Paylaş
Hz Lokman hayatı kısaca
BildirQuestion
Please briefly explain why you feel this question should be reported.
Hazreti Lokman’ın hayatının özeti
Lokman ismi arapça: لقمان
Hz Lokman, Kur’ân-ı Kerim’de adı geçen hikmet sahibi kişidir.
Hz. Lokman, İslam âlimlerinin çoğuna göre peygamber olmayıp Allah’ın kendisine hikmet (Allah Teâlâ’nın muradına uygun düşünme ve yaşama bilgi ve becerisi) verdiği bir kişidir. Kur’ân-ı Kerim’in onunla aynı adı taşıyan 31. sûresinde, Lokman’a “hikmet” verildiği ifade edilir, onun insanın Allah’a nasıl inanması ve bu dünyada nasıl yaşaması gerektiği konusunda oğluna verdiği nasihatler aktarılır. Gerek bu sürede gerekse güvenilir hadis kaynaklarında Hz. Lokman’ın kimliği ve yaşadığı döneme dair açık bir bilgi bulunmamaktadır. Bu yüzden onun Hz. Eyyûb’un kız kardeşinin veya teyzesinin oğlu, Hz. Dâvûd’un yardımcısı veya siyahi bir köle olduğuna dair bazı tarih kaynaklarında yer alan farklı rivayetlere ihtiyatla yaklaşılmalıdır.
Allah tarafından Hz. Lokman’a hikmet verildiği ve bu nimet için O’na şükretmesi gerektiği Kur’ân-ı Kerim’de şöyle bildirilir: “Biz Lokman’a hikmet verdik ve ona ‘Allah’a şükret’ dedik. Kim şükrederse kendisi için şükretmiş olur. Nankörlük eden de kendi aleyhine nankörlük etmiş olur; çünkü Allah’ın kimseye ihtiyacı yoktur, her türlü övgü de zaten O’na aittir” (Lokman 31/12). İslam âlimlerine göre, Hz. Lokman’a verildiği belirtilen hikmet, bu dünyada bir müslümandan beklenen ölçü ve kurallara uygun olarak yaşayabilmek; özellikle derin bilgi, ruhi olgunluk, güzel söz söyleme sanatı ve tutarlı davranma gibi vasıflara sahip olmaktır.
Hz. Lokman oğluna verdiği öğütlerine İslam’ın inanç esaslarının ilki olan tevhit (Allah’ın birliği) ile başlar: “Lokman oğluna öğüt verirken ona şöyle dedi: Yavrum! Allah’a ortak koşma; çünkü şirk çok büyük bir zulümdür” (Lokman 31/13). Çünkü insanın kendisini yaratan ve ona eşsiz nimetler bahşeden Allah’ı bırakıp başka varlıklara ilahi özellikler atfetmesi büyük bir nankörlüktür. İnsan bu dünyada Allah Teâlâ’nın her an kendisinin yaptıklarından haberdar olduğu bilinciyle yaşamalıdır. İlgili âyette zikredildiği üzere Lokman şöyle der: “Sevgili oğlum! Yaptığın iş bir hardal tanesi kadar küçük de olsa, bir kayanın içinde de bulunsa yahut göklerde veya yerin dibinde gizlenecek de olsa, Allah onu açığa çıkarır. Çünkü Allah her şeyi bütün incelikleriyle bilir, O her şeyden hakkıyla haberdardır” (Lokman 31/16).
Hz. Lokman’ın öğütleri, insanın hayatı boyunca titizlikle yerine getirmeye çalışması gereken ilkeler ve hayat ölçüleriyle devam eder: “Yavrum! Namazını gerektiği şekilde kıl, iyiliği tavsiye et, kötülükten salandırıp vazgeçirmeye çalış, başına gelene sabret. İşte bunlar azimli ve kararlı olunması gereken işlerdendir. Kibirlenip de insanlardan yüzünü çevirme; yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü Allah büyüklük taslayan ve böbürlenenlerin hiçbirini sevmez. Yürüyüşünde ölçülü ve dengeli ol; sesini yükseltme. Çünkü seslerin en çirkini eşeklerin sesidir” (Lokman 31/17-19).
Hz. Lokman’ın oğluna verdiği iman, ibadet, ahlak ve görgü kurallarına dair öğütler, çocuk eğitiminde anne babanın çocuğuna öncelikle neleri öğretmesi gerektiğini göstermektedir. Üstelik bu ilkeler anne baba tarafından sadece bir bilgi olarak aktarılmamalı, aynı zamanda çocuğun kişiliğinin bir parçası haline getirilmeli ve söz konusu ilkelerden ayrılmayan bir hayat yaşaması için anne baba çocuğuna örnek olmalıdır.
İslam öncesi farklı kültürlerde tip, siyaset ve söz sanatları gibi sahalardaki üstünlük ve derin uzmanlıklarıyla efsaneleşmiş Ezop ve diğer bazı şahsiyetlerin vecizeleri, fıkraları ve ibret verici yaşam hikâyeleri de Kur’an’da adı geçen Hz. Lokman’a mal edilmiştir. Böylece Antikçağ’ın ortak bilgelik edebiyatına ait pek çok unsur İslam geleneğinde Hz. Lokman’ın şahsında toplanmış; Kur’an’da anlatılan Lokman bu şekilde İslam ahlak, tasavvuf ve edebiyat literatürünün önemli bir siması haline gelmiş, onun öğütlerini ihtiva eden nasihatname türünde eserler yazılmıştır.
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
Please briefly explain why you feel this answer should be reported.
Hz. Lokman, İslam dininde bilge bir kişi olarak kabul edilir. Ancak, Hz. Lokman’ın hayatı hakkında kesin bir bilgi olmadığı için, çeşitli rivayetler ve hikayeler anlatılır.
Bazı kaynaklara göre, Hz. Lokman bir köleydi ve İslam öncesi dönemde yaşamıştı. O dönemde kölelerin eğitim alma imkanları sınırlıydı, ancak Hz. Lokman, birçok bilgiyi gözlem ve tecrübe yoluyla edinmişti. Onun bilgeliği ve hikmetli sözleri, kendisini saygın bir kişi haline getirdi.
Hz. Lokman, bazı kaynaklara göre, İsrailoğulları döneminde yaşamıştır ve Kral Davud’un döneminde yaşamıştır. Bazı rivayetlerde ise, Hz. Lokman, Süleyman Peygamber’in zamanında yaşamıştır.
Hz. Lokman’ın hayatı hakkındaki rivayetlerde, onun Allah’a inancı, bilgeliği ve hikmetli sözleri öne çıkar. Hz. Lokman, Allah’a şükür etmeyi, güzel ahlakı, sabrı, ihlası ve merhameti öğütlediği için, İslam dininde kendisi de bilge bir kişi olarak kabul edilir.
Hz. Lokman’ın hayatı hakkında pek çok hikaye anlatılır. Bunlardan en ünlüsü, Hz. Lokman’ın oğluna verdiği öğütlerdir. Hz. Lokman, oğluna Allah’a ibadet etmeyi, güzel ahlakı korumayı ve kötülüklerden uzak durmayı öğütler. Hz. Lokman’ın oğluna verdiği bu öğütler, İslam dininde önemli bir yere sahiptir ve pek çok kişi tarafından takip edilmektedir.
Hz. Lokman, İslam dininde hikmetli bir kişi olarak kabul edilir ve pek çok İslam ülkesinde onun adına camiler, okullar ve hastaneler yapılmıştır.