Paylaş
Haricilik nasıl ortaya çıktı? Hâricîler’in temel görüşleri
Question
HARCİLİK NASIL ORTAYA ÇIKMIŞ ve TEMELGÖRÜŞLERİ NELERDİR?
Hariciler sıffin savaşı sırasında Hz Ali’den ayrılan grubun ismidir. Bedevidirler çöl ve dağınık bölgelerden geldikleri için azimli cesur tabii ki merhametsiz kılmıştı kabile kanunları onlara, bilgisiz ve kültürsüz kesimden geliyorlardı ibadetlerine çok aşırı düşkün inançlarına samimi şekilde bağlılardı ,aşırıci gruplardı, kabile insanları oldukları için devlet disiplinine alışık değillerdi bu nedenle halifelerin uygulamaları onlar için bağlayıcı değillerdi gördükleri haksızlıklara doğrudan müdahale edip bu hususta kanun ve nizam tanımıyorlardı, hatta sıffin savaşi ve hakem olayını kabul etmiyor Hz Ali’yi (r.a.) zalim olarak görüyorlar ve başkaldırıyorlardı, kendilerine göre Allah yolunda savaşıp her şeylerini feda eden kimseler olarak benimsemişlerdi. Hazreti Ali’ye (r.a.)isyan edip baş kaldırdıkları için harici ismini almışlardır. İslam öncesi dönemde Araplar arasında anlaşmazlık çıktığında sorunun çözülmesi için hakeme başvuruluyordu, sıffin Savaşı’nda Hz Ali’nin ordusunun Hz Muaviye ordusuna karşı savaşı kazanmak üzere olduğu anlaşılınca, karşı taraf hakem olayına başvurmak istemiş, buna Hz Ali’yi zorlamış ve seçilen hakemleri de kendiler belirlemiş, hakem olayı ve sıffin Savaşı’ndan sonra haricilik gibi Müslümanların fırkalara ayrılmasına neden olmuştur.
Hariciler Tahkimi reddederler hakemlerin ve hakemliğini kabul eden herkesi tekfir eder,uzaklaşırlar .Zalim imama yani devlet başkanına karşı isyanı meşru kabul ederler ve bunları ilke olarak sayarlar. Haricilerin benimsedikleri en önemli görüşleri 4 başlık altında toplayabiliriz. Bunlardan birincisi halife olmak için kureyşlelik şartı yoktur, onlara göre halifenin kureyş’ten olması ya da köle ya da sakat olmasının bir sakıncası yoktur. İkinci olarak hilafet şer’i değil sosyal bir ihtiyaçtır zalim imama baş kaldırmak zorunludur, halifenin dini bir yönünün olmadığını sadece bir yönetici olduğunu benimsemişler ama yalnız bu halifenin mümin olması Kur’an ve sünnete uymasının zorunlu yani bir şart olduğu görüşündedirler , bunun dışına çıkanlar yönetimden alınır ve baş kaldırılır aynı Hz Ali’ye başkaldırdıkları ve zalim gördükleri gibi..
Hüküm ancak Allah’a aittir düşüncesi ile hakem olayına reddederler ve kabul edenlere kafir olarak görürler. Büyük günah işleyen onların gözünde kafir olmuştur, onlara göre ibadetlerini eksik yapan ya da yerine getirmeyen kişi cennete gidemeyeceği gibi kafir olup öldürülmesi de vaciptir, ve hatta Hz osman’ı ve Hz Ali’yi de bu gerekçe ile mürted olarak yani dinden çıkmış olarak görüp tövbe teklif etmişler Hz Osman bunu kabul ederken hazreti Ali onların bu düşüncelerini yanlış olduğunu söyleyerek reddetmiştir, büyük günah Kur’an’da Nisa suresi 31 ayette ve şuara suresi 37 ayette geçmektedir. Ameli imandan bir cüz sayarlar imanın bir parçası olarak kabul ederler, amellerde ibadetlerdir ve ibadetleri eksik olarak yerine getirenin imanının da eksik olacağı düşüncesindedirler ve ibadet eksik olarak yerine getirilirse Müslümanın dinden çıkıp kafir olacağını iddia etmektedirler, böyle bir durumda derhal tövbe etmesini etmezse öldürmekten çekinmemişler bu kişinin ahirette de kafir olacağı görüşünü benimsemişlerdir.Hariciler kendi düşüncelerine katılmayanları Müslüman dahi olsalar kafir sayıp mal ve canlarını almakta helal olarak görürler.
