Paylaş
Farklı yeminler
Question
Bozulan her yemin için ayrı ayrı mı yoksa hepsi için bir kefaret mi ödenir?
1)Yemin orucu tutarken bilerek veya bilmeyerek yemin orucunu bozarsak ne yapmamız gerekir?
2) kendi kendimize önce şu isi yap diğer işi ne zaman olsa yaparsın sonra yap diye yemin edersek bu yemin olur mu? Dilimle bu şekilde söylemiştim ama ben bu yemini once bu işi yapacağım diğer işi sonra yapacağım anlamında yemin etmiştim. Dilimizden çıkan mi önemli anlam mi önemli? Yani ben kendi kendime emir şeklinde yap, yapma diye yemin ettim. Dilimden çıkan bu. Ama bu yemini bunu önce diğerini sonra yapacağım anlamında demiştim Şimdi ne yapmam gerekir? Emir şeklinde söylenen yemini yerine getirmeli miyiz? Anlama mi bakacağım? Yapacağım anlamında demiştim çünkü. Ama dilimden yapacağım kelimesi çıkmadı. Sadece yap yapma diye çıktı.
3) Bir de anlam önemli mi yani ben kendi kendime pazar günü için bir şey hakkında konuşuyordum. Sonra da şunu yapmayiveririm diye yemin ettim. Ama ben bunu pazar günü ile ilgili konuştuğum için pazar günleri yapmam anlamında demiştim. Pazar günleri yapmayacağım diye de belirtmedim ama. Ben simdi anlama mi bakacağım yoksa dilden çıkana mi? Dilden çıkana bakacak olursam o işi hiçbir günde yapmamam gerekir ama ben pazar günüyle ilgili konuşurken yemin etmiştim. Ama ben pazar günü yapmayiveririm de demedim. Ama o günle ilgili konuştuğum için o gün o işi yapmamam gerekir yoksa yemin bozulur. Ama ben o işi pazar günleri yapmayacağım diye belirtmedim. Ne yapacağım?
Merhaba bu konu hakkında bu 2. yazışım ama bir daha sormak istiyorum.
Ben birçok konu hakkında yemin etmiştim. Sonra da kefareti ile ilgili şu şekilde yemin ettim “ya parasını veririm ya oruç tutarım”. Ben bu cümleyi daha çok parasını veririm anlamında söyledim. Bu cümleyi söylerken pek oruç tutacağımi düşünmeden söyledim. “Ya oruç tutarım” derken pek oruç tutacagimi dusunmeyerek söyledim bu yemini. Ben bunu ettiğim ve edeceğim yeminler için söyledim yani bütün yeminler için “ya parasını veririm ya oruç tutarım” diye yemin ettim. Şimdi bu ettiğim yeminlerin sayısı çok fazla. Çok fazla olmasa da kendime ait param yok. Ailem de bu parayı vermez. Ben bütün bu yeminler için oruç tutsam bu sefer de ikinci ettiğim yeminden dolayı( parasını veririm demistim) hem ikinci yemin bozulacak, hem de diğer yeminler için oruç tutunca ikinci yemini yerine getirmedigim için herbiri için ayrı ayrı yemin bozulacak. Ben kaç tane oruç tutacağım? Örneğin 30 tane farklı yemin ettim. Normalde 90 tane yemin orucu tutulacak. Ama 2. Yeminden dolayı parasını veririm dedim ama hiçbirinin parasını veremeyeceğim oruç tutacağım. Bu durumda bu yeminlerin kendi kefaretleri yerine gelir galiba. bu 30 tane yemini 3 ile çarptığımizda normalde 90 tane tutacagim. Bunu biliyorum. 2. Ettiğim yeminden dolayı 90 tane daha mı tutacağım? Çünkü ayrı ayrı bozulmuş oluyor. Bir de parasını veririm dediğim için 3 tane de tutacağım mi?
Ne yapacağım?
