Huneyn Savaşı

Huneyn Gazvesi kısaca özeti

Huneyn, Mekke ile Tâif arasında Mek­ke’ye on mil mesafede bir vadidir. Mek­ke’nin fethinden sonra Hz. Peygamber şehrin idarî işlerini düzenlerken, Hevazin kabilesinin, aynı zamanda heyecanlı bir şair olan genç reisi Malik b. Avf’ın kabilesinin de onlara katıldığı duyulmuştu. Hevazinler, Kureyş putlarının kırılmasından sonra ken­di putlarının da kırılacağı ve kabile bağım­sızlığını kaybedecekleri korkusuna kapıl­mışlardı. Bir yandan da, müslümanları yenilgiye uğratacak Kureyş’in yapamadığı­na erişme ve iftihar edilecek bir sonuca ulaşma hırsı içindeydiler.

Hz. Peygamber yeni müslüman olmuş iki bin kişiyi de alarak onikibin kişilik ordusu ile Huneyn’e doğru yola koyuldu. Bazı müslümanlar güçlerine güvenerek “Artık, bizi kimse yenemez!” diye böbürlenmişler-di. Böylece bir an için “Allah’ın yardımı ile zafere kavuştukları yönündeki inanç ve anlayışları sarsılmış oluyordu. Nitekim Huneyn geçidine girdiklerinde yamaçlara kümelenmiş ok atmakta mahir bedevîlerin ok yağmuruna hedef olunca her biri kendi canını koruyacak bir siper aramak üzere dağıldılar. Baştaki iki bin kişi bozguna uğ­rayıp firar etti ve soluğu Mekke’de aldı. Çevrede müslümanların kesin yenilgiye uğradıkları söylentileri yayılıyor, hatta henüz imanı içlerine sindirmemiş bazı Mekke ileri gelenleri bu sonuca sevindikle­rini gizleyemiyorlardı. Hz. Peygamber’in yüz kadar sahabesi sebat göstererek onun çevresinden ayrılmamıştı. Kendisi de bin­miş olduğu katırını yamaçlara doğru sürüp “Ben hak Peygamberim, Allah’ın Rasûluyüm!” diye sesleniyor ve herkesi düşmana hücuma çağırıyor; Abbas ise ona bir zarar gelmesini Önlemek üzere katırın yularını tutmaya çalışıyordu. Gerek Hz. Peygamber’in, gerekse Hz. Abbas, Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer’in çağrılan etkisini gösterdi. Yüce Allah’ın kalplere sebat ve cesaret vermesiyle müslümanlar yeniden savaş düzenine girdiler ve tepelerdeki okçuları yuvalarından söküp attılar. Böyle­ce ikinci aşamada düşmanda bir panik görüldü. Düşman askerleri, ölümüne diri­mine bir savaş yapmak üzere toplayıp getirdikleri paralarını, hayvanlarını, kadın­larını da terkederek kaçıyorlardı. Esirler ve ganimetler Ci’râne’de toplandı. Ancak savaş, kaçanları takip tarzında olmak üzere Evtâs’da, daha sonra Tâif’de devam etti. Hz. Peygamber, Evtâs’a Ebû Âmir el-Eş’ari ve Ebû Musa el-Eş’arî komutasında bir bölük asker gönderirken Tâif kuşatmasına kendisi komuta etti.
Tâif şehri dışında her yer müslümanların hakimiyetine geçmişti. Tâifliler sadece kuvvetli surların ardında saklanabilme İmkânına sahip olup, bölgede siyasî bir üstünlük kurabilme şansları yoktu. Bu mü­nasebetle Hz. Peygamber’in akdettiği istişâri toplantıda kuşatmayı daha fazla sürdürmeye gerek olmadığı kararına varıl­dı. Tâif’i terkederken Hz. Peygamber’in: “Ya Rabbi! Tâifliler’i ıslah et, onları bizim cemiyetimize ulaştır” diye dua ettiği riva­yet olunur.

Ganimet ve esirlerin toplu halde korun­duğu Ci’râne’de Hz. Peygamber, süt karde­şi Şeymâ’yı gördü, ona yakın ilgi gösterdi, kendisiyle gelmek veya ülkesine gitmek konusunda serbest bıraktı. O, kendi belde­sine gitmeyi tercih etti. Pek çok hediye ile ve güvenliği sağlanarak uğurlandı.
Hz. Peygamber, Hevazinliler’in İslâm’a gireceği ve esirleri geri isteyeceği beklenti­siyle ganimet dağıtımını bir süre geciktir­miş, daha sonra beşte birini hazineye ayır­mış, geri kalanını ise savaşanlar arasında taksim etmiştir.
Ganimet taksimi sırasında Hurkus b. Züheyr adlı bir kendini bilmezin Hz. Peygamber’i adaletsizlikle itham ettiği görüldü.

