Kur’an’ın kavram olarak sözlük ve terim anlamı

LÚGAT VE TERİM OLARAK KUR’AN KELİMESİNİN ANLAMI

Lügat (Sözlük) Bakımından Kur’an

“Kur’an” lafzının bir isim olduğu, fiil ve harf olmadığı konusunda ilim ehli ittifak etmiştir. Ancak kelimenin nereden türediği hakkında aynı ittifak sağlanamamış ve farklı görüşler ileri sürülmüştür. Kelime bir başka kelimeden türemiş midir, yoksa türememiş midir? Bir de kelime bünyesinde hemze harfinin olması ve olmaması yönüyle de konu tartışmalıdır. Aynı zamanda söz konusu bu kelime, mastar yani kök bir kelime midir yoksa bir vasıf mıdır, gibi farklı şekillerde tartışılmıştır. Konu hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Özet halinde şöylece sunabiliriz:

Birinci görüş: Kur’an, menkul olmayan, bir başka kelimeden alınıp nakledilmeyen (camid) özel bir isimdir. Hz. Muhammed (sav)’e indirilen bir kelam olarak ta ilk başta bu, özel bir isim olarak gelmiş ve öylece isim olmuştur. Yani Kur’an da tıpkı Tevrat ve İncil gibi camid olan (çekimi olmayan) ve fakat bünyesinde hemze bulunmayan bir kelimedir. Bu görüş İmam Şafii, Ibni Kesir ve benzeri ilim adamlarının da içinde yer aldıkları bir gurup İslam müctehid ve âlimlerinin görüşüdür.

Ibni Mazur’un nakline göre İmam Şafii: “Kur’an, bir isimdir, bünyesinde hemze harfi yoktur. Kelime; “Ka-Ra-e” kökünden alınma değildir. Ancak tıpkı Tevrat ve İncil gibi Allah’ın Kitabının adıdır” demiştir.

İkinci ve üçüncü görüş: Bu görüştekiler, Kur’an lafzının mehmuz yani bun yesinde hemze bulunan fiiller kategorisinde yer aldığını ileri sürmektedirler. Bunlar da kendi aralarında farklı iki görüş dile getirmektedirler. Bir görüşe göre “Kur’an” kelimesi, “Ka-Ra-E” fiilinin mastarıdır. (kök kelimesidir) ve kelime, “Tela” okumak manasındadır. Kelime tıpkı “Ruchan” ve “Gufran” kelimeleri gibidir. Daha sonra kelime mastardan alınarak, peygamberimiz Hz. Muhammed (sav)’e inen Kitabın adı kılınmıştır.

Nitekim şu ayet de buna delildir: “Fe IzaKare’nahuFettabi’ Kur’anehu.” Manası: “Onu okuduğumuz zaman ise, onun okunuşunu takip et!”  Bu ayette geçen, “Kur’anehu” kelimesi, “Kıraetehu” manasındadır ki, bu da “okunuşu” demektir.
Bir de Hassan b. Sabit’in Hz. Osman’a mersiye olarak okuduğu “Yukteu’l-ley lütesbihen ve Kur’anen” sözünde yer alan “Kur’an” kelimesi, yine kıraat yani oku ma manasındadır. Hassan b. Sabit’in o şiirinde yer alan: “Kur’an’en” kelimesi oku ma manasındadır.

Kur’an esasen kelime olarak, “Fu’lan” kalıbında olup, “el-Kur’u” kelimesindentüremiştir. Bu da mana olarak toplamak, cem etmek demektir. Nitekim “Karaa’lMauFi’l-Havzi” dendiğinde bu, “havuzda su toplandı” demektir. Yine “Kara’tu’s-Şey’e Kur’ânen” dendiginde, o şeyin bir kısmını diğerine ekledim demektir. Kur’an’a, Kur’an adının verilmesi, içinde kıssaları, emir ve yasakları, vaad ve tehdidi, ayet ve sureleri toplaması bakımındandır. Kelime tıpkı “Gufran” ve “Küfran” kelimeleri gibi mastardır.

