“Lemem’in dışında büyük günahlardan ve edepsizliklerden kaçınanlara gelince…” âyetinin anlamı nedir?

CEVAP: Allah Teâlâ Necm sûresinde şöyle buyurur:

Göklerde ve yerde bulunanlar hep Allah’ındır. Bu, Allah’ın kötülük edenleri yaptıklarıyla cezalandırması, güzel davrananları da daha güzeliyle mükafaatlandırması içindir. Ufak tefek kusurları dışında, büyük günahlardan ve edepsizliklerden kaçınanlara gelince, bil ki rabbin, affı bol olandır. O sizi daha topraktan yarattığı zaman ve siz annelerinizin karınlarında bulunduğunuz sırada (bile), sizi en iyi bilendir. Artık kendinizi temize çıkarmayın. O, sakınanı çok iyi bilir. (Necm/31-32)

Ayette geçen kebâir kelimesi kebire’nm. çoğuludur ve Allah katındaki cezası büyük olan günah demektir. İsm ise sahibini sevaptan uzaklaştıran kötü davranış demektir. Fevâhiş ise fahişe’mn çoğuludur ve çirkinliği çok büyük olan söz ve fiillere denir. Lemem (ufak tefek kusur) günaha yakın demektir. Küçük günahlar için bu tabir kullanılır. Arasıra yapılan şeyler için de lemem denilir. Neredeyse yapacaktım, yapmaya yaklaştım fakat yapmadım anlamında “elmetü bi keza” denilir. Kısa süren bir ziyereti ifade etmek için ilmam kelimesi kullanılır.

Ayetin anlamı şöyledir: Allah Teâlâ göklerdeki ve yerdeki herşe-yin sahibidir. Dilediğini bir hikmet gereği yoldan çıkarır, dilediğini de hidayete sevkeder. Kendisine isyan edenleri, masiyet irtikap ederek kötülük yapanları, günahlara dalanları azabıyla cezalandırır, iman edenleri ve güzel ameller işleyenleri daha güzel bir karşılıkla -ki cennettir bu karşılık- mükafaatlandırır.

İşte bu mü’minler, Allah’ın sakındırdığı büyük günahlardan ve ma-siyetlerden uzak duran kimselerdir. Allah Teâlâ bunları affeder, bunların müslünıan olmadan önce işledikleri günahları da affeder ve bunlardan dolayı hesaba çekip cezalandırmaz. Bundan dolayıdır ki İbn Cerir et-Taberi Tefsirinde onlaradan bahsederken şöyle der:

Onlar bu büyük günahları İslâm’a girdikleri zaman terkederler. Allah da onların küçük günahlarını ve İslâm’dan önceki işledikleri büyük günahları affeder.

İbn Cerir leniem hakkında da şunu söyler:

Lemem onların müslüman olmadan önce, cahiliye döneminde işledikleri büyük günahlar ve hayasızlıklar ki müslüman oldukları zaman Allah bunları bağışlar.

Bazı müfessirler de letnem’in, kişinin işleyip de sonra süratle tev-be ettiği ve bir daha işlemediği günah olduğunu söylerler. Bazı müfessirler ise İemem’in, büyük günahlar ve hayasızlıkların dışındaki kötü bakış ve dokunma gibi insanın ısrar etmeksizin işlediği yanlışlıklar olduğunu söylerler. Şair şöyle der:

Allahım, sen affedersen çok şeyi affedersin Hangi kulun vardır senin hiç günah işlemez?

Bunun için denilmiştir ki lemem, şeriatte işleyicisine dünyevi bir cezanın belirlenmediği günahtır. İbn Kesir, bu âyet hakkında şöyle demiştir:

Allah Teâlâ göklerin ve yerin mâliki olduğunu, başkalarına muhtaç olmadığını, yaratıkları üzerinde adaletle hükmettiğini, çünkü kötülük işleyenleri işledikleri kötülüklerle cezalandıracağını, güzel davranışlarda bulunanları da daha güzeliyle mükafaatlandıracağı-nı, yani herkese kendi ameliyle karşılık vereceğini; iyilik yaparsa iyilik, kötülük yaparsa da kötülük göreceğini haber vermiştir.

îbn Kesir sonra ayette sözü edilen güzel davranışta bulunanlar hakkında ise şöyle der:

Onlar büyük günahlardan ve hayasızlıklardan sakınırlar, yani bunları işlemezler. Bazı küçük günahları işlerlerse başka bir âyette de belirtildiği gibi- Allah onları affeder ve günahlarını örter: Eğer yasaklandığınız büyük günahlardan kaçınırsanız, sizin küçük günahlarınızı örteriz ve sizi şerefli bir yere sokarız. (Nisa/31)

BENZER KONULAR:

• Namaz Kıldığını SöyLememek, Namaz Kıldığını Gizlemek Günah mı?
• Meni mi mezi mi biLememek
• Allah neden günah işLememize izin verir
• Allah bizi seviyorsa neden günah işLememize izin verip sonra cezalandırıyor?
• Kadının eşinin sözünü dinLememesi
• Tümünü görüntüle.