birlikte, fakih kavramı daha çok İslam hukuku alanında uzmanlaşmış kişilere has bir terim haline gelmiştir.
Günümüzde Fakih Olmak
Günümüzde, fakih olmak demek, sadece dini bilgileri ezberlemek değil, bu bilgileri anlamak, yorumlamak ve hayatla ilişkilendirebilmek anlamına gelir. Fakih, dini metinlere vakıf olup, bu bilgileri insanlara doğru bir şekilde aktarabilen, onların sorularına İslam’a uygun cevaplar verebilen kişidir. Ayrıca, dinî sorumlulukları doğrultusunda, toplumun sosyal ve dini hayatını düzenlemede önemli bir rol üstlenir.
Özetle, fakih, İslam hukuku alanında derinlemesine bilgi sahibi olan, dini metinleri doğru bir şekilde anlayıp yorumlayarak insanlara dini rehberlik eden, fetva verebilen kişidir.