Hanefi Mezhebine Göre Hac ve Haccın Vakit ve Mikatları

HACC

S.1. Haccın hükmü nedir?

C.1. Müslüman, hür, akıllı, baliğ, sıhhatli, binek ve azık bulabilen, asli ihtiyaçları dışında, gidişinden dönüşüne kadar kendisine ve ailesine yetecek miktarda nafakası bulunan ve yol emniyeti sağlanan kimselere Hac farzdır.

S.2. Kadın için Haccın şartları nelerdir?

C.2. Kadın, Kâbe’den üç gün, üç gece mesafede olduğu takdirde, ancak kocası veya mahremi olan biriyle hacca gidebilir, yalnız gitmesi caiz değildir.

S.3. Çocuk ve kölenin Hacc kâfi midir?

C.3. Çocuk ve köleyken yaptığı Hac baliğ ve özgürlüğüne kavuştuktan sonra Islam Hacci için kâfi değildir.

HACCIN VAKİT VE REKATLARI

S.1. Haccin mikat yerleri nerelerdir?

C.1. Irak’tan gelenler Zât-ı Irk’ta, Şam’dan gelenler Cuhfe’de, Medine’den gelenler Zo’lHuleyfe’de, Necid’den gelenler Kam’da, Yemen’den gelenler Yelemlem’de ihrama girerler.

S.2. Bu mikatlardan önce ihrama girilebilir mi?

C.2. Buralara gelmeden önce ihrama girilirse caizdir.

S.3. Bu mikatlardan sonra veya Mekke’de oturan, nerde ihrama girer?

C.3. Harem ile mikat arasında bulunanların ihrama girme yerleri, Hilldir (Harem dışındaki yerler), Mekke’de olanların hac için ihrama girme yerleri Haremin kendisidir. Mekkeliler umre için ise Haremin di şından ihrama girerler.

S.4. Hac nasıl eda edilir?

C.4. İhrama girmek isteyen, abdest veya boy abdesti alır ki, gusal daha iyidir, beyaz ve yeni veya yıkanmış, belden yukarı ve aşağısını örten iki parça elbise giyer, bulunduğunda güzel kokular sürer, iki rekat namaz kılıp, “Allah’ım ben hac etmek istiyorum onu bana kolaylaştır ve haccımı kabul et” şeklinde dua eder.

Eger haccı’l ifrad yapacaksa hac niyetiyle telbiye getirir. Telbiye ye şöyledir. “Lebbeyk, Allahümme Lebbeyk, La şerike leke lebbeyk, Inne’l-hamde ven-ni-mete lek; Ve’1 Mülk là serike lek”. Bu kelimelere halel getirilmeden, fazladan bir sey söylenirse caizdir.

Ihramlı kimse gömlek pantolon, sarik, takke, palto ve mest giyemez, başından ve omzundan saç ve tüy tiraş edip koparamaz, usfur vb. boyalarla boyanmış elbiseleri giyemez, başını ve yüzünü örtemez, koku sürünemez, başını ve sakalını hatmi ile yıkayamaz ve yağ süremez, ihramlı kara av hayvanlarını öldüremez, işaret dahi edemez ve avlanma yolunu gösteremez.
Yıkanmasında, hamama girmesinde, evde ve mahfede golgelenmesinde ve beline kemer baglamasında bir beis yoktur. Namazlardan sonra ve her yüksek yere çıktığında, her vadiye indiğinde, bir süvariye rastladiginda ve seherlerde çokça telbiye getirir. Mekke’ye girilince, evvela Mescid-i Haram’a gidilir. Beytullah görülünce tekbir ve tehlil getirilir. Once Hacerül Esved den başlanır, tavaf yapacak kişi, bu taşın karşısına geçip tekbir getirerek ellerini kaldın. Yapılabiliyorsa; hiç kimseye eziyet etmeden HacerüL Esved’i öper veya elini sürer. Sonra sağdan Kabe’nin kapısına doğru, Hatimin dışından Kabe’nin çevresinde yedi defa dönülerek tavaf yapılır. Yedi dönüşün Ilk üçünde remel (çalımlı ve süratli yürüme) yapılır. Sonra normal yürümeye geçilir. Hacerü’l-Esved’e her gelindiginde mümkünse el sürüler ve tavaf yine bu taşa el sürmekle tamamlanır. Sonra Makam- Ibrahim’de veya Mescid-i Haram’da kolay gelen bir yerde iki rekat namaz kılar.

