Paylaş
Kuran’ da yasak edilmemiş hersey caiz mi?
Question
Bazıları Kuran’da bunla ilgili haram ve yasak yok. O zaman caizdir gibi çıkarımlarda bulunuyorlar. Bu dogru mu? Mesela çalgılı sarki turku söylemek haram değildir caizdir diyenler var. dayanakları ise Kuran’da açıkça yasak edilmemiş diyorlar. Ama sigara ile de ilgili bir hüküm yok ve insan sağlığına çok zararlı o zaman sigara helal mi olur?
bu konuda bizleri aydınlatırsanız sevinirim. Şimdiden Allah razı olsun
Haram kılma yetkisi
“Bana, Kur’ân-ı Kerim ve onun bir misli (hüccet olmada eş değer bir benzeri) daha verilmiştir. Karnı tok vaziyette koltuğunda oturarak, ‘Sadece şu Kur’ân’a sarılınız; içinde helal olarak gördüğünüz şeyleri helal sayın, haram olarak gördüğünüzü de haram kabul edin.’ diyecek bazı kimselerin gelmesi yakınlaşmıştır. Şüphesiz Allah Resûlünün haram kıldığı şey, Allah’ın haram kılması demektir.”(Musned:4/130-133, Tirmizi, İlm, 2660 nolu hadis.)
Bu hadis gösteriyor ki Peygamber da Allah adına haram kılma yetkisi var
İman meselesi isteyen iman etmez
Helal ve Haram koyma yetkisi Allah’ındır ve Allah adına Peygamberidir.
وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ اِذَا قَضَى اللّٰهُ وَرَسُولُهُٓ اَمْراً اَنْ يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ اَمْرِهِمْۜ وَمَنْ يَعْصِ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالاً مُب۪يناً
Bir mümin erkek veya bir mümin kadının, Allah ve resulü bir emir ve hüküm verdiklerinde artık işlerinde bundan başkasını seçme hakları olamaz. Allah’ın ve resulünün emrine itaat etmeyenler doğru yoldan açıkça sapmışlardır.
Answer ( 1 )
Kur’an’da açıkça yasaklanmamış her şeyin tamamen caiz olduğunu söylemek doğru değildir. Çünkü İslam’da helal ve haramı belirleme yetkisi yalnızca Allah’a aittir (En’am 6/145, Nahl 16/116). Bununla birlikte, sadece Kur’an’a bakarak değil, sünnet ve İslam alimlerinin içtihatları da göz önünde bulundurularak bir şeyin caiz olup olmadığına karar verilir.
İslam’da Helal ve Haram Belirleme İlkeleri
Kur’an ve Sünnet’e Dayanır
Kur’an’da açıkça haram kılınan şeyler bellidir (örneğin; zina, içki, domuz eti, faiz vb.).
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), Kur’an’ı açıklayıcı ve tamamlayıcı bir konumda olduğu için onun sünneti de haram ve helali belirlemede bağlayıcıdır.
Asıl Olan Helalliktir
Genel kural olarak bir şey açıkça haram kılınmamışsa ve İslam’ın temel ilkelerine aykırı değilse, helal kabul edilir.
Ancak bir şeyin zararlı, şüpheli veya kötü sonuçlara yol açıp açmadığı da dikkate alınmalıdır.
Şüpheli ve Zararlı Şeylerden Kaçınmak Gerekir
Hz. Peygamber (s.a.v.), şüpheli şeylerden sakınılmasını tavsiye etmiştir:
“Helal bellidir, haram da bellidir. Ancak ikisi arasında şüpheli şeyler vardır. Kim şüpheli şeylerden kaçınırsa, dinini ve ırzını korumuş olur.” (Buhari, Müslim)
Zararlı olan şeyler de haram kapsamına girebilir, çünkü İslam insanın beden ve ruh sağlığını korumayı amaçlar.
Örf, Ahlak ve İçtihatlar Dikkate Alınır
Kur’an ve sünnette doğrudan yasaklanmayan bazı şeyler İslam alimlerinin içtihatları ve toplumun örfî değerleri çerçevesinde değerlendirilir.
Örneğin, teknolojik gelişmeler, yeni alışkanlıklar veya modern iş hayatındaki bazı uygulamalar, doğrudan Kur’an’da geçmese de fıkhi kaidelere göre değerlendirilir.
Sonuç
Kur’an’da açıkça yasaklanmamış her şey otomatik olarak caiz sayılmaz. Sünnet, İslam alimlerinin görüşleri, toplumun örfü ve bir şeyin İslam’ın temel ilkelerine uygun olup olmadığı da dikkate alınmalıdır. Eğer bir konu şüpheli veya zarar verici ise, o konuda dikkatli olunmalı ve İslam alimlerinden görüş alınmalıdır.
Eğer belirli bir konu hakkında merak ettiğiniz bir şey varsa, onu da sorabilirsiniz.