Hata ile orucunu bozan bir kimsenin durumu nedir?

Fakihler, Ramazan ayında oruç tutan kimsenin, “güneş battı” zannıyla orucunu açması veya “şafak atmıştır” zannıyla sahur yemeği yemesinden sonra yanıldığı ortaya çıkarsa onun orucu kaza edip etmeyeceği hususunda ihtilâf etmişlerdir.

Cumhura (Hanefî, Mâlikî, Şâfiî ve Hanbeli) göre “güneş battı” zannıyla orucunu açan kimse ile “şafak atmamıştır” zannıyla sahur ye meği yiyen kimsenin orucu sahih değildir. Çünkü oruç tutan kimseden istenen, fecr-i sådık ile güneşin batışını tesbit etmesidir. Allah’ın (c.c.), “(Bütün gece) Fecr(-i sâdık) olan ak iplik, kara iplikten size seçilince ye yiyin, için, sonra da geceye kadar orucu tamamlayın” buyruğun da, “güneş batıncaya kadar, orucunuzu tamamlayın” beyânı vardır. Bu emre aykırı hareket, orucun kaza edilmesini icab ettirir.

Zahiriler ve Hasan-1 Basri’ye (rh.a.) göre ise “güneş battı” zanniyla orucunu açan kimse ile “şafak atmamıştır” zannıyla sahur yemeği yiyen kimsenin orucunu kaza etmesi gerekmez. Çünkü, “… Hata ettikleriniz de ise üstünüze bir vebâl yoktur…” (Ahzâb: 5) âyeti ve “Ümmetimin hata, unutma ve zorla yaptıkları şeylerin sorumluluğu yoktur.” hadîsi, buna delâlet eder. Hata yaparak orucunu bozan kimse, unutarak orucunu bozan kimse gibidir. Her ikisine de oruçlarını kaza etmeleri gerekmez.

Sahîh olan, cumhûrun görüşüdür. Zira kasdedilen, hükmün değil, günahın kalkmasıdır. Hata ile orucunu bozan kimsenin, onu kaza etmesi gerekir. Keffâret lazım değildir. Hata ile adam öldüren kimsenin diyet vermesi gibi, onun da orucunu kaza etmesi lazımdır. Hata ile oruç yiyen kimseyi, unutarak yiyen kimse ile kıyaslamak yanlıştır. Çünkü unutarak orucunu yiyen kimse hususunda açık nass vârid olmuştur. Allah, en iyi bilendir.

BENZER KONULAR:

• Nafile orucu bozan şeyler
• Oruç bozan ilişkiler
• Gusül abdesti bozan durumlar
• Şafii Mezhebi göre Oruç nedir, orucu bozan ve bozmayan şeyler nelerdir?
• Öpüşerek oruç bozana ne gerekir?
• Tümünü görüntüle.