Emanetten Maksat Nedir?

Ahzab Suresi:
«Şüphesiz ki biz emâneti göklere, yere ve dağlara sunduk, onu yüklenme­ye yanaşmadılar, ondan korkup titrediler; insan onu yüklendi..»
Göklere, yere ve dağlara sunulan, fakat onların taşımaya güç getire-miyerek taşımaktan korkup kaçındıkları «emanet» ne olabilir? Bu konuda ashab-ı kiram ve tabiînden birçok ilim adamlarından farklı yorumlar riva­yet edildiğini görüyoruz. Önce şunu belirtelim ki, Kur’ân âyetlerinin delâlet ettiği mana ve hikmeti en iyi anlayan ve bilen, şüphesiz ki Resûlüllah (A.S.) Efendimiz’dir. O bakımdan bizi aydınlatan bir hadîsin İmam Tirmizî tarafın­dan tesbit edilerek nakledildiğini müşahede etmekteyiz. Hadîs meâlen şöy­ledir :
«Şanı Yüce Allah, Âdem’e: «Ya Âdem! Şüphesiz ki ben emaneti gök­lere ve yere arzettim, onlar buna takat getiremediler. Sen ise, emâneti ta­şıdığı şey (sorumluluk)Ia kaldırmaya güç getirir misin?» diye sordu. Âdem: «Ya Rab, ondaki şey nedir?» diyerek o şeyi öğrenmek istedi. Allah ona : «Emaneti taşıyabilirsen mükâfatlanırsın; zayi’ edersen gazaba uğratılırsın» buyurdu. Bunun üzerine Âdem emaneti, içindeki şey (sorumluluk)la birlik­te yüklendi; o yüzden. Cennet’te ancak sabah namazıyla ikindi namazı ara­sındaki süre kadar kalabildi; Şeytan onu (aldatıp) oradan çıkardı (çıkarıl­masına sebep oldu).»
Böylece insana yükletilen «emânet» dinî vazifelerin tamamıyla ilgili bu­lunan sorumluluktur. Onu, yaratıldığımız amaca yönelik anlamda koruduğu­muz takdirde bizi mutlu eder; koruyamadığımız takdirde mutsuz eder.
Bunun için cumhur-i ulemâ, burada geçen «emâneti», dinî vazifelerin tamamı olarak yorumlamıştır.

Diğer yandan sözü edilen cumhura ışık tutan ve bu konuda malzeme veren ilim adamlarının az farklı yorumları ise şöyledir:

a) İbn Abbas’a (R.A.) göre : Allah’ın kullarına farz kıldığı şeylerin ta­mamıdır.

b) İbn Mes’ûd’a (R.A.) göre : Kişiye emaneten bırakılan söz, mal ve can olabileceği gibi, namaz, zekât, oruç, hac, doğru söz, borcu ödeme, öl­çü ve tartıyı tam kullanma ve adaletle iş görme de olabilir.

c) Ubey b. Kâb’e (R.A.) göre : Adamın nikahladığı eşi ve çocuklarıdır.

d) Ebû Derdâ’ye (R.A.) göre : Cünüplükten dolayı yıkanmaktır.

e) Abdullah b. Amr’e (R.A.) göre : Bedenimizdeki organlarırmzdır.

f) Allah’ın varlığına ve birliğine delâlet eden belgelerdir. Allah bun­ları göklere ve yere, aynı zamanda dağlara sundu, onlar kabul edip hepsini yüklenip izhar ettiler.
Bu son yoruma göre, âyette geçen «arz» kelimesi, «izhar» anlamında kullanılmıştır.
İnsanoğlu ise, bu delil ve belgeleri gizleyip izhar etmediğinden ken­di kendine zulmedip cehlini ortaya koymuştur. Bundan dolayıdır ki, Resû­lüllah (A.S.) Efendimiz şöyle buyurmuştur:
«Dört şey sende bulunduğu takdirde artık dünyadan, dünyalıktan yana kaçırdığın diğer şeylerden dolayı sana bir şey gerekmez: Emâneti koru­mak, doğru sözlü olmak, güzel ahlâk üzere bulunmak, helâl ve temiz bir lok­ma yemek.»

• Rüyada yerde Kuran a benzeyen büyü kitabı görmek
• Arda ismi Kuranda geçiyor mu
• Telefonda Kuran dinlemek caiz mi
• Yeni iş Kuran eşime hangi duaları yapmalıyım
• Kuran olan odada neler yapılmaz
• Tümünü görüntüle.