İfk’in Tarifi – Kuranda İftira olayı

Nur suresi

Üzerinde bulunması lâyık olduğu ölçü ve düzenden alınıp ters çevrilen her şeyi kapsayan bir kavramdır. Bu manayla, haktan bâtıla, doğrudan eğriye, güzelden çirkine döndürülen şey hakkında da yaygındır. Ay­rıca aslından çevrilen, temelinden uzaklaştırılan her şey de bu kelimenin kapsamına girer. İftira ve bühtan gibi gerçek dışı suçlamalar da bu cüm­ledendir.
Özetliyecek olursak: Bu kavramın «ifk», «efek» ve «ufak» vezinlerinden geldiğini ve kök mâna olarak yalan söylemek, iftirada bulunmak, aslı ol­mayan günah ve kötü fiillerle suçlamak demek olduğunu söyleyebiliriz.

Meali:

11— Doğrusu, iftira ile gelenler sizden birkaç kişidir. Bunu kendiniz için şer sanmayın, bilâkis o sizin için hayırlıdır. O iftiracılardan her birine kazandığı günah vardır. Onlardan iftiranın büyüklüğüne sahip çıkıp yürü­tene ise büyük bir azap vardır.
12— Onu işittiğiniz zaman mü’min erkekler ve mü’min kadınlar ken­di kendilerine iyi zan besleyip «bu açık bir iftiradır» deselerdi olmaz mıydı?
13— Onlar iftiraya karşı dört şahit getirmeli değiller miydi? Şahitleri getiremediklerine göre, onlar evet onlar Allah yanında yalancılardır.
14— Allah’ın size Dünya ve Âhiret’te fazl-ü keremi olmasaydı o ifti­radan dolayı size büyük bir azap dokunurdu.
15— Bir vakit ki o iftirayı dilden dile aktarıyor, hakkında hiçbir (doğ­ru) bilginiz olmadığı şeyi söyleyip duruyordunuz ve siz bunu kolay sanıyor­dunuz. Halbuki o Allah yanında oldukça büyük (bir bühtan ve iftira)dır.
16— Onu işittiğiniz vakit, (Peygamberin eşiyle ilgili) böyle bir şey konuşmamız bize uygun olmaz; Hakk’ı tenzih ederiz, bu en büyük bir ifti­radır, deseydiniz ya..
17— Eğer mü’minler iseniz benzeri şeye bir daha dönmeyesiniz diye Allah size öğüt veriyor.
18— Allah size âyetleri bir bir açıklıyor; Allah bilendir ve hikmet sa­hibidir.
19— İmân edenler arasında edep dışı, iffet iekeleyici sözlerin yayıl­masını arzu edip duranlar için Dünya’da da, Âhiret’te de elem verici bir azap vardır. Allah bilir, siz bilmezsiniz.
20— Eğer Allah’ın size fazl-ü keremi ve rahmeti olmasaydı, ve doğ­rusu Allah çok esirgeyen ve çok merhamet eden bulunmasaydı, (aranızda büyük fitneler çıkardı, bu yüzden cezanızı çarçabuk verirdi).
İniş Sebebi