Bu, kudüm tavafı dır ve sünnet olup vacip degildir. Mekkeliler bu tavafı yapmazlar. Buradan Safa’ya çıkılır Beytullah’a dönülerek ve eller kaldırılarak tekbir, tehlil ve Peygamber (s.a.s) e salát selâm getirilir. Ihtiyaçlar için dua edilir. Sonra Merve’ye dogru agir agir inilir. Yeşil direge gelince, diger yeşil diregi geçinceye kadar koşulur, sonra Merve’ye varılır, Safa’da yapılan burada da yapılır. Buraya kadar bir şavt denir. Safa ile Merve arasında yapılan sa’y, yedi şavt olur, sa’ye Safa’dan başlanır, Merve’de tamamlanır. Sonra ihramlı olarak Mekke’de kalınır. Käbe istenildiği kadar tavaf edilebilir. Terviye gününden bir gün önce Imam bir hutbe okuyarak millete, Minaya çıkışı, orda kılınacak namazi Arafat’ı, vakfe ve ifadayı anlatır. Terviye gününün sabahında Mina’ya çıkılır, Arefe günü sabah namazı kılınıncaya kadar orada kalınıp gecelenir. Oradan da Arafat’a gidilir.
Arefe günü zevalden sonra, öğle vaktinde bir ezan ve iki ikametle Imam, millete öğle ve ikindi namazını kıldırır, bir hutbe okuyarak insanlara Arafat’ta vakfeyi, Müzdelifeyi, Şeytan taşlamasını, kurban kesmeyi ve ziyaret tavafını açıklar. Ebu Hanife’ye göre, namazı tek başına kılan, her birini kendi vaktinde kılar. Ancak Ebu Yusuf ve Muhammed’e göre, münferit de cem yapar ve vakfeye gider. Arafat’ın Batn-ı Urene denilen yer dışında her tarafında vakfe yapılabilir. Imam vakfede binegi üstünde dua edip insanlara menasikleri öğretmesi gerekir, bundan önce yıkanıp çok dua etmek müstehaptır. Güneş batınca imamla beraber MüzdelifeYe gidilir. Yolda bakla büyüklüğünde yetmiş taş toplanır. Müzdelifeye gelinceye kadar yolda akşam namazı kılınmaz. Akşam namazı bir ezan ve bir kamet yapılarak yatsı ile beraber kılınır. Makide’nin üzerinde bulunduğu ve Kuzah adı verilen dağın yakınlarında durmak müstehaptır. Akşam namazını yolda kılmak Ebu Hanife’ye göre, caiz degildir, ancak Ebu Yusuf ve Muhammed, caiz görüyorlar. Şafaktan sonra imamla sabah namazı kılınır ve Meş’ar-ı haram’a gidilip orada biraz durulur. Müzdelife nin Muhassır Vadisi müstesna her tarafı vakfe yeridir, Güneş dogmadan Mina’ya hareket edilir. Mina’da şeytan taşlamaya Cemretü’l akabeden başlanır ve vadinin aşağısından yukarıya doğru yedi tas atilir ve her atışta tekbir getirilir. Taş atışından sonra orada durulmaz. lik taşın atılması ile Telbiye’ye son verilir. Sonra isteyen kurbanını keser. Kurban kesimi bitince saçlar ucundan alınır veya tıraş olunur, tiraş daha iyidir. Bu amellerden sonra, cinsel ilişki dışında, her şey helal olur. Sonra Mekke’ye gidilip o gün, ertesi gün veya daha sonra ziyaret tavafının yedi savti yapılır. Eğer tavafı kudümden sonra remel (çalımlı ve süratli yürüme) ve Safa ile Merve arasında sa’y yapılmışsa bir daha yapmaya gerek yoktur, eğer yapılmamış ise bu tavafta yapılır. Böylece kadınla cinsi munasebet de helal olur. Bu tavaf hac’da farzdır, bu günlerden tehir edildigi takdirde, Ebu Hanife’ye göre, bir kurban kesilmelidir. Sonra vakfe yeri Minaya dönülür, bayramın ikinci günü zevalden sonra her birine yediser taş atılarak üç cemre taşlanır. Taşlama mescit tarafındaki cemreden başlanır ve her taşla tekbir getirilerek durup dua edilir, ondan sonraki de aynı şekilde taşlanır ve en son cemretu’l akabe taşlanır, ancak orda durulmaz. Bayramın üçüncü günü ve eğer Mina’da kalırsa dördüncü günü de zevalden sonra yukarıdaki gibi cemreler taşlanır. Ebu Hanife’ye göre, dördüncü günde taşlamanın zevalden önce yapılması da caizdir.

Taşlamadan önce Mekke’de ikame etmek mekruhtur. Mekke’ye gelirken yolda Ebtah vadisinde kısa bir müddet de olsa mola verip durulur. Sonra remelsiz yedi şavt Sader tavafı yapılır. Bu tavaf Mekke ehli olmayanlara vaciptir. Böylece hac tamamlanmış olur ve ailesine dönebilir.

Mekke’ye uğramadan Arafat’a gidip vakfeye durandan kudüm tavafı düşer, bu tavafı terk ettiği için kefaret vermesi de gerekmez.

Arefe günü zevalden, bayram günü fecrin doğuşuna kadar, Arafat’ta vakfeye idrak eden, hacca idrak etmiş olur. Uyku halinde veya baygın olarak yahut bilmeden Arafat’tan geçildiği takdirde de vakfe için kâfi olur.

Hac hususunda kadın da erkek gibidir, ancak kadınlar başlarını de. gil, sadece yüzlerini açarlar, telbiye getirirken seslerini yükseltmezler. Tavafta remel yapmaz, Safa-Merve arasında da hızlı hızlı yürümezler. Ihramdan çıkmak için tıraş olmazlar, ama saçlarını kısaltırlar.

Kolay Hanefi Fıkhı Soru Cevaplı
İtisam Yayınları

Mikat Nedir? Kısaca

BENZER KONULAR:

• Hac, umre ve kurban kavramlarının anlamları hakkında bir araştırma yapınız
• Hac ve Umre niyeti Arapça ve Türkçe anlamı
• Umre Ziyaret Etmenin Önemi
• Umrenin Fazileti
• Hedy kurbanı ne demek
• Tümünü görüntüle.