Paylaş
itikafın hükmü nedir?
Question
İtikâfın Hükmü
Ramazan itikafı hükmü nedir?
Alimlerin ittifakı ile, adanmayan itikaf müstehaptır. Fakat sünnetin derecesini tespit etmek için mezheplerin görüşlerini açıklamak gerekir.
Hanefilere göre: İtikâf üç türlüdür: Vacip, sünnet-i müekkede, müstehap. Vacip itikaf: Adanan itikâftur. Mesela,” Allah için bir gün veya daha fazla itikafa girmek borcum olsun” demek gibi.
Müekked Sünnet İtikâf: Bu tür itikaf sünnet-i kifayet olup Ramazan’ın son on gününde itikâfa gülmektir. Çünkü Hz. Peygamber (a.s.) vefatına kadar Ramazan’ın son gününde itikâfa gimiştir. Ondan sonra da hanımlar o vakitte itikafa girmişlerdir.
Müstehap itikäf: Bu itikaf Ramazan’ın son on günü dışında, her hangi bir va kitte yapılan ve adanmış olmayan itikaf tur. Mesclâ mescide girince itikafa niyet etmek gibi. İtikâfın en azı kısa bir müddettir. Hatta fetva verilen görüşe göre mescitte yürürken bile olur.
Oruç tutmak sadece adanan itikaflar için şarttır, nafile itikaflarda şart değildir. En azı bir gündür. Bir kimse buna göre bir gece itikâfa girmeyi adarsa ardından gün- düze de beraber niyet etse bu sahih değildir. Fakat bu gece ile birlikte gündüze niyet ederse sahih olur. Aradaki fark şudur: Birinci durumda kişi gündüzü geceye tabi kılmış oluyor. Metbû olan (kendisine sonraki gün tâbi kılınan) gecede itikafi ada mak batıl olunca, tābi durumda bulunan gündüz de itikafda olur. Ikinci durumda ise geceyi zikredip gündüzü murat etmiştir ki, bu dolaylı olarak gündüzü kastetmektir. Geceyi mutlak zaman anlamında kullanmış oluyor ki, bu gündür. Dolayısıyla bundan murad edilen gün oluyor.
Bir kimse, bir gece bir gündüz gündüz itikaf yapmayı adasa sahih olur, gece orucun zamanı olmasa da sahih olur. Çünkü gece gündüze tabi olarak dahil olmaktadır.
Maliklere göre: itikâf bir ibadettir, hayır olan nafilelerdendir ve şer’a menduptur. Şeran erkek ve kadınlar için özellikle Ramazan’ın son on gününde teş vik edilmiştir. Adamak suretiyle itikaf vacip olur.
Şafii ve Hanbelilere göre: Her zaman itikâfa gitmek sünnet yahut müste haptır. Ancak adanmış olursa o takdirde yerine getirilmesi vaciptir. Çünkü Hz. Pey gamber (a.s.) Allah’a ibadet için bunu yapmış ve yapmaya devam etmiştir. Kendi sinden sonra da hanımları itikâfta bulunmuşlardır. Bir kimse itikafi adarsa adadığı şekilde peşpeşe veya değişik şekillerde onu yerine getirmesi vaciptir. Dayandığı delil şu hadistir, “Her kim Allah’a itaat etmeyi adarsa ona itaat etsin.” Hz. Ömer: “Ya Resulullah! Ben Mescid-i Haram’da bir gece itikâfta bulunmayı adadım” dedi. Hz. Peygamber (a.s) de: “Adagını yerine getir” buyurdu.”
Answer ( 1 )
İtikâf, İslam’da belirli bir süre boyunca bir mescitte ibadet amacıyla kalmak ve dünya işlerinden uzak durmak anlamına gelir. İtikâfın hükmü farz, vacip, sünnet ve mekruh gibi farklı boyutlara sahiptir:
Farz: İtikâf, Ramazan ayının son on gününde yapılması, farz olan Kadir Gecesi’ne ulaşma amacına yöneliktir. Ancak, bu farz değildir.
Vacip: Nafile olarak yapılan itikâf, kişi özel bir adak olarak yapıyorsa vacip olabilir.
Sünnet: Hz. Peygamber (sav)’in sünneti doğrultusunda yapılan itikâf, özellikle Ramazan ayında, mescidde ibadet etmek ve dünya işlerinden uzak durmak, sünnettir.
Mekruh: İtikâfın, vacip olmayan veya yasaklanmış alanlarda, yanlış uygulamalarla yapılması mekruh kabul edilebilir.
İtikâfın, yalnızca mescitte yapılması gerekmektedir. Ayrıca kişi, dünya işlerinden uzak durarak, özellikle namaz, dua, zikir ve Kur’an okuma gibi ibadetlerle meşgul olmalıdır.