İmsak/Fecrin doğuşunda şüphesi olup yedikten sonra fecrin doğmadığını anlayan kişinin orucu sahih midir?

Böyle yapanın orucu ulemanın ittifakı ile sahihtir. Çünkü o kişi fecirden önce yani gece yemiştir. Buradaki şüphe oruca zarar vermez. Zira gecenin olması asıldır. Fecrin doğuşu ise şüphedir. Şüphe ise aslın yerine ikame edilemez. Zaten neticede fecrin doğmadığı anlaşılmıştır.

Aynı şekilde gecenin devam ettiğini yakînen bilen, ancak fecrin doğup doğmadığında şüphe edenin de tutacağı oruç sahihtir. Mecelle’de şöyle denilmiştir:

(الْمَادَّةُ ٤) : الْيَقِينُ لَا يَزُولُ بِالشَّكَ.

“Şekk yakin ile zail olmaz.” (Mecelle md. 4) Yani kesin bilgi şüphe ile değerini kaybetmez. Buradaki kesin bilgi gecenin mevcudiyetidir. Şüphe ise fecrin doğup doğmaması hususudur. Dolayısıyla kesin olarak bilinenle amel edilir ve şüphe bırakılır. Şeriat nazarında şüpheli olan her şey lağvolunmuştur, muteber yani makbul ve güvenilir değildir. Her şüpheli şey lağvedilmiştir. Şüpheli şeye itibar edilmez. Kesin olarak kanıtlanmış şey, ancak kesin olan şey ile ortadan kalkar.

أَنَّ كُلَّ مَشْكُوكٍ فِيهِ مُلْغَى فَلَيْسَ بِمُعْتَبَرٍ ). مَا ثَبَتَ بِيَقِينِ لَا يَرْتَفِعُ إِلَّا بِيَقِينِ.

Yakîni ancak yakîn izale eder. Yani kesin ve sağlam bilgi ile sabit olan şey, ancak onun gibi kesin ve sağlam bilgi ile ortadan kalkar. 126 Bu husus Mecelle’de şu şeklinde ifade edilmiştir.

(الْمَادَّةُ (۷۲) : لَا عِبْرَةَ بِالظَّنَّ الْبَيْنِ خَطَؤُهُ.

“Hatası zahir olan zanna itibar yoktur.” (Mecelle md. 72) Yanlış olduğu ortaya çıkan zan hukuken geçersizdir. Başka bir ifadeyle bir zanda, açık bir hata varsa, artık o zanna itibar edilmez.

Fecrin doğmadığını zannederek yemek yedikten sonra fecrin doğduğunu yakinen bilen kişi orucunu nasıl tamamlar?

Bir kimse, fecir doğduğu halde, henüz doğmamıştır zannı ile sahur yemeği yese, böyle bir kişinin orucu bozulur. Zira buradaki yakîn yani kesin bilgi, fecrin doğmuş olmasıdır. Fakat böyle bir kimse mübarek ramazan ayına ve vakte hürmeten günün geri kalanını oruçlu geçirmelidir. Ramazan ayından sonra ise bir gün kaza etmelidir.

BENZER KONULAR:

• Sabah Namazı İmsaktan Önce Kılınır Mı?
• İmsak ne demektir
• Oruç imsakla mı başlar ezanla mı diyanet
• Oruca niyet etmenin zamanı, hükmü ve yeri nedir?
• Yatsı namazını gecenin üçte biri ne kadar geciktirmenin hükmü nedir?
• Tümünü görüntüle.
• Ramazanda imsak neden erken
• İmsak nedir oruç ne zaman başlar
• İmsak ne demektir
• İmsak Nedir? Kısaca
• İmsak nedir? Oruç ne zaman başlar ne zaman biter?
• Tümünü görüntüle.