Kur’an-ı Kerim’in İsimleri ve anlamları

Terim Olarak Kur’an

İslam âlimleri, terim olarak Kur’an-ı Kerim’in bir tanımını yapmışlardır. Mana bakımından kelime Kur’an ifadesine mana olarak yakın olduğu kadar, tanım olarak da onu başkalarından ayırt etmektedir. Bu tanıma göre Kur’an: “Allah Teala tarafından Peygamberimiz Hz.Muhammed (sav)’e indirilen, lafzıyla herkesi aciz bırakan okunmasıyla ibadet olunan, Mushaflarda yazılı olan ve tevatür yoluyla aktarıla gelen kitaptır.

Kur’ân-ı Kerim’de Geçen Dua Ayetlerinin Muhtevası Nedir?

BENZER KONULAR:

• Kur’an’ı Kerim’in diğer isimleri ve anlamları
• Kur’an-ı Kerim’de Geçen Erkek ve Kız Çocuk İsimleri Nelerdir?
• Kur’an’da hangi isimler geçer
• Kur’an-I Kerım’in İsimleri
• Kur’an’a Göre İletişim
• Tümünü görüntüle.
• Kur’ân-ı Kerîm’in Hatmi Münasebetiyle Cemaat Hâlinde, Duâ Etmek Hususunda Bir Şey Vârid Olmuş mudur?
• Kur’ân-ı Kerim’i Dinleyen Tesbih Çekebilir mi?
• Kur’ân-ı Kerîm Okuyan Kimseye Selâm Verilir mi?
• Kur’ân-ı Kerîm’in Tercüme Edilmesi Câiz midir?
• Kur’ân-ı Kerîm’i Ne Kadar Zamanda Hatim Etmek İyidir?
• Tümünü görüntüle.
• Kur’ân-ı Kerim’i Dinleyen Tesbih Çekebilir mi?
• Kur’ân-ı Kerîm Okuyan Kimseye Selâm Verilir mi?
• Kur’ân-ı Kerîm’in Tercüme Edilmesi Câiz midir?
• Kur’ân-ı Kerîm’i Ne Kadar Zamanda Hatim Etmek İyidir?
• Tümünü görüntüle.
• Kur’an-ı Kerim’de anlatılan kıssaların amacı nedir?
• Dini kavram olarak Ecir nedir, Kur’an-ı Kerim’deki Anlamları Nelerdir?
• Kur’an-ı Kerim okumama isteği nedendir?
• Huşû kavramı nedir namaz kılarken neden önemlidir?
• Allah varlığının mantıki delilleri nelerdir bir yaratıcının olduğunun mantıki izahı nedir?
• Tümünü görüntüle.
• Modern dönemde Kur’an-ı Kerimin özellikleri nelerdir
• Kur’ân-ı Kerîm’i Meclise Getirildiği Zaman Ayağa Kalkmak Câiz midir?
• İçinde Kur’ân-ı Kerîm ve Dinî Kitaplar Bulunan Bir Çanta Başının Altına Koyabilir mi?
• Çocuğu Kur’ân-ı Kerîm’i Hatmeden Bir Babanın, Çocuğunun Hocasına ve Arkadaşlarına Ziyafet Vermesinin İslâm’da Yeri Var midir?
• Kur’ân-ı Kerîm’in Hatmi Münasebetiyle Cemaat Hâlinde, Duâ Etmek Hususunda Bir Şey Vârid Olmuş mudur?
• Tümünü görüntüle.
• Kuranı Kerimde yer alan hükümlerin anlaşılmasında sünnetin rolü nedir?
• Kuranı Kerimi ezberlemek
• Yıpranmış Kuranı Kerim ne yapmalı diyanet
• Kuranı Kerim’ de Kaç Mezhep Vardır?
• Kuranı Kerim’i Türkçe okumak günah mı?
• Tümünü görüntüle.