Siyercilerle hadîscilere göre, hicretin beşinci yılında Resûlüllah (A.S.) Efendimiz askerî anlamda bir kuvvet oluşturup Beni Mustalik kabilesi üze­rine harekete geçmişti. Birçok seferlerinde olduğu gibi, bu seferinde de eşleri arasında kur’a çekmiş; kur’a Hz, Aişe’ye isabet ettiğinden onu be­raberinde götürmüştü. Medine’ye dönerlerken mahfe içinde bulunan Hz. Aişe (R.A.) askerin karargâh kurduğu yerden, bazı tabii ihtiyacını gidermek üzere uzaklaşıyor. Derken mahfeye döndüğü zaman gerdanlığını düşürdü­ğünü farkederek geri dönüyor. Bulup dönünceye kadar askerin hareket et­tiğini görüyor. O tarihlerde kadınların örtünmesiyle ilgili ilâhî emir indi­ğinden, görevliler, içinde Hz. Aişe’nin (R.A.) bulunduğunu sandıkları mah­feyi deveye yüklüyorlar ve mahfenin içinde bir kimsenin olup olmadığını tefrik edemiyorlar.
Hz. Aişe (R.A.) konuyu özetle şöyle anlatıyor:
— Farkına varılınca gelip beni rahatlıkla bulabilmelerini düşünerek bulunduğum yerde oturup beklemeyi uygun gördüm. Derken uyuya kalmı­şım. Ayak sesiyle uyandığımda, ordunun arkasından unutulan malzemeyi toplamakla görevli bulunan Safvan b. Muattal’i gördüm. Beni tanıdı ve «İnnâ lillah ve innâ ileyhi râciûn» diyerek yüzünü başka tarafa çevirdi ve ben de hemen örtündüm. O arkasını dönerek devesini çökertti, ben binin-ceye kadar dönüp bakmadı. Sonra devenin yularından tutup yürüdü. Öğle vakti orduya yetiştik.
Bu olayı, başta münafıkların reisi Abdullah b. Ubey b. Selûl olmak üzere bazı münafıklar fırsat sayıp kötüye yorumlamışlar ve haberim ol­madan aleyhime bir dedikodu almış yürümüş. Neler olup bittiğini bilmi­yordum. Fark ettiğim tek şey, daha önceleri gördüğüm yakın ve sıcak il­giyi Peygamber (A.S.) Efendimiz’den göremediğimdi. Şüphesiz o günlerde bunun asıl sebebini de teşhis etmiş değildim. İşte o sıralarda hastalandım. Bir gün bir ihtiyaç için dışarı çıkmam gerekti.. Mistah’ın annesi bana re­fakat etti. Derken yün çarşafına bürünmüş olan kadıncağız sürçüp düştü ve «yok olası Mistah» diye mırıldandı. Ben de «Bedir savaşına katılan bir sahabîye dil mi uzatıyorsun?» diyerek onu uyardım. Bunun üzerine bana : «Neler döndüğünden haberin yok mu?» dedi. Hayretle dönüp yüzüne bak­tığımda, münafıkların bana attıkları iftirayı anlattı. Bir anda sarsıldım ve hastalığım büsbütün arttı. Bu hal bir ay kadar devam etti. Resûlüllah (A.S.) bir ara olup bitenleri anlatıp benim cevap vermemi istedi. Ben de; «Ben bu gibi kötülüklerden beriyim, desem belki inanmayacaksınız. Kendimi suçlu göstersem, hemen tasdîk edeceksiniz. O bakımdan durumun aydınlanmasını Cenâb-ı Hakk’a bırakıyorum. O elbette benim masum olduğu­mu haber verecektir» dedim. Çok geçmeden yukarıdaki âyetler indi ve be­ri bulunduğum; yani ak-pak olduğum kesinlik kazandı

