Oruçlunun Göz Tedavisi Ve Kan Aldırması

SORU: Doktorun izniyle göz damlası kullanan kişinin orucu bozulur mu? Göze sürme çekmek veya kan aldırmak orucu bozar mı?
CEVAP: Orucu bozmayan birtakım şeyler vardır. Göze sürme çekmek bunlardandır. Sürme çeken kimse sürmenin tadını boğazında his-setse de hissedilen tat, doğal giriş yerinden girmediği için, oruç bozulmaz. Rivayet olunduğuna göre Hz. Enes oruçlu iken gözlerine sürme çekermiş. Anlaşılan odur ki bu sürme (süs için değil), göze kuvvet vermesi için sürülen bir çeşit ilaçtır.

Çeşitli türleriyle göze damlatılan damla da orucu bozmaz. Merhem de böyledir. Zira göz, mideye ulaşan yiyecek ve içeceklerin doğal giriş yeri değildir.

İbn Teymiye sürme, damla ve mak’attan ilaç alma gibi şeylerin orucu bozmadığını söyledikten sonra şöyle der:

Doğrusu bunlarla orucun bozulmamasıdır. Zira oruç İslâm dininde özel-genel, herkesin bilmeye muhtaç olduğu bir ibadettir. Eğer bunlar oruçta Allah’ın ve Peygamber’in yasakladığı şeyler olsaydı, şayet bunlar orucu bozan şeyler olsaydı, Peygamber’in bunu açıklaması gerekirdi. Peygamber böyle bir açıklamada bulunsaydı sahabenin bunu bilmesi ve ümmet-i Muhammede -diğer hükümleri bildirdikleri gibi- bildirmeleri gerekirdi.

İlim ehlinden hiç bir kimse Hz. Peygamber’den bu konuda ne sahih, ne zayıf, ne müsned, ne de mürsel birşey nakletmemiştir. Öyle ise Rasûlullah’ın bu kabil şeyleri oruçlu için sakıncalı saymamış olduğu anlaşılır.

İbn Teymiye daha sonra şöyle demektedir:

Herkesi ilgilendiren hükümleri Hz. Peygamber mutlaka açıklamıştır. Hz. Peygamber’in açıkladıklarını da onun ümmeti mutlaka (diğerlerine) aktarmıştır.

Bedeni yağlamak, yıkanmak, güzel koku sürmek, tüm insanların yaptığı şeylerdendir. Eğer sürme çekmek orucu bozsa idi, diğer oruç bozucu şeyleri bildirip açıkladığı gibi, Hz. Peygamber bunu da açıklardı. Böyle bir açıklama olmadığına göre sürme çekmek de güzel koku sürmek, yağlanmak buharlaşan bir şey cinsinden-dir. Aslında buharlaşan (uçucu) şeyler burundan dimağa ulaşır. Yağlama ile beden gözeneklerden bunu içeri alarak insana güç verir. Güzel koku sürmek de böyledir. Hz. Peygamber bunları oruçluya yasaklamadığına göre güzel kokular sürmenin, uçucu şeyler sürmenin, yağlanmanın caiz olduğu anlaşılır, sürme çekme de böyledir.

Hacamat -ki tedavi için baştan kan aldırmaktır- orucu bozmaz.

Buharî’nin kaydettiği rivayete göre Hz. Peygamber oruçlu iken hacamat yaptırmıştır.

Fıkıh âlimlerinin bildirdiğine göre hacamat denilen bu işlem oruçlu k imse için mubah ve caizdir. Şu kadar ki zayıf düşmeye sebep olursa, oruç mekruh olur. Çünkü oruçlu kimse bu durumda orucun verdiği zayıflık ve kan aldırmanın verdiği zayıflık olmak üzere iki zayıflık ile karşı karşıya kalır.

Sabit el-Benâni Enes’e: “Hz. Peygamber zamanında kan aldırmayı mekruh görür müydünüz?” diye sormuş, o da: Zayıf düşürücü olmadıkça mekruh görmezdik” cevabını vermiştir.

Kafa’dan olmayan -ki buna fad denir vücudun herhangi bir yerinden kan aldırmak dahi orucu bozmaz. Bu da hacamat gibi zayıf düşürürse sadece mekruh olur.

Doktorlar bebeği aldırmanınız gerekir dediğinde aldırmak günah mıdır