İslamda Borsa

Selamünaleyküm

Benim geçmişe yönelik kazandığım param ile ilgili aklıma takılan, güncel bir konu olmayıp eskiye yönelik olduğu için ne yapmalıyım bilemediğim bir sorum olacaktı.

2000’li yılların başlarında borsa hakkında banka, kumar, alkol gibi dinen direkt olarak haramla iştigal edenler haricindeki hisse senetleri ‘caizdir’ diye duymam üzerine üzerine borsaya yatırım yapmaya başladım. 2000-2012 yılları arasında borsada bulundum ve o zamanlar katılım endeksi adında katılım bankalarının getirmiş olduğu hisseleri inceleyen bir endeks yoktu.
Ben aldığım fetvaya göre banka ve alkolü satış yapan birde turizm sektörü hisselerinden uzak durarak borsada işlem yaptım. Ama tâbi günümüzdeki gibi şirketlerin faizli kredi almış mı bu oran şirketin  gelirinin yüzde kaçına tekabül ediyor, ana işi helaldi ama faizli bir geliri var mıydı gibi ayrıntıları hakkında bilgi sahibi değildik. Yani o dönemde hissesini aldığım şirket böyle bir muamele yapmış mı yapmamış mı bilmiyorum.

Mevzunun diğer bir yönü ise eskiye dönük aldığım hisselerle ilgili bir inceleme yapmaya kalksam katılım endeksi ilk verileri zaten 2011-2012 hem bu açıdan hem de hangi şirketi tek tek hangi ayda hangi yılda aldığımı nasıl hatırlayıp o ay şirket bu kritere göre uygun muydu diye araştırma yapmam çok mümkün gözükmüyor.

 Bu durumda şunları sormak istiyorum:

  1) Ben hisseleri şirketin ana işi helal mi diye bakarak alıyordum Aldığım hisseler dinen direkt olarak haram bir şey  satmıyordu. (alkol, domuz eti, faizli banka gibi ana işi haram değildi. ) Ana iş olarak helal işlerle uğraşanların hisselerini aldım. (Çimento fabrikası, giyim, beyaz eşya, otomotiv yada holding gibi). Benim bu durumda geçmişe dönük şirketin hissesi elimde olduğu zamanla ilgili ana işi helal olan şirket zaman zaman faizli kredi almış mı faizli banka ile muamelede bulunmuş mu?  katılım endeksi kriterlerine uygun mu ? vs. gibi araştırmam ve varsa bu parayı elimden çıkarmam mı gerekir?

  2) Benim borsadan kazandığım para haram mı olmuş oldu?

NOT:  Ben borsada temettü hiç almadım. Sadece hisse kağıdının inip çıkmasına göre kâr yada zarar ettim. Soruma cevap verirken bu ayrıntı belki işin fıkhi boyutunu değiştirebilir diye belirtmek istedim

Cevap:

Hissesini aldığınız şirketin ne iş yapıp yapmadığını öğrenmekle mükellefsiniz. Din İşleri Yüksek Kurulu’nun bu konu ile ilgili olarak verdiği fetva şöyledir: “Çeşitli ticaret ve sanayii kuruluşları tarafından çıkarılıp, serbest piyasada ve menkul değerler borsasın-da, günlük değer üzerinden alınıp şahlan hisse senetleri üretim, ticaret veya hizmet yapan bir şirkete ortaklığı İfade etmektedir. Bu senetlere sahip olan kimseler ellerindeki senedi temsil ettiği ölçüde, İlgili şirketin kâr ve zararına ortak olurlar. Şirketin meşguliyet alanı dinen yasaklanmış işler olmadıkça, bu tür şirketlerin çıkardığı hisse senetlerinin ve sahiplerine- belirli süreler sonunda dağıtılan kâr hissesinin alınmasında dinen bir sakınca yoktur.” Bir kaç yıl önce Din İşleri Yüksek Kurulu’nun verdiği bu fetva güncel- önemli bir konuyu aydınlatmıştır.

Benzer Konular:

• Borsada hisse senedi almak caiz midir
• Borsa Hisse Senedi Caiz Mi
• Hangi Borsa caizdir
• Binance ve kripto Borsasından hisse almak caiz mi
• Bitcoin veya Borsada kazanılan kazanç caiz midir?
• Tümünü görüntüle.