Paylaş
Hac Etmeden Ölen Kişinin Yerine Hac Edilir mi?
Question
Başkasının Yerine Haccetmek
SORU: Haccetmeden ölen kişinin yerine, hac görevini yerine getirmiş olan kardeşinin bekar oğlu hac yapabilir mi?
CEVAP: Hz. Allah şöyle buyuruyor:
Yoluna gücü yetenlerin o evi (Kabe’yi) haccetmesi Allah’ın insan-lar üzerinde bir hakkıdır. (Al-i Imran/97)
Bu ayetten anladığımıza göre gücü yeten her müslümana hac farzdır. Şartları yerine geldiği halde hac görevini yapmadan ölen kimsenin yerine başkasının haccetmesi caizdir. Bu kimse, vefat edenin akrabası olabileceği gibi, akraba olmayan biri de olabilir.
Buna göre soruda sözü edilen kişinin yerine, yeğeni hacca gidebilir. Haccın şartlarını tam yerine getirdikten sonra bekâr olmasının bir zaran olmaz.
Rivayet olunduğuna göre bir kadın Hz. Peygamber’e gelerek: ‘Ey Allah’ın Peygamber’i! Annem haccetmek üzere adak yapmıştı. Bu görevini yapmadan vefat etti. Onun yerine ben haccedebilir miyim?1 dedi. Hz. Peygamber: ‘Evet, onun yerine hacca git. Annen, birisine borçlu olarak ölseydi, annenin borcunu öder miydin?’ di-e sordu. ‘Evet’ deyince Rasûlullah: “Allah’ın borcunu da ödeyin. Allah’ın borcu, ödemeye daha çok layıktır” buyurdu.
Hz. Peygamber aynı şeyleri bir başka adama da söylemiştir.
Yukarda başkasının yerine hacca gidecek kimsenin kendisinin farz haccı yapmış olması gerektiğini söymeliştik. Çünkü bu konuda Hz. Peygamber’den §öy\& bir rivayet vardır:
Hz. Peygamber bir adamın ihrama girip, haccetmek üzere: “Alla-hım! Şübrüme namına Lebbeyk” dediğini işitmiş. Adama: “Şüb-rüme kim”? diye sormuş. Adam: “Bir akrabam” cevabını vermiş. Bunun üzerine Hz. Peygamber “Sen kendin haccetin mi?” diye sormuş. Adamdan “Hayır” cevabını alınca: “Sen (önce) kendi haccını yap, sonra Şübrüme’nin yerine haccedersin” demiş.
Başkasının yerine hacceden kimse hacca niyet ederken, haccettiği kişinin adına niyet etmesi gerekir.
BENZER KONULAR:
Answers ( 2 )
İslam’da, hac ibadeti bizzat kişinin kendi iradesiyle yerine getirilmesi gereken bir ibadettir. Hac, Müslümanlar için farz (zorunlu) bir ibadettir, ancak bu ibadeti yerine getirme sorumluluğu sadece sağlıklı, maddi ve fiziki imkanları olan kişilere düşer.
Bir kişi hac etmeyi niyet etmiş ancak ölmeden önce bu ibadeti gerçekleştirememişse, o kişinin yerine bir başkasının hac etmesi gerektiği konusunda İslam’da bir zorunluluk bulunmamaktadır. Yani, bir kişi adına başkasının hac etmesi sadece bir nafile (isteğe bağlı) ibadet olarak kabul edilir.
Bununla birlikte, bazı Müslümanlar, ölen bir yakınları için nafile bir şekilde hac yapmayı tercih edebilirler. Bu, sevgi ve saygıdan kaynaklanan bir davranıştır ve hayatta olan bir kişinin niyetiyle ölen biri adına nafile hac etmesi caiz görülebilir. Ancak bu durumda bile, kişinin kendi farz olan hacını yerine getirme sorumluluğu devam etmektedir.
Sonuç olarak, hac etmeden ölen bir kişinin yerine hac etmek İslam’da bir zorunluluk değildir, ancak nafile bir ibadet olarak yapılabilir. Hac, bireysel bir sorumluluktur ve her Müslüman, kendi sağlık, maddi ve fiziki imkanları çerçevesinde bu ibadeti gerçekleştirmelidir.
Hac, İslam’ın beş şartından biridir ve bu ibadet, sağlıklı ve maddi imkanları yerinde olan her Müslüman için ömürde bir kez farz kılınmıştır. Hac, kişisel bir ibadet olup, başkasının yerine yapılması genellikle mümkün değildir. Ancak bir kişinin hac ibadetini yerine getiremeyecek durumda olması, bunun için birkaç farklı çözüm sunulabilir.
Eğer kişi hayattayken hac görevini yerine getirememiş ve vefat etmişse, o kişi adına bir başkası tarafından hac yapılması (nafile hac) konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. İslam alimlerinin çoğunluğu, ölen kişinin yerine hac edilmesi konusunda ihtiyatlıdır ve bunun caiz olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı alimler, kişinin hac ibadetini yerine getiremeyen biri için “hac edilemez” görüşünü savunurken, bazıları ise ölen kişinin adına niyet ederek hac yapılabileceğini ifade etmişlerdir.
Bazı durumlarda, kişi hayattayken hac için niyet etmiş, ancak hac vazifesini yerine getiremeden ölmüşse, yakınlarının bu kişinin adına hac yapması kabul edilebilir. Bu, bazı İslam mezheplerine göre mümkün olan bir uygulamadır.
Sonuç olarak, hac etmeden ölen birinin yerine hac yapılması konusunda daha kesin bir bilgi almak için yerel dini otoritelerle veya bir alimle görüşmek daha sağlıklı olacaktır.