İslamın İnsana Bakışı

İnsan, Cenab-ı Allahın en güzel şekilde yarattığı, bilgi nimeti ile donattığı, yaratılan her şeyi emrine verdiği, sayısız nimetler bahşettiği, duygu, düşünce ve akıl gibi özelliklerle diğer varlıklara üstün kıldığı, meleklerin dahi kendisine secde ettiği özel ve şerefli bir varlıktır.

İnsanı diğer varlıklar arasında şerefli kılan şey, Cenab-ı Allahın ona kendi ruhundan üflemesidir. İnsanoğlu, içinde taşıdığı bu ruh sayesinde, meleklerden daha üstün ve yeryüzünde Allanın halifesidir. Cenab-ı Allah, insanı halife yapmakla ona şeref ve değer bahsetmiştir. İnsan bu özelliği ile, hem Peygamberler vasıtasıyla gönderilen kutsal kitapların hükümlerine, hem de kainattaki tabii kanunlara uyup onları uygulayıp, Yüce yaratıcının sayısız nimetlerden yararlanıp ona kulluk ve şükür halinde bulunarak güzel ahlaka sahip olacaktır. Çünkü insanların Allah katında en üstünü Allahtan en çok korkanıdır.

Alemlerin yaratıcısı olan Cenab-ı Allah ilk insanı yaratıp ona en güzel biçimi verdiği gibi her insanı da en mükemmel şekilde var etmiştir. Cenab-ı Hak Kuran-ı Kerimde: “Biz, gerçekten insanı en güzel biçimde yarattık” 1 buyurmakta ve bu ayeti kerimede geçen “Ahsen-i takvim” ifadesi maddi manevi her türlü güzelliği içine almaktadır. Boyunun düzgünlüğü, endamının eşsizliği, akıl, irfan ve düşünce sahibi, konuşan, yazan, sanat kabiliyeti olan bir varlık oluşu, güzeli çirkinden, hayrı serden ayırabilme özelliği, gökte ve yerde ne varsa hepsini onun emrine amade kılması bu güzelliklerden bazılarıdır.

Kendisine bunca nimetler verilen ve üstün vasıflarla donatılan insan elbette ki başıboş bırakılmamıştır. Nitekim Cenab-ı Hak Kuran-ı Kerimde;”İnsan kendisinin başıboş

bırakılacağını mı zanneder?”2 buyrulmaktadır. Dolayısıyla            insan, görülen alemde yapıp ettiklerinden   sorumlu tek varlıktır. Sorumluluğumuzun en önemli boyutunu Allaha karşı olan sorumluluğumuz oluşturmaktadır. Çünkü yaratılış gayemiz Kuran-ı Kerimde belirtildiği gibi” Ben insanları ve cinleri ancak bana kulluk etsinler diye yarattım”3 diye ifade etmektedir.

Sevgili Peygamberimizde bir hadisi şeriflerinde şöyle buyurmuşlarıdır: “Allah sizin suretlerinize ve mallarınıza bakmaz. Sizin amellerinize ve kalplerinize bakar. “4 insanın değeri, Allaha imanın bir tezahürü olan ibadetleri, güzel ahlakı ve hayırlı işleriyle ölçülür. Bunu ölçüp değerlendirecek olanda yalnız Cenab-ı Allah’tır.

Allaha karşı olan sorumluluklarımızın yanında kendimize ve diğer varlıklara karşıda sorumluluklarımız bulunmaktadır. Bunların başında, birbirlerimizi sevmek ve karşılıklı haklarımıza saygı göstermek gelmektedir. Nitekim Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) de  “İman etmedikçe cennete giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de kâmil bir imana sahip olamazsınız.”5 buyurmaktadır.

İnsanoğlunun dünya hayatında yaratılışına
uygun bir hayat sürmesi, ebedi yurdunda da, saadete ulaşması için yaratılıştan kendisine verilen yetenekleri geliştirmesi, muhafaza etmesi, fıtratı bozmaması başta gelen ‘sorumluluğudur. Bu sorumluluğun farkında olarak hayatını planlayan insan, devamlı bir mükâfata ulaşacak, aksine hareket edenlerde aşağı derecelere düşeceklerdir. O halde bütün yaratılmışların kendisine hizmet etmek için yarıştığı insanoğlu da ömrünü, hesabını verebileceği davranışlarla tüketmeye, hayatını Allahın rızasına uygun şekilde sürdürmeye gayret göstermelidir. Hutbemi bir ayeti kerime ile bitirmek istiyorum: “De ki herkes kendi mizaç ve meşrebine göre iş yapar. Bu durumda kimin doğru bil yol tuttuğunu en iyi bilen Rabbinizdir.”6

1. Tin 95/ 4
2. Kıyame 75/36
3. Zariyat 51/56
4. Müslim Birr, 33
5. Müslim iman, 22 1, 74
6. İsra 17/84s

BENZER KONULAR:

• İnsan değeri nedir?
• İnsana Verilen Değer
• “Her insanın hayatında varlığını ve değerini bilen, hisseden, fark eden kuyumcular mutlaka vardır. Mesele kuyumcuyu bulmaktadır.” sözünü açıklayınız
• Dinin insanı çağdaş değerlerle yüzleştirmesi ne demek ?
• İslamda insanın değeri nedir? Kısaca
• Tümünü görüntüle.