Domuz ve diğer hayvanların kılından yapılmış eşyaları kullanmak caiz midir?

POGAÇA, AÇMA GIBİ UNLU MAMÜLLERDE DOMUZ VE DİĞER HAYVAN KILLARINDAN YAPILMIŞ FIRÇALARIN KULLANILMASI

Yeryüzü ve madenleri, otlar, ağaçlar, çiçekler, sular ve meyveler temiz oldukları gibi, domuzdan başka bütün canlı hayvanların bedenleri de pislik bulaşmadıkça, temizdirler. Aynı şekilde kemik, boynuz, kil ve diş emsali şeyler de temizdir. Bunların temiz kabul edilmesi; kan ve ölüm kendilerine sirayet etmediğindendir? İmam Muhammed (Allah ona rahmet etsin) fili, domuz gibi bütünüyle necis kabul ettiğinden, “diş ve kıl gibi uzuvlarını kullanmak veya ahım-satımını yapmak caiz değildir,” diyorsa da, İmam Ebû Hanife ve İmam Ebû Yusuf’a (Allah onlara rahmet etsin) göre; fil, diğer yırtıcı hayvanlar gibidir, eti yenmez. Dişi ve yağları alınmış kemikleri temiz olduğu gibi, kılları da temizdir. Bu görüş sahih görülmüştür.

Netice olarak; eti yenen hayvanların ve domuz dışında eti yenmeyen hayvanların kılları temizdir. Buna göre; bu kılların fırça olarak kullanılmasında, alım satımının yapılmasında hiçbir mahzur yoktur.

Şu kadar var ki: yaptığımız araştırmalara göre; fırça üretiminde, at, keçi, sansar ve domuz kılları ile plastik lifler kullanılmaktadır. Şöyle ki;

Diş fırçaları genelde plastik elyaftan yapılmaktadır.

Badana fırçaları çoğunlukla at kılından yapılmaktadır.

Elbise, ayakkabı fırçaları, berberlerin kullandığı sakal tıraş fırçaları hem domuz kılından hem de hayvan kıllarından yapılmaktadır. Son zamanda plastik liflerin kullanıldığı da bilinmektedir.

Yağlı boya fırçalarının tamamı domuz kılından üretilmektedir. Hamur işlerinde kullanılan fırçaların bir kısmı plastik elyaftan, diğer bir kısmı da domuz kılından üretilmektedir.

Üretici ve pazarlama firmaları, yağlı boya fırçası için dünyada başka bir alternatifin olmadığını iddia etmektedirler.

Unlu mamul üreticileri, mamullerin üzerlerine yağ ve yumurta sürmek için, plastik fırça yerine daha dayanıklı olduğundan domuz kılından yapılan fırçaları tercih etmektedirler. Bazıları da bilinçsiz ce bunu kullanmaktadırlar.

Domuz bütünüyle necasettir. Dolayısıyla eti, kemiği, kılı ve sair bütün cüzleri necistir. Bunların yenilmesi, içilmesi veya kullanılması câiz değildir.

Ancak açlıktan ölmek üzere olan bir kişinin, başka bir şey bula maması durumunda hayatını kurtaracak kadar bunlardan yararlanması caizdir. Nitekim buna dair malumat ilgili bölümde verilmişti.

Allah Teâlâ Hazretleri şöyle buyuruyor:

إمام عليكم الميتة والدم ولحم الخنزير وما أهل به لغير الله فمن اضطر غير باغ ولا عادِ فلا إثم عليه إن الله غفور رحيم

“Allah size ancak ölüyü (leşi), kanı, domuz etini ve Allah’tan başkası adına kesileni haram kıldı. Her kim bunlardan yemeye mecbur kalırsa, başkasının hakkına saldırmadan ve haddi aşmadan bir miktar yemesinde günah yoktur. Şüphe yok ki Allah çokça bağışlayan, çokça esirgeyendir.”

Alauddin Ebû Bekr el-Kâsâni (ö.587), Bedaiu’s-Sanai adlı ese rinde şöyle demektedir: İmam Ebû Hanife’den (Allah ona rahmet etsin) yapılan rivayete göre domuz bütünüyle necâsettir. Zira Allah Teâlâ Hazretleri Kur’ân’da, domuzu pislik olarak vasıflamıştır.

قل لا أجد في ما أوحي إلي محرما على طاعم يطعمه إلا أن يَکُون مينة أو دما مشفوا أو لخم خنزير فإنه رجس أو فشقا أهل لغير الله به من اضطر غير باغ ولا عاد فإن ربك غفور رحيم

“De ki: Bana vahyolunanda, leş veya akıtılmış kan yahut do muz eti ki pisliğin kendisidir-ya da günah işlenerek Allah’tan başkası adına kesilmiş bir hayvandan başka, yiyecek kimseye haram kılınmış bir şey bulamıyorum. Başkasına zarar vermemek ve sınırı aşmamak üzere kim (bunlardan) yemek zorunda kalırsa bilsin ki Rabbin bağışlayan ve esirgeyendir.”

Bundan dolayı İmam Ebû Hanife (Allah ona rahmet etsin), domuzun kil ve sair uzuvlarını kullanmanın haram olduğunu söylemektedir. Ancak bununla ayakkabı dikmek câizdir. Bu tamamen zarûret sebebiyledir.

İmam Ebû Yûsuf’tan (Allah ona rahmet etsin) gelen Nâdiru’r-Rivâye’ye göre; ayakkabı dikiminde domuz kılı kullanmak mekruhtur.

