Kadının Talakı

SORU: Aşağıdaki ayetin açıklamasını istiyorum:

Ey Peygamber! Kadınları boşayacağınızda, onları iddetlerini gözeterek boşayın ve iddeti de sayın. Rabbiniz Allah’tan korkun apaçık bir hayasızlık yapmaları hali bir yana onları evlerinden çıkarmayın, kendileri de çıkmasınlar. Bunlar Allah’ın sınırlarıdır. Kim Allah’ın sınırlarını aşarsa, şüphesiz kendine zulmetmiş olur. Bilemezsin, olur ki Allah, bundan sonra bir durum ortaya çıkarıverir. (Talak/l)

CEVAP: Bu ayet Talak suresinin ilk ayetedir. Burada Allah Peygamberine hitap etmiştir. O da mü’minlerin önderidir. Hüküm sadece ona ait değildir. Bilakis herkesi kapsar. Bir zaruretten dolayı hanımını boşamak isteyen herkese, o temiz iken yani aybaşı değil iken, temizlik esnasında onunla cinsi ilişkide bulunmadan boşaması tavsiye edilmiştir, ki biran önce iddet günleri sayılmaya başlasın, çünkü Allah onun başlangıcından itibaren iddet sayılmasını emretmiştir.

Bu nedenle bir kısım âlimler, kadını hayızlı iken boşamanın haram olduğunu söylemişlerdir.

Said b. Müseyyeb hayızlıyken boşamanın gerçekleşmeyeceğini söylemiştir. Zira Abdullah b. Ömer şöyle anlatıyor:

Ben eşimi hayızlıyken boşadım. Rasûlullah geri dönmemi, yeniden hayız görüp temizleninceye kadar beklememi, eğer boşaya-caksam temizlik müddeti içinde cinsel ilişkide bulunmadan boşa: mamı emretti.

Allah (c.c) iddetin sayılmasını isteyerek ve “iddeti de sayın” diyerek, boşamanın başlangıcını tesbit etmemizi, kadınların hakkını zayi ederek Allah’a isyan etmememizi, boşadığımız kadınları iddet müddeti içinde evden çıkarmamamızı, kadının da çıkmamasını emretmiştir. Eğer kadın çıkarsa, günahkar olur, iddet de dolmaz.

İşte Allah’ın kullarına emrettiği hüküm budur ki, onunla iyilikler gerçekleşir ve zararlar önlenir. Bu hudutların yanında durmak lazımdır, ancak kendine zulmedenler ve Allah’m azabını kazanmak isteyenler buna karşı çıkarlar.

Bir ricî talakla boşanan kadının iddet içinde koca evinde kalmasının hikmeti ise kocanın pişman olduğunda tekrar karısına dönmesi içindir. Allah’ın şu sözünden de bu anlaşılıyor:

Bilemezsin, olur ki Allah, bundan sonra bir durum ortaya çıkarıverir.

Bazı müfessirler “Allah’ın ortaya çıkaracağı durum, kocanın kalbinin nefretten sevgiye, ondan vazgeçmekten ona dönmeye, boşanmadan vazgeçip tekrar ona dönmeye meyletmesi demektir” demişlerdir.

Hanefi Mezhebine Göre İddet