Paylaş
Hadis ayeti nesh eder mi?
Question
Kur’ân, sünnet (hadis)le nesh olunur mu?
Alimler, Kur’ân’ın Kur’an’a sünnetin sünnetle ve mütevâtir bir ha berin yalnız mütevâtir bir haberle nesh edilebileceği üzerinde ittifak etmişlerdir.
Diğer taraftan, Kur’ân’ın sünnet (hadis) ile mütevâtir bir haberin ahadi bir haberle nesh edilmesi konusunda âlimler, ihtilâf etmişlerdir. İmâm Şâfiî’ye (rh.a.) göre âyeti, yalnız âyet nesh eder. Âyetin hadisle nesh edilmesi (câiz) değildir. Âlimlerin cumhûruna göre bir âyet diğer bir âyetle nesh edildiği gibi, sahih bir hadîsle de nesh edilir. Çünkü âyet ve hadisin ihtiva ettiği hükümler yine Allah’ındır (c.c.).
Âyetin hadîsle nesh edilemeyeceği hususunda Şâfiînin delilleri
İmam Şâfiî (rh.a.), “Biz nesh ettiğimiz (hükmünü diğer bir âyetle de ğiştirdiğimiz) veya unutturduğumuz (geri bıraktırdığımız) bir âyetin
(yerine) ya ondan daha hayırlısını yahut onun benzerini getiririz.”
âyetine dayanarak, âyetin hadîsle nesh edilmeyeceği görüşünü savu nur. Bu görüşünü şu delillerle ispat eder. Birincisi: Âyetteki “getiririz” ifadesini Allah (cc.) kendisine isnâd etmiştir. Bu da âyetin ancak âyetle nesh edileceğini gösterir.
İkincisi: Âyetteki “ondan daha hayırlısını” ifadesinden anlaşılan, âyet veya hükmünün neshi ancak âyetle mümkündür. Çünkü sünnet (hadis), kat’iyyen âyetten hayırlı olamaz.
Üçüncüsü: Allah’ın (c.c.) “Allah’ın her şeye kemâliyle kâdir ol duğunu bilmedin mi?” âyeti, daha hayırlı bir hükmü getirmenin O’na mahsus olduğuna işaret eder. Bu buyruk, âyet veya hükmünün neshinin ancak O’na mahsus olduğunu gösterir.
Dördüncüsü: “Biz bir âyeti diğer bir âyetin yerine getirdiğimiz zaman…” (Nahl: 101) âyetindeki “bir âyeti diğer bir âyetin yerine” ifadesi, âyet veya hükmünün neshinin yalnız âyetle olacağını açıkça gösterir. Çünkü “getiririz” tabirinde getirme işini kendisine isnâd etmiştir. Bu delil, Şâfiî’nin (rh.a.) en kuvvetli delilidir.
Ahkam Ayetleri Tefsiri Celal Yıldırım
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
İslami ilimlerde nesih (nesh) kavramı, Kuran’ın belirli ayetlerinin veya Peygamber’in hadislerinden belirli hükümlerin, sonraki vahiy veya hükümlerle değiştirilebileceği veya değiştirilebileceği ilkesini ifade eder. Bu ilke, Allah’ın Müslüman toplumun ihtiyaç ve koşullarına göre önceki mevzuatı değiştirme veya yerine koyma yetkisine sahip olduğu anlayışına dayanmaktadır.
Ancak neshin tespiti, Kur’an ve hadis ilimleri alanında ihtisas sahibi ilim âlimleri tarafından dikkatli bir şekilde incelenip tahlil edilmesini gerektirmektedir. Bağlam, kronoloji ve ayetlerin veya hadislerin vahyini çevreleyen özel koşullar dahil olmak üzere çeşitli faktörleri göz önünde bulundururlar.
Nesih kavramının tüm ayet veya hadislere uygulanmadığına dikkat etmek önemlidir. Belirli nesih vakaları hakkında alimler arasında farklı görüşler vardır ve bu, devam eden bir ilmi tartışma konusudur.
Kuran ayetleri ve hadisler arasındaki ilişki ile ilgili olarak, genel olarak Kuran’ın en yüksek otoriteye sahip olduğu ve İslam’da birincil rehberlik kaynağı olarak hizmet ettiği anlaşılmaktadır. Öte yandan hadisler, Hz.Muhammed’in (sav) Kuran öğretilerini nasıl uyguladığı ve yorumladığına dair tamamlayıcı açıklamalar, açıklamalar ve pratik örnekler sağlar.
Bir Kuran ayeti ile bir hadis arasında bariz çelişkiler veya tutarsızlıkların olabileceği konularda, bilim adamları metinleri, bağlamlarını ve ilgili bilimsel yorumları ellerinden geldiğince uzlaştırmak veya uyumlu hale getirmek için analiz ederler. Metinlerin ardında yatan hikmet ve ilkeleri anlamaya ve İslami öğretilerin bütüncül bir şekilde anlaşılmasını sağlamaya çalışırlar.
Özetle, nesh kavramı İslami hukuk ve tefsir çerçevesinin önemli bir yönüdür, ancak uygulanması dikkatli bir ilim ve uzmanlık gerektirir. Neshin tespiti, metinlerin ve ilgili bağlamlarının titiz bir şekilde incelenmesine dayanan nitelikli akademisyenler tarafından üstlenilen karmaşık bir görevdir.