Münafıklara Dikkat

«Doğrusu iftira ile gelenler sizden bir-kaç kişidir..»
Münafıklar bir bakıma sapık kâfirlerden daha tehlikelidirler. Çünkü küfrün ve kâfirin rengi bellidir, ama münafığın ve ortaya attığı nifağın ren­gi belli değildir. Ancak olaylar birbirini izleyip belli bir hedefe yönelince anlaşılabilir.
O bakımdan Kur’ân-i Kerîm, namuslu, iffetli kadınlara zina isnat eden kimseden, olayı gözleriyle görüp tesbit eden dört şahit istemekte; geti­remediği takdirde hadd-i-kazfle ilgili hükmün uygulanmasını emretmek­tedir. Zira dört münafığın veya iftiracının bir iftira hususunda görüş bir­liğine varıp biraraya gelmeleri çok zordur, aynı zamanda hayli uzak bir ihtimaldir.
İşte Hz. Aişe (R.A.) ile ilgili olayı nifak düzeyinde ilk değerlendiren, münafıkların elebaşısı Abdullah b. Übey’in yaydığı nifak ve iftira tohumu­nu, iman ve idrâki zayıf olup kendi nefis ve karakterini ölçü ve kıstas ola­rak dikkate alan bazı müsîümanlar da ne yazık ki iffeti şehvete kıyas etme gafletine düşmüşler ve Abdullah b. Übey’in nifak akıntısına kapılmışlardı,
Kur’ân’da bu olaya parmak basılıp iffetin lekesizliği belirtilirken mü’-minlers dokuz maddelik bir öğüt ve uyarı paketi veriliyor.
1— Sözü edilen iftira dış görünüşüyle şer sanılsa bile, aslında mü minlerin lehine hayırdır. Zira bu olay bir yandan da hem münafıkların iyi tanınmasını, hem de zayıf imanlıların ölçüsünün bilinmesini sağlamıştır.
2— Hemen isbat edilmeyen bu tür haberler açıklığa kavuşuncaya ka­dar, mü’minlerin hüsn-ü zanda bulunmaları ve «bu açık bir iftiradır» de­meleri gerekir. Çünkü suç sabit oluncaya kadar suçlu zanlısı suçsuz kabul edilir. Nitekim hukukta «beraet-i zimmet asıldır» kuralı yer almıştır,
3— Gerek şahsî, gerekse amme haklarıyla ilgili olarak ortaya attığı iddia ve suçlamasını beyyine (belge ve şahit) ile isbat edemeyen kimse İslâm nazarında yalancı ve müfteri kabul edilir. O yüzden hakkında cezaî müeyyide kusursuz şekilde uygulanır.
4— İslâm Dini biri manevî, diğeri maddî olmak üzere iki ayrı caydırı­cı, ıslâh edici müeyyide koymuştur. Manevî müeyyidenin uygulanması Ce­nâb-ı Hakk’a aittir, O, rahmeti ve sünneti gereği bunu daha çok Âhiret’e bırakmıştır. Kişi iyice azıp sapıtmadıkça, ahlâksızlığı zulümle birleştirip Allah kullarını .huzursuz ve tedirgin edecek bir çizgiye getirip dayamadıkça Cenâb-ı Hak onu dünyada hemen cezalandırmaz. Ancak indirdiği kitap ile insanlar arasında düzen ve huzuru, adalet ve hakkaniyeti sağlamayı, hak­ların korunmasını, mütecavizlerin durdurulmasını ve kitapta yer alan mad­dî müeyyidelerin kusursuz uygulanmasını emretmiştir.
5— İçyüzünü bilmediğimiz bir olayı dilimize dolamamız, gerçekmiş gibi bir görüntü verip yaymamız bizi çok yanlış ve tehlikeli bir noktaya gö­türür. Söylemek kolay, ama sonucuna katlanmak çok zor olur. Çünkü bir yalan ve iftiranın doğuracağı netice, masum kişileri lekeleyebilir. O ba­kımdan içyüzünü iyice araştırıp öğrenmeden ortaya atılan bir haberi ger­çekmiş gibi kabul edip yargıda bulunmamız Allah katında çok büyük bir günah ve ağır bir vebaldir.
6— Bu gibi durumlarda konuşmamak, gerçek bilgiyi Allah’a irca’ et­mek ve isbat edilinceye kadar kendi kendimize fısıldayarak «sus, bu bü­yük bir iftira olabilir; zan ve şüpheyle hükmedilmez» dememiz en uygun ve en selim yoldur. Çünkü beraet-i zimmet asıldır.
7— Belirtilen şekilde bir hata işlenmişse, bunun hakikî ve tahkiki imânla bağdaşamıyacağını düşünerek bir benzerini işlememeye azmetmek, Allah tarafından affedilmemizin şartlarından biridir.
8— Olay ve iddiaları, suçlama ve tahminleri Kur’ân ve Hadîs terazi­sine koyup tartmak ve öylece değerlendirmek vaciptir. Zira Cenâb-ı Hak, fert, aile ve toplumun düzen ve huzuru, haklarının korunması için gere­ken hükümleri apaçık ortaya koymuştur.
9— Mü’minler arasında hayâsızlık ve ahlâksızlığın yaygınlaşmasını her çağda arzu eden sapıklar, dinsizler ve şehvetperestler bulunabilir. Mü’-minlere düşen görev, onlara karşı hoşgörülü davranmamak, ilâhî müey­yideleri uygulamaktır. Bin bir türlü kurnazlık ve nilelere başvurarak ken­dini kanunun pençesinden kurtaranları ise, belirlenmiş çizgiye geldiklerin­de Cenâb-ı Hak hem dünyada, hem âhirette rezil ve rüsvay eder

BENZER KONULAR:

• İftira ayeti – İfk hadisesi
• İftira Çeşitleri
• İslamda iftira nedir
• İhsan Ayeti
• Bir ayetin diğer ayeti nesh etmesi
• Tümünü görüntüle.