BORCUMUZA SADAKATİN ÖNEMİ

islamda borç alıp vermemek günahtır

İnsanların birbirleriyle yardımlaşma yollarından biri de borç alıp vermektir. Yüce Allah bizi yardımlaşmaya, insanların ihtiyaçlarını gidermeye, kardeş olmaya teşvik etmiş, borçlulara yardım etmeyi tavsiye etmiştir. Borçluların dikkat edeceği husus, borcunu gereksiz ve mazeretsiz olarak geciktirmemektir. Çünkü borcu zamanında ödememek kul hakkını gerektirir. Sahabenin hazır bulunduğu bir toplulukla birlikte iken“ Bir gün bir cenaze getirildi. Resulullah, ölünün borcu var mı? diye sordu. Evet borcu var dediler. Haydi cenazenin namazını kılın buyurdu, yani kılmak istemedi. Bunun üzerine Ebu Katade ismindeki sahabi; o borcu ben ödeyeceğim Ya Resulullah deyince, Hz. Peygamber de bu cenazenin namazını kıldı. ” (1)

En ince detaya kadar insan ve cemiyet hayatını tanzim eden yüce dinimiz, bir yandan borç vermeyi tavsiye ve teşvik ederken, bir yandan da alınan borcun zamanında ödenmesini istemektedir. İmkânı olduğu halde borcunu ödememek, çok yanlış bir davranıştır. Ancak, kişi aldığı borcu ödemeyi çok istediği halde buna güç yetiremeyebilir. Dinimiz böyle borçlulara müsamaha göstermeyi tavsiye etmektedir. Bununla ilgili olarak bir ayet-i kerimede şöyle buyrulur; “Eğer borçlu darlık içindeyse, ona eli genişleyinceye kadar mühlet verin. Eğer bilirseniz, (borcu) sadaka olarak bağışlamanız, sizin için daha hayırlıdır.”(2) “Borcunu isterken kolaylık göstermeyi tavsiye eden Peygamberimiz böyle davranana “Allah merhamet etsin şeklinde dua eder.”(3) Dinimiz, bir yandan borçluya kolaylık gösterilmesini emrederken, diğer yandan da imkânı olduğu halde borcunu ödemeyeni de uyarmaktadır.

Bununla ilgili olarak bir hadisi şeriflerinde Peygamber Efendimiz; “En hayırlınız, borcunu en güzel şekilde ödeyendir.”(4) buyurarak borçlunun alacaklısını peşinden koşturmamasını, en güzel bir şekilde ve zamanında borcunu ödemesini müslümana yakışır bir davranış olarak telakki etmiştir. Ayrıca âhirete borçlu gitmemek için bunu varislerimize bildirmek ve günlük hayatımızda alacak verecek konusunda sorunlarla karşılaşmamak için, aldığımız ve verdiğimiz borçları, şahitler huzurunda yazılı bir dokümanda bulundurmak zorundayız. Bu konuda Yüce Rabbimiz şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler! Belli bir süre için borçlandığınız zaman bunu yazın. Aranızda bir yazıcı adaletle yazsın. Yazıcı, Allah’ın kendisine öğrettiği şekilde yazmaktan kaçınmasın, (her şeyi olduğu gibi dosdoğru) yazsın.” (5)

Maalesef, günümüzde insanların mal hırsı; Allah rızası yerine,şahsi menfaatçiliğin topluma hâkim olması, borç alan kimselerin aldığı borçları zamanında ödemeyip, bunu istismar etmesi, hileli yollara başvurması, İslam toplumunda asırlardır devam eden, sosyal yardımlaşma geleneği olan, borç verme müessesesi, günümüzde zaafa uğratılmıştır. İmkân sahibi kimselerin bu güzel uygulamayı devam ettirmeleri gerekmektedir. Bir hadisi şerifle bitiriyorum:“Kim bir müslümanın dünya sıkıntılarından birini giderirse, Allah da onun âhiret sıkıntılarından bi­rini giderir. Kul, kardeşinin yardımında olduğu sürece Allah da onun yardımındadır.”(6)

BENZER KONULAR:

• İslamda alacaklı ölürse borç kime ödenir?
• Ölen kişinin borcu
• İşini iyi yapmayan esnaf ve borcu
• Namaz borcu
• Şehitlerin borçları silinir mi?

——————————–

İslamda Borç (Karz) ile ilgili hükümler

İslamda borç verme ve ödeme adabı

Şafi mezhebine göre karzın (borç) hükümleri