Katl (Öldürmek)

SORU: Bir müslümanın? müslüman kardeşini öldürmesi, onun malını gasp etmesi ve ırzına göz dikmesi, ardından da ben müslümanım demesinin hükmü nedir?

CEVAP: Allah (c.c) “mü’minler ancak kardeştirler” (Hucurat/10) buyuruyor. Öyleyse müslümanın, kardeşinin haklarına saygı göstermesi lazımdır. Bir zalim kardeşine zulüm yaptığı zaman onu müdafaa etmelidir. İslâm’ın, bir müslümanın başka müslüman kardeşinin malına, hayatına ve ırzına el uzatmasını mubah karşılaması mümkün değildir. Böyle yapan bir insanın İslâm ve iman davasında bulunması abes bir şeydir. O dinden, din de ondan beridir, uzaktır. Hz. Peygamber (s.a) şöyle buyuruyor:

Bir müslümanın diğer müslümana kanı, malı ve ırzı haramdır.

Yani hiç bir zaman bir müslüman diğer bir müslümanın hayatına, malına ve ırzına el uzatamaz. Allah’ın haram kıldığı bir şeyi hiç bir insan helâl kılamaz.

Allah (c.c) Nisa Suresinde şöyle buyuruyor:

Yanlışlıkla olması dışında bir mü’minin bir mü’mini öldürmeye hakkı olamaz. Yanlışlıkla bir mü’min öldüren kimsenin, mü’min bir köle azat etmesi ve Ölenin ailesine teslim edilecek bir diyet vermesi gereklidir. Meğer ki ölünün ailesi o diyeti bağışlamış ola. Eğer öldürülen mü’min olduğu halde, size düşman olan bir toplumdan ise mü’min bir köle azat etmek lazımdır. Eğer kendileriyle aranızda antlaşma bulunan bir toplumdan ise ailesine teslim edilecek bir diyet ve bir mü’min köleyi azat etmek gerekir. Bunları bulamayan kimsenin, Allah tarafından tevbesinin kabulü için iki ay peşpeşe oruç tutması lazımdır. Allah herşeyi bilendir. Hikmet sahibidir.

Kim bir mü’mini kasten öldürürse cezası, içinde ebediyen kalacağı cehennemdir. Allah ona gazap etmiş, onu lanetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır. (Nisa/92-93)

Yani bir mü’min, yanlışlık ve iradesinin dışında cereyan eden bir kazadan başka, bir mü’mini öldüremez. Bu ona yakışmaz. Eğer onu yanlışlıkla öldürürse, ona keffaret vermek gerekir.

O keffaret de mü’min bir köleyi azat etmektir. Köle azat etmekle beraber, Öldürülenin ailesine de bir diyet vermek gerekir. Bu diyet onun kan bedeli ve velilerinin hakkıdır. Diyet ise yüz deve veya ona tekabül eden bir paradan ibarettir. Ancak maktulün (öldürülenin) ehli kendi istekleriyle diyetten vazgeçerlerse o ayrı bir şeydir. Eğer öldürülen kişi mü’min olup size düşman olan bir toplumdansa, o zaman katile (öldürene) ehl-i iman olan bir köleyi azat etmek lazım gelir. Burada ayrıca diyet vermek gerekmez. Eğer maktul aranızda sözleşme bulunan bir toplumdan ise, o zaman katilin onun ehline bir diyet vermesi de lazım olur. Diyetle beraber bir köle azat edecektir.

Yanlışlıkla öldüren katil eğer bir köle bulamazsa, o zaman iki ay ardarda oruç tutmalıdır. Çünkü bu katili temizlemek için Allah tarafından meşru kılınmıştır. Allah herşeyi bilir ve hikmet sahibidir. Bundan sonra da Allah (c.c) şöyle devam ediyor:

Her kim bir mü’mini kasten öldürürse, ebediyen cehennemde kalacaktır. Allah ona gazap eder, onu rahmetinden kovar, ona büyük bir azap hazırlamıştır.

