Paylaş
Haksız Yere Cana Kıyma Ve İntihar
Question
Haksız Yere Cana Kıyma
Yaratılan varlıklar arasında insan, önemli ve şerefli bir konuma sahiptir. İnsanı mahlûkat içerisinde şerefli kılan özellik, Allah’ın ona kendi ruhundan üflemiş olmasıdır. İnsan, bedeninde taşıdığı ilâhî ruh sayesinde meleklerden de ulvîdir ve yeryüzünde Allah’ın halifesidir. İşte insanın bu özelliğinden dolayı Allah, insanın hayat hakkına büyük önem vermiş ve insan hayatının dokunulmazlığını; “Şüphesiz biz diriltir ve öldürürüz. Dönüş de ancak bizedir.”[1] âyetiyle belirtmiştir. Yüce dînimiz İslâm’da “zarûrât-ı dîniyye” olarak ifade edilen canın, aklın, dinin, neslin ve malın korunması şeklindeki ilkeler sıralamasında insan canının korunması, diğer ilkelerden daha önce gelmektedir. Nitekim canın muhafazası için, dinin kesin olarak yasakladığı bazı haramların yapılmasına izin verilmesi, hatta bazı durumlarda, bu tür yasakların işlenmesinin zorunlu oluşu, İslâm’ın insan hayatına ne kadar çok önem verdiğini gösteren uygulamalardır.
İslâm’ın temel hedeflerinin başında gelen ‘insan canının korunması’ ilkesinin bir neticesi olarak insanın, haksız yere bir başkasının canına kıyması gibi kendi canına kıyması da kesin biçimde yasaklanmıştır. Bu konuda Kur’ân-ı Kerîm’in şu âyeti, açık bir hüküm ortaya koymaktadır: “Kim bir insanı, bir can karşılığı veya yeryüzünde bir bozgunculuk çıkarmak karşılığı olmaksızın öldürürse, o sanki bütün insanları öldürmüştür. Her kim de birini (hayatını kurtararak) yaşatırsa, sanki bütün insanları yaşatmıştır.”[2] Başka bir âyette ise şöyle buyrulmuştur: “Kim bir mü’mini kasten öldürürse, cezası, içinde ebedî kalacağı cehennemdir. Allah, ona gazap etmiş, lânet etmiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır.”[3]
İslâm inancında her insanın hayatı dokunulmaz bir değerdir. İnancı ve ameli ne olursa olsun intihar eden kişilerin, sırf intihar etmiş olmalarından dolayı Âhiret’te büyük bir azaba çarptırılacakları bildirilmiştir.
Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.), bir hadîs-i şeriflerinde: “Sizden önce geçen ümmetlerden bir kişi vardı. Onun vücudunda bir yarası vardı. Kangren haline gelmişti. O yaranın elem ve ızdırabına dayanamayıp, bir bıçak almış da onunla elini kesmişti. Fakat kan bir türlü kesilmemiş nihayet ölmüştü. Yüce Allah; kulum kendi kendine ölüme teşebbüs ederek, benim önüme geçti. Ben de ona cenneti haram kıldım.”[4] buyurmuştur. Diğer bir hadis-i şeriflerinde Peygamber Efendimiz(sav), intiharın Âhiret’teki acı sonucunu, uyarı dolu ifadeleriyle bizlere şöyle haber vermiştir: “(Dünyada ip ve benzeri) şeyle kendisini boğan kimse, cehennemde kendisini (onunla) boğar; dünyada kendisini vuran, cehennemde kendisini vurur(azabı böyle olur).”[5] Kim kendisini bir dağın tepesinden atar da ölürse, cehennem ateşinde de ebedî olarak böyle (azap) görür. Kim zehir içerek kendisini öldürürse, cehennemde zehir kadehi elinde olduğu halde devamlı azap çeker.”[6]
Ortaya koymaya çalıştığımız deliller çerçevesinde; insan hayatının basite alınacak bir şey olmadığı, aksine çok önemli bir değer olduğu âşikârdır. Şunu unutmayalım ki; dünya hayatı geçici bir oyalanma ve faydalanma yeri, “Oysa ahiret, daha hayırlı ve süreklidir.”[7] Bu sebeple insana düşen görev; şartlar ne olursa olsun dünya hayatını sonlandırmamak, Allah’a olan inanç ve güveni yitirmemek, Âhiret için çalışmak, sıkıntılara sabır ve metânetle karşı koymaktır.
[1] Kaf,50/43
[2] Maide, 5/32
[3] Nisa, 4/93
[4] Buhârî, Cenâiz 84,II,100; Enbiya,50,IV,146.
[5] Buhari, Cenaiz, 84, II, 100
[6] Müslim, Îman, 175, I, 103-104; Tirmizî,Tıb,7, IV, 386.
[7] A’lâ, 87/17
Benzer Konular:
Answer ( 1 )
İslam’da haksız yere başka bir insanı öldürmek kesinlikle yasaktır ve büyük bir günah olarak kabul edilir. İslam, hayatın kutsallığını ve insan hayatını korumayı temel ilkelerinden biri olarak vurgular. Masum bir insanın canına kıymak büyük bir günah olarak kabul edilir ve en şiddetli şekilde kınanır. Kur’an-ı Kerim’de “Kim bir canı karşılıksız olarak veya yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaksızın öldürürse bütün insanlığı öldürmüş gibidir. Kim birini kurtarırsa bütün insanlığı kurtarmış gibidir” (Kuran 5:32).
İslam’da intihar da haramdır. Kendi canına kıyma eylemi, yaşamın kutsallığına ve yaşamın Allah’ın bir lütfu olduğu inancına aykırı olduğu için büyük bir günah olarak görülmektedir. Müslümanlara sabır göstermeleri ve zorluk ve sıkıntı zamanlarında yardım istemeleri öğretilir. Bir insanın ömrünü belirleme yetkisinin yalnızca Allah’a ait olduğuna inanılır ve kişinin kendi hayatına kasten son vermesi umutsuzluk ve Allah’ın emirlerine aykırılık olarak görülür.
İslam, müminleri Allah’a yönelmeye, O’nun rehberliğini aramaya, zor zamanlarda toplum içinde teselli ve destek bulmaya teşvik eder. Müslümanlar, duygusal veya psikolojik sıkıntı zamanlarında rehberlik, destek ve danışmanlık sağlayabilecek ruh sağlığı uzmanları, danışmanlar veya dini liderlerden yardım almaya teşvik edilir.
İntihar düşünceleriyle mücadele eden kişilere empati, şefkat ve anlayışla davranılması gerektiğini unutmamak önemlidir. Akıl sağlığı genel refahın önemli bir yönü olduğundan, onları profesyonel yardım ve destek aramaya teşvik etmek çok önemlidir.