Paylaş
İslamda Tutumlu olmak
Question
Tutumlu Olmak
Tutumluluk: Sahip olduğu imkanları iyi değerlendirmek ve tasarruflu olup geleceği düşünmek demektir.
Yüce dinimiz İslam, her alanda olduğu gibi insanın maddi ve manevi yaşantısına da belli kurallar getirmiş ve bu kurallara uyulmasını emretmiştir. Her zaman ölçülü davranmayı, tutumlu olmayı istemiş, ihtiyaç sınırını aşmayı, aşırı harcamalarda ve ölçüsüz davranışlarda bulunmayı yasaklamıştır. Yüce Allah olgun mü’minin sıfatlarını sayarken şöyle buyuruyor: “Onlar, harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler. Onların harcamaları, bu ikisi arası dengeli bir harcamadır”(1)
Allahın bizlere vermiş olduğu nimetleri saymakla bitiremeyiz. Ancak dünya üzerinde mevcut olan hiçbir nimet sonsuz ve tükenmez değildir. Her nimetin bir zevali ve sonu vardır. Allah tarafından bize bahşedilen hayat, sağlık, eş, evlat, makam-mevki, mal, mülk ve doğal kaynaklar gibi nimetler hep emanet olarak verilmiştir. Onun için biz bu nimetleri kullanma tarzımızdan, israf edip etmediğimizden ve bunları nerelerde harcadığımızdan ahrette sorguya çekileceğiz. Yüce Allah Kur’an-ı Kerimde şöyle buyurmaktadır. “Sonra o gün, nimetlerden hesaba çekileceksiniz”(2)
Ashabı kiramdan Saad bin Ebi Vakkas, abdest alırken suyu gereğinden fazla kullanıyordu. Bunu gören Peygamberimiz (s.a.v) “Bu ne israf, ya Saad! Dedi. Saad, “ Abdestte israf olur mu ya resulallah?” diye sorunca “ Evet olur; ırmak kenarında bile olsa suyu israf etmemelisiniz?” buyurdu.(3)
Günümüz toplumlarında yiyecek, içecek ve doğal kaynakların kullanımında yapılan israfın, haddi hesabının olmadığını görmekteyiz. Çöplere atılan ekmeklerin, dökülen yemeklerin, boşa akan suların ve gereksiz kullanılan elektriğin milyonları bulan şehirlere yetecek miktara ulaştığı söylenmektedir.
Allahın bize verdiği maddi ve manevi nimetleri, dengeli ve ölçülü kullanmaya, tutumlu davranmaya her zaman özen göstermeli, bilinçsizce kullanmaktan ve israf etmekten kaçınmalıyız. Nitekim Yüce Allah Kur’an-ı Kerimde şöyle buyuruyor: “Akrabaya, yoksula ve yolda kalmış yolcuya haklarını ver, fakat saçıp savurma çünkü saçıp savuranlar şeytanların kardeşleridir. Şeytan ise Rabbi’ne karşı çok nankörlük etmiştir.”(4)
Bizler de nankör olmak istemiyorsak şahsi harcamalarımızda ölçülü olmak, ülke kaynaklarını dikkatli kullanmak, verimli alanlarda değerlendirmek, tutumlu ve itidalli davranmak zorundayız. Tutumlu olmak aynı zamanda o nimetlere gösterilen fiili bir saygı ve şükürdür. Yarınlarımızın huzur ve mutluluğu için fert ve millet olarak tutumlu davranmak ve israfa sapmamak zorundayız.
- Furkan (67)
- Tekasur (8)
- Müsned,2,221;ibn mace “teharet”48
- İsra 26-27
BENZER KONULAR:
Answer ( 1 )
İslam’da tutumlu olmak erdemli bir vasıf olarak teşvik edilmiştir. Tutumluluk, kaynakları akıllıca kullanmayı, israftan kaçınmayı ve harcamalara dikkat etmeyi içerir. İşte İslam’da tutumlulukla ilgili bazı önemli noktalar:
Savurganlıktan kaçınmak: İslam ölçülü olmayı öğretir ve lüks ve gereksiz mallara aşırı harcamayı caydırır. Müslümanlar, kendi imkânları ölçüsünde yaşamaya ve mali sıkıntıya veya diğer yükümlülüklerin ihmaline yol açabilecek aşırı yaşam tarzlarından kaçınmaya teşvik edilir.
Nimetleri takdir etmek: İslam, Allah’ın sağladığı nimetlere şükretmeyi vurgular. Tutumlu olmak, sürekli olarak maddi mülkler veya statü sembolleri aramak yerine, bireylerin sahip olduklarını takdir etmelerini ve değer vermelerini sağlar.
İsraftan kaçınmak: İslam, yiyecek, su ve diğer kaynaklar dahil olmak üzere hayatın her alanında israftan kaçınmayı teşvik eder. Müslümanlar, aşırı müsamaha ve gereksiz israftan kaçınarak tüketimlerine dikkat etmeye teşvik edilir.
İhtiyaçlara isteklere göre öncelik vermek: Tutumlu olmak, ihtiyaçlar ve istekler arasında ayrım yapmayı ve temel ihtiyaçlara gereksiz arzulara göre öncelik vermeyi içerir. Bireyleri harcama konusunda akıllıca kararlar almaya ve öncelikle yükümlülüklerini ve sorumluluklarını yerine getirmeye odaklanmaya teşvik eder.
Sadaka (hayırseverlik): Tutumluluk, Müslümanların sadaka verme imkânına sahip olmalarını sağlayabilir. İslam, hayır işlerini ve ihtiyacı olanlara vermeyi teşvik eder ve tutumlu olmak, hayır işlerini desteklemek ve başkalarına yardım etmek için kaynak biriktirmeye yardımcı olabilir.
Gelecek için planlama: Tutumluluk, gelecek için planlamayı ve öngörülemeyen durumlara hazırlıklı olmayı içerir. İslam, Müslümanları servetlerini sorumlu bir şekilde biriktirmeye ve yatırım yapmaya teşvik ederek kendileri ve aileleri için mali güvenlik sağlar.
Tutumlu olmanın cimri veya cimri olmak anlamına gelmediğini not etmek önemlidir. İslam, bireylerin yükümlülüklerini yerine getirmeye, ailelerini geçindirmeye ve harcamalarına dikkat ederek ve savurganlıktan kaçınırken yasal gıdalardan yararlanmaya teşvik edildiği dengeli bir yaklaşımı teşvik eder.
Nihayetinde, İslam’da tutumlu olmak, ölçülü olma ve aşırılıktan kaçınma ilkelerini akılda tutarken, bir yandan memnuniyet, şükran ve kaynakların sorumlu idaresi duygusuna sahip olmakla ilgilidir.