Kadın Ve Oruç #Koca Karısının Orucuna Engel Olabilir mi?

SORU: Koca, karısının orucuna engel olabilir mi? Kadın oruç tutacak güçte iken, kocası ramazan orucu tutmamasını emretse kadının bu emre karşı gelmesi caiz midir?

CEVAP: Cenab-ı Hak: “Ey iman edenler! Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı…” (Bakara/l83) buyururken hem erkekleri, hem kadınları yükümlü tutmayı murad etmiştir. Kadın da erkekler gibi Allah tarafından oruç tutmakla yükümlü kılınmıştır. Yeter ki orucuna engel olacak kadına mahsus bir özrü bulunmasın.

Kocanın karısının ramazan orucu tutmasına engel olması caiz de-gıldır. Zira oruç farzdır ve kadının bu farzı yerine getirmek için kocalından izin almaya ihtiyacı yoktur. (Buna rağmen) koca karısına orucu °zmasını emretse, kadın bu emre karşı gelip uymaz. Zira Hz. Peygamber : “Allah’a isyanın sözkonusu olduğu hususta kula itaat edilmez” buyurmuştur.

Fakat kadın hasta olup oruca gücü yetmiyorsa, oruç hastalığını artırıyor veya tedaviyi etkisiz hale getiriyorsa kocasının bu durumda oruç tutmaması tarzındaki nasihatini dinlemelidir. Kendisini tehlikeye atmayıp orucu yemesi lazım gelir. Hz. Allah orucu emrettiği ayetin devamında hasta veya yolcu olanların orucu tutmayacakları, sonra bu günleri başka günlerde kaza etmeleri gerektiğini bildirmiştir. (Bkz. Bakara/184-185)

Fakat kadının tutacağı oruç farz değil, sünnet veya nafile ise, kocası izin vermedikçe oruç tutamaz. Çünkü evliliğin gerektirdiği görevler farz olmayan oruçla çelişebilir. Ayrıca Hz. Peygamber: “Kocası yanında olan kadın, onun izni olmadıkça nafile oruç tutmasın” buyurmuştur.

Aslında akıllı bir eşten beklenen, nafile de olsa karısının oruç tutmasına engel olmamasıdır. Yeter ki oruç tutmaktan dolayı bir zarar meydana gelmesin. En iyisi nefsini ve duygularını düzeltiyorsa kocanın karısını ibadet yapmaya teşvik etmesidir.

Burada bir hususu ifade etmeliyiz. Nafile oruç tutan bir kimsenin başlamış olduğu orucu bozması caizdir. Gerçi nafile bir ibadete başladıktan sonra onu tamamlamak faziletli bir şeydir. Zira Cenab-ı Hak: “İşlerinizi iptal et(mek suretiyle boşa çıkar)mayın” (Muhammed/33) buyurmuştur.

Başlanan nafile orucu bozmanın caiz oluşunun delili şudur:

Rivayet olunduğuna göre Hz. Peygamber (bir gün) Hz. Aişe’nin yanma girmiş ve sormuş: “Yanında (yiyecek) bir şeyler var mı?” Hz. Aişe “Hayır, yok!” cevabını verince: “Öyle ise oruç tutarım” buyurmuştur. Bir başka gün Rasülullah gene Hz. Aişe’ye aynı şeyi sormuş, “Evet” cevabını alınca: “Oruca niyetlenmiştim ama, öyle ise yemek yi*yeceğim!” buyurmuştur.

Bir başka hadiste şöyle Duyurulmuştur:

Nafile oruç tutan kimse kendisinin kumandanıdır. Dilerse oruç tutar, dilerse yer.

Erkeğin de kadının da dinî konuları öğrenmei görevidir. Eğer kadın dinî konularda bilgi sahibi değilse, kocasının ona gerekli dinî hükümleri öğretmesi gerekir. İslâm’ın ilk devirlerinde âdet haline gelen uygulama şöyle idi: Erkek, bir ilmî konu veya fıkıh meselesi dinlediği zaman, herkesin dinî bilgide eşit olması için duyduklarını eşine ve çocuklarına aktarırdı.