Alauddin es-Semerkandi (ö.538), Tuhfetu’l-Fukahâ adlı eserinde şöyle der: “Ashabımızdan Nadiru’r-Rivaye olarak gelen görüşe göre, domuz kılına kan sirayet etmediği için temizdir.”

Şu kadar var ki; Bedai’u’s-Sanâi adlı eserde de beyan edildiği üzere sahih olan görüşe göre bunlar necistir. Zira necis olmalarını gerektiren, onlara kanın sirayet etmesi veya ıslak olmaları değil, bilakis bizzat kendilerinin necis olmasıdır.

Merhum, Ömer Nasuhi Bilmen Efendi, Büyük İslam İlmihali adlı eserinde; ayakkabı dikimi ve boya fırçaları için domuz kılının kullanılabileceğini şöyle ifade etmiştir:

“Domuzun kılları badana yapmak, ayakkabı dikmek hususunda bir zaruret sebebiyle kullanılabilir. Bununla yapılan bir badana veya dikilen bir ayakkabı pis sayılmaz. Aynı şekilde, bir su kovası, domuz kıllarından yapılmış bir fırça ile boyanmış ve bu boya kuruyarak suyundan eser kalmamış olunca, temiz sayılır. Artık bu kova ile kuyudan su çıkarılabilir. Hatta bu kıldan az bir miktarı, içine düştüğü suyu da bozmaz. Bu, İmam Muhammed’e (Allah ona rahmet etsin) göredir. Tercih edilen de budur.

İmam Ebû Yûsuf’a (Allah ona rahmet etsin) göre bu kıllar, içine düştüğü suyu bozar. Çünkü bu kılların kullanılması bir zaruret sebebiyle câiz görülmüştür. Su içine düşmesi ise bu zaruret dışındadır. Bunların fırça olarak kullanılması da hoş görülmemektedir. Bunların yerine başka kullanılacak şey bulunduğu takdirde, kullanılmamaları şüphe yok ki daha iyi olur.

Şunu da ilâve edelim ki, bir şeyin temiz sayılması, her halükarda yenilip içilmesinin helâl olmasını gerektirmez. Nice zehirli sular veya sarhoşluk veren otlar, madenler vardır ki, temiz oldukları hal de bunların yenilmeleri ve içilmeleri haram bulunmaktadır.”

Sonuç olarak şöyle diyebiliriz: Unlu mamullerde, domuz kılın dan yapılmış fırçaları kullanmak kesinlikle câiz değildir.

Domuz kılının, zarurete binaen bazı işlerde kullanılmasının câiz olduğunu ifade eden rivayetler vardır. Günümüzde ayakkabı dikiminde domuz kılından başka bir şey veya makine kullanmak mümkün olduğu için domuz kılı kullanmak câiz görülemez.

Helaller ve Haramlar Kitabı

Kaynaklar:

1) Islam Imalali, Nasuli Bilmen

2) Burhdmuddin Et Haurn el-Merginint, Er Tecnis ve’l-Mezid 3)Zeyneddin B Noorcm, el Bahru’r-Raik Muhammed Emin Ibn Abidin, Reddu’l-Muhtar

3) Eba Abdillah Muhammed h. El-Hasen eş Seybani, Kitabu’l-Asl

4) Bakara Süresi: 173

5) Alauddin Ebo Bekr el-Kasini, Bedáyiu’s-Sanayi fi Tertibi’s Seri

6) En’am Süresi: 145

7) Alauddin es-Semerkandi, Tuhfetul-Fukaha

8) Aladdin Eba Bekr el Kasdal, Beddylu’s-Sanayi fl Tertibi’ Şerai 5) Alauddin Es Semerkandi, Tubbetu’1 Fakaha

9) Aladdin Ebi Bekr el Kasani, Bedayiu’s-Sanayi fi Tertibl’s Seri 2) B. Islam Ilmahali, O. Nasuhi Bilmen

SONUÇ OLARAK ÖZET:

İslam hukukuna göre, domuz ve domuzdan elde edilen her şeyin necis (pis) olduğu ve kullanımının caiz olmadığı görüşü ağırlıklı olarak kabul edilmektedir. Özellikle unlu mamullerde domuz kılından yapılmış fırçaların kullanılması caiz değildir. Domuz, bütünüyle necaset kabul edildiği için onun kılları da necis sayılmakta ve kullanılmaması gerekmektedir.

Ancak bazı zaruret durumlarında, başka bir alternatif bulunmaması halinde, İslam âlimleri sınırlı ve zorunlu kullanımına izin vermişlerdir. Örneğin, ayakkabı dikiminde domuz kılının kullanılması geçmişte zaruret sebebiyle kabul edilmiştir, fakat bu bile günümüzde alternatifi olduğu için uygun görülmemektedir.

Dolayısıyla, domuz kılından yapılan fırçaların kullanılması, özellikle unlu mamuller gibi yiyeceklerde, dinen uygun değildir ve alternatif materyallerin kullanılması daha iyidir.

Dini Sitelerimiz:

dinisite.tr

arapcadua.com

mumsema.com.tr

dinisorusor.com

islamisorusor.com

dinisorusorcevapal.com

BENZER KONULAR:

• Domuz derisinden veya kılından ayakkabı veya giysi yapmak, fırça veya dikiş ipi imal etmek, bu tür ürünleri kullanmak ve alıp satmak caiz midir?
• Diş fırçalamak Namaz Abdesti Bozar mı?
• Gusülden önce diş fırçalamak
• Oruçluyken banyo ve diş fırçalama
• Oruçluyken diş fırçalamak orucu bozar mı
• Tümünü görüntüle.