İbn Abbas şöyle diyor: “Kasten adam öldürenin tevbesi kabul olmaz.” Bu konuda çok rivayetler vardır. Salim b. Ebi’l-Hakk’ın rivayeti de onlardan biridir. O şöyle rivayet ediyor: İbn Abbas’m gözlerini yitirmesinden sonra biz onun yanında bulunuyorken bir adam geldi ve şöyle dedi: “Ey Abdullah b. Abbas! Kasten bir adam öldürenin hakkında ne dersin?” O da şu ayeti okuyarak cevap verdi: “Onun cezası, içinde ebediyen kalacağı cehennemdir. Allah ona gazap etmiş, onu lanetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır.” Adam “O iman edip, iyi işler yapıp durumunu düzeltse de mi?” deyince, İbn Abbas şöyle dedi: “Anası ölesice, tevbe ona yaramaz. Allah’a yemin ederim ki Hz. Pey-gamber’den şöyle duymuştum: Öldürülen kişi kendisini kasden öldüren kişinin ya sağ kolundan ya da sol kolundan tutarak gelir. Allah’ın arşından kan akar. Onun katili de onun diğer elini tutmuştur. Maktul şöyle der: ‘Bundan sorun neden beni öldürdü?’ Allah’a yemin ederim ki Peygamber vefat edinceye kadar bu ayeti (kasten adam öldürenin devamlı cehennemde kalacağım bildiren ayeti) nesh eden bir ayet inmedi.”

Başka bir rivayette de -bu son cümle- şöyledir: Sizin nebinizden sonra nebi, kitabınızdan sonra bir kitap inmedi.

Süfyan Sevri’den bir rivayete göre o şöyle diyor: Ehl-i ilimden kasten adam öldürenin durumu sorulduğu zaman onlar, onun için tevbe yoktur derlerdi.

Tefsir-i Menar’âa Şeyh Muhammed Abduh’dan naklen deniliyor ki: Kasten adam Öldüren için bir mazeret söz konusu değildir.

Yine sözkonusu tefsirde, kasten adam öldürmenin neredeyse dinden çıkmaya (irtidat’a) denk bir şey olduğu da söylenmiştir.

Ve şöyle deniyor: Mü’minin imanı, ancak kendisine bazı hakların terettüb ettiğine inanmakla sahih olur. O haklar da Allah’ın hakları ve kul haklarıdır. Mü’minlerin haklarının cezası ise kısasta hayatın olduğudur. Çünkü kısasta bir caydırıcılık vardır. Doğru inanan kişi, kısasın bir hak ve aynı zamanda bir hayat olduğuna inanır. Zira kan döken kişi bütün ümmetin hayatıyla alay etmiş, ümmetin büyük hukukuna hürmet göstermemiş, mü’minlerin düştüğü büyük tehlikeyi kale almamış demektir. O mü’min birisine saldırmakla imanının rüknünden birisim yıkmıştır. Bu da gösteriyor ki bu adamın imanı zayıftır. Halbuki mü’min imanda gayretlidir. Ondan böyle bir şey meydana gelmemesi lazımdır.

Hz. Peygamber (s.a) şöyle buyuruyor:

Bir müslümanın öldürülme s indense dünyanın yok olması Allah’a daha ehven gelir.

İnsan Allah’ın binasıdır. Allah’ın binasını yıkan lanetlenmiştir.

Soruda sözkonusu edilen kişi sadece kasten öldürmekle yetinmemiş. Hem öldürmüş, hem mal gasbetmiş ve hem de ırza el uzatmıştır. Allah öylelerini devamlı bir azapta bırakacaktır. Günahından dolayı ona ağır ceza verecektir. Böyleleri bu günahları işledikleri sürece iman ve İslâm sıfatlarına layık değildirler. Bunlara müslüman demek de kolay değildir.

Benzeri konular:

• Karınca öldürmek günah mı
• İstilacı balıkları öldürmek caiz midir
• Rüyada Yılan Öldürmek
• Kendini öldürmek
• Düşmanı savaşta öldürmek günah mı
• Tümünü görüntüle.