Ganimet dağıtımından sonra ilginç bazı gelişmeler oldu. Bunlardan biri şu idi: Hevazin esirleri Hz. Peygamber’e gelerek kendi beldelerinden olan Benî Sâ’d yur­dunda küçükken dört yıl kaldığını, Hali-me’den süt emdiğini, şu andaki esirler arasında süt halaları, süt teyzeleri, süt amca ve dayılarının bulunduğunu hatırlatıp bağışlanma isteğinde bulundular. Onların bu ricası Hz. Peygamber’in çok hoşuna gitti ve derhal, Abdülmuttaliboğulları’nın kendi paylarına düşen esirleri âzât etmelerini istedi. Daha sonra Hz. Peygamber’in süt yakınlarının esir ve cariye statüsünde kalmalarını doğru bulmayan diğer müslümanlar da kendi hisselerine düşenleri serbest bıraktılar. Hiçbir fidye ödemeksizin serbest kalan bu insanlar duygulanarak topluca müslüman oldular.

Bir başka gelişme de kalpleri müslümanlığa ısındırılmak istenen bazı kişilere ganimetten çokça hisse verilmesi üzerine ortaya çıktı.
Şöyle ki: Ensarın bazı gençleri bunlara ganimetten fazla hisse ayrılmasındaki amacı tam anlamamış olduklarından, Hz. Peygamber’in, hemşehrilerine yönelişi gibi yanlış bir yoruma kapıldılar. Peygamberi­miz bunu duyar duymaz ensarı topladı, Mekke’nin bütünüyle İslâm’a kazanılması­nın ve eşraftan olan bu kişilerin kalplerinin İslâm’a [sındırılmasının önemini anlattıktan sonra, ensara olan sevgisinde en küçük bir eksilme olmadığını ve ensar ile Medine’ye döneceğini ifade etti. Ensarın desteğini şükranla yâdetti. Bunun üzerine ensar, göz yaşları dökerek özür dilediler.
Bu safhada Muhallim b. Cessame’nin yargılanması da ilginç bir olaydır. Bu kişi daha evvel katıldığı bir seriyyede Âmir b. Azbatü’l-Eşca’î’yi kendisinden İslâm’a giri­şine delâlet edebilecek bazı sözler sadır olduğu halde, onun bu ifadelerini ölüm endişesiyle söylenmiş sözler olarak kabul edip eski bir husumetten ötürü öldürmüş­tü.

Hevazin seferinden sonra ailesinin baş­vurusu üzerine Muhallim yargılandı; komu­tan da tanıklık etti. Hz. Peygamber’in ısrarı ile maktulün ailesi diyete razı oldu, karşı taraf yüz deve ödemeye mahkum edildi. Ne var ki, Muhallim özür dileyeceği halde eski yorumunda ısrar etti. Kaynaklar, Hz. Peygamber’in, bu kişiye istiğfarda bulun­madığını söylerler. Nakillere göre Muhal-lim, kısa bir süre sonra ölmüş ve toprak onu iki kere dışarı atmış, Hz. Peygamber, defnolunduktan sonra üstünü ağır kayalarla bastırmalarını söylemiş, toprağın nice mücrimleri barındırdığını, ancak ibret için bu kişinin başına bunun geldiğini hatırlat­mıştı (ibn Hişam, es-Sîre, IV, 276).
Hz. Peygamber savaş sonrasında yapıl­ması gerekli işlerini tamamladı. Ci’râne’de ihrama girerek umre yaptı. Attab b. Esîd’i valilikte bıraktı. Muaz b. Cebel, dinî irşad faaliyetlerini sürdürmekle görevlendirildi. Ebû Mahzûre adlı bir genç de Mescidü’l-haram’a müezzin tayin edildi. Bu şekilde idarî ve dinî işler de düzene koyulduktan sonra Hz. Peygamber İslâm ordusu ile birlikte (8 Zilkade ayı 630 Şubat ayı) sonla­rında Medine’ye döndü.

PEYGAMBERİMİZİN HAYATINI OKU

Hz Muhammedin hayatı hakkında uzun araştırma

BENZER KONULAR:

• Kısaca Huneyn savaşı
• Huneyn savaşının sebepleri ve sonuçları maddeler halinde
• Huneyn savaşı kısaca bilgi
• Huneyn Gazvesi
• İslam’da Adalet ve Örnekleri
• Tümünü görüntüle.