CEVAP:
Birden çok yemin edip sonra da bozmanın, çeşitli şekilleri vardır:
a) İster peş peşe isterse farklı zamanlarda, birden çok yemin edilerek, her bir yeminde diğerinden farklı bir işin yapılması veya yapılmamasından söz edilmesi durumunda, fıkıh bilginlerinin çoğunluğuna göre her bir yeminin ihlalinden dolayı ayrı ayrı keffâret gerekir. Mesela, “Vallahi şu kimsenin evine girmeyeceğim”, “Vallahi onunla konuşmayacağım” şeklinde söylenen sözlerin her biri ayrı birer yemindir. Yemin bozulup söz konusu kişinin evine girilmesiyle bir keffâret, o kişiyle konuşmakla ayrı bir keffâret gerekir.
Ahmed b. Hanbel ve İmam Muhammed’e nispet edilen bir keffâretin yeterli olacağı şeklindeki bir görüş bazı fıkıh kitaplarında ve ilmihallerde yer almışsa da (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, V, 486, 487) bu görüş, başta erken dönem kaynakları olmak üzere diğer Hanefî kaynaklarında yer almayan ve sıhhatinde bazı kuşkular bulunan bir nakildir. Din İşleri Yüksek Kurulu da böyle bir yeminin bozulması durumunda her bir yemin için ayrı keffâret ödeneceği yönünde karar vermiştir (DİYK 28.05.1952 tarihli karar).
b) Bir yemin cümlesinde, adına yemin edilen Allah Teala’nın ismi bir defa zikredilmekle beraber, yapılması veya yapılmaması söz konusu edilen işler sayıca birden fazla olursa, bunların hepsi birden ihlal edilse bile bir keffâret yeterlidir. Mesela, “Vallahi şunu yemeyeceğim, şunu içmeyeceğim” diyen kimse, hem yiyerek hem de içerek verdiği söze aykırı davranırsa, sadece bir keffâret gerekir.
c) Bir yemin cümlesinin tamamı birden fazla mesela, “Vallahi şu işi yapmayacağım”, “Vallahi şu işi yapmayacağım” şeklinde tekrar edilir ve sonra da bu yemin bozulursa; Hanefî mezhebinde kabul gören görüşe göre, ne kadar tekrar edildiyse o kadar sayıda keffâret gerekir. Böyle bir yemin tekrarının aynı zaman ve ortamda veya farklı zaman ve ortamlarda yapılması hükmü değiştirmez.
Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerinde kabul gören görüşlere göre ve bazı Hanefîlere göre ise bir keffâret yeterlidir.
d) Bir yemin cümlesinde, yemin konusu olan iş bir defa zikredilmekle beraber, adına yemin edilen Allah’ın ismi tekrar edilir veya O’nun birden fazla ismi kullanılırsa, bazı Hanefî fıkıh bilginlerine göre, arada atıf harfi (bağlaç) kullanılarak yapılan her tekrar, ayrı bir yemin sayılır ve yemin bozulduğunda ayrı ayrı keffâret gerekir. Başta İmam Muhammed olmak üzere bazı Hanefî fıkıh bilginleri ile Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerindeki fıkıh bilginlerinin çoğunluğuna göre ise arada bağlaç bulunsun bulunmasın bu, tek bir yemin sayılır ve bozulması durumunda bir keffâret yeterlidir (Sahnûn, el-Müdevvene, I, 589-590; İbn Kudâme, el-Muğnî, XIII, 474; Kâsânî, Bedâi‘, III, 9-10).
BENZER KONULAR:
- yemin kefareti nasıl yerine getirilir
- yemin kefareti ne zaman gerekir?
- yemin kefareti nasıl ödenir
- Ölen kişinin yemin kefareti nasıl hesaplanır
- yemin kefareti nedir? İslamda Yemin kefareti Kavramı
- Tümünü görüntüle.
Answer ( 1 )
Birden çok yemin edip sonra da bozmanın, çeşitli şekilleri vardır:
İster peş peşe isterse farklı zamanlarda, birden çok yemin edilerek, her bir yeminde diğerinden farklı bir işin yapılması veya yapılmamasından söz edilmesi durumunda, fıkıh bilginlerinin çoğunluğuna göre her bir yeminin ihlalinden dolayı ayrı ayrı keffâret gerekir. Mesela, “Vallahi şu kimsenin evine girmeyeceğim”, “Vallahi onunla konuşmayacağım” şeklinde söylenen sözlerin her biri ayrı birer yemindir. Yemin bozulup söz konusu kişinin evine girilmesiyle bir keffâret, o kişiyle konuşmakla ayrı bir keffâret gerekir.