Haricilik fırkasında varlığına sürdürebilen tek fırka ibâdiyye kurucusu Abdullah Bin ibâd’dan almıştır, Fas,Tunus Cezayir Umman gibi ülkelerde devam etmektedir.
Yazar: Fatma Arslan
BENZER KONULAR:
Answers ( 2 )
Haricilik, İslam tarihinde ortaya çıkan ve İslam toplumunun bir kısmı tarafından kabul edilmeyen bir mezheptir. Haricilik, ilk olarak İslam’ın erken dönemlerinde Hz. Ali döneminde ortaya çıkmıştır.
Haricilerin ortaya çıkışı, İslam toplumunda siyasi bir bölünmeyle başlamıştır. Hz. Ali, dönemin hükümdarı Muaviye’ye karşı çıkmış ve bu durum Müslümanlar arasında bir savaşa sebep olmuştur. Hariciler, bu savaşta Hz. Ali’yi desteklemişlerdir ancak sonunda yenilmişlerdir. Bu yenilgi sonrasında Hariciler, siyasi bir örgütlenme içine girmiş ve İslam toplumundaki diğer gruplarla ayrışmışlardır.
Haricilerin temel görüşleri, İslam toplumunun diğer gruplarına göre oldukça farklıdır. Hariciler, Allah’ın yasalarının Kur’an’da açıkça belirtilmediği durumlarda, kendi yargılarının geçerli olduğunu düşünürler. Ayrıca Hariciler, Hz. Ali’yi ve onun otoritesini reddederler. Onlar, İslam toplumunun liderinin, en dürüst ve en adaletli kişi olması gerektiğini savunurlar. Hariciler ayrıca, bir Müslümanın günah işlemesi durumunda, Müslümanlıktan çıktığını düşünürler.
Haricilik, İslam tarihinde birçok kez ortaya çıkmıştır ve çeşitli dönemlerde önemli bir rol oynamıştır. Ancak günümüzde, Haricilik çok az sayıda insan tarafından benimsenmektedir.
Haricilik, İslam tarihinde ortaya çıkan ve İslam toplumunun bir kısmı tarafından kabul edilmeyen bir mezheptir. Haricilik, ilk olarak İslam’ın erken dönemlerinde Hz. Ali döneminde ortaya çıkmıştır.
Haricilerin ortaya çıkışı, İslam toplumunda siyasi bir bölünmeyle başlamıştır. Hz. Ali, dönemin hükümdarı Muaviye’ye karşı çıkmış ve bu durum Müslümanlar arasında bir savaşa sebep olmuştur. Hariciler, bu savaşta Hz. Ali’yi desteklemişlerdir ancak sonunda yenilmişlerdir. Bu yenilgi sonrasında Hariciler, siyasi bir örgütlenme içine girmiş ve İslam toplumundaki diğer gruplarla ayrışmışlardır.
Haricilerin temel görüşleri, İslam toplumunun diğer gruplarına göre oldukça farklıdır. Hariciler, Allah’ın yasalarının Kur’an’da açıkça belirtilmediği durumlarda, kendi yargılarının geçerli olduğunu düşünürler. Ayrıca Hariciler, Hz. Ali’yi ve onun otoritesini reddederler. Onlar, İslam toplumunun liderinin, en dürüst ve en adaletli kişi olması gerektiğini savunurlar. Hariciler ayrıca, bir Müslümanın günah işlemesi durumunda, Müslümanlıktan çıktığını düşünürler.
Haricilik, İslam tarihinde birçok kez ortaya çıkmıştır ve çeşitli dönemlerde önemli bir rol oynamıştır. Ancak günümüzde, Haricilik çok az sayıda insan tarafından benimsenmektedir.