“Kur’an’dan dilediğin maksatla istediğin şeyi al” sözünün anlamı nedir?

CEVAP: Okuduğum ve müracaat ettiğim hadis kitaplarında böyle bir ibareye rastlamadım. Kur’an’ın faziletleriyle ilgili hadislerin içinde de böyle bir söz mevcut değil. Her bilenin üstünde bir bilen vardır. Fakat bu ibare önceki dönemlerde yaşamış bazı kimselerin Kur’an’ın özellikleriyle ilgili olarak söyledikleri şeylere dayanabilir. Bunlar Kur’an’ın özellikleri konusunda çok aşırı gitmişlerdir. Allah’ın kitabının faziletine ve konumuna vurgu yapan hadisler bulunduğu gibi bu konuda mevzu hadisler de vardır.

Bu haberleri uyduranlardan birisi olan Nuh İbn Ebi Meryem’e “Sûre sûre Kur’an’ın faziletlerini bildiren ve İbn Abbas-İkrime tarikiyle gelen haberler sana nereden ulaştı?” diye sorulduğunda şöyle cevap verir:

Ben insanların Kur’an’dan yüz çevirip, Ebû Hanife’nin fıkhı ve Muhammed İbn İshak’m megâzisi ile meşgul olduklarını gördüm ve sevap ümit ederek bu hadisleri uydurdum.

Keşke böyle yapmasaydı.

Kur’an’ın bazı âyetlerine ait bazı özellikleri ifade eden sağlam rivayetlerle karşılaştığımız zaman, İmam Zerkeşi’nin el-Burhan fi Ulû-mi’l-Kur’an isimli eserinde yapmış olduğu uyarıyı hemen hatırlamamız gerekir. İmam Zerkeşi Kur’an’m bu özelliklerinden ancak kalbini ve niyetini ihlasla Allah’a yöneltenlerin, Kur’an’ı düşünüp tefekkür edenlerin, gönlünü onunla dolduranların, organlarıyla onu uygulayaların, gece gündüz onunla beraber olanların ve ona sımsıkı sarılanların yararlanabîteceğini ifade eder. Böyle bir durumda olan kimseye Kur’ani hakikatler her yönden tecelli eder.

Bu özelliklere sahip olmayan kimsenin davranışı söylediğini yalanlar. Nitekim rivayet ederler ki ariflerden birinin başına bir musibet gelir. Arkadaşı ona der ki: “Falan kişiden bu konuda yardım isteyelim.” Allah dostu bunun karşılık der ki: “Senin söylediğini yaparsam önceki kıldığım namazımın boşa gideceğinden korkarım.” Arkadaşı ona der ki: “Bununla ne alakası var?” Allah dostu kişi şöyle cevap verir: “Çünkü ben şimdiye kadar namaz kılarkan rabbime yalnız sana kulluk eder ve yalnız senden yardım isteriz dedim. Şimdi ben başkasından yardım istersem yalancı duruma düşmüş olurum. Namazda yalan söylemek namazı iptal eder.”

“Kur’an’dan istediğin maksatla istediğin şeyi al” ibaresi bize Zer-keş’inin şu ibaresini hatırlatıyor:

Kur’an’dan herkesin anladığı, Allah’ın onun için nasip ettiği kadardır.

Bu anlayış, Kur’an’la amel ederek onun üzerinde düşünen kimsenin ihlası, ihsanı (kulluk şuuru) ve temizliği arttıkça genişler ve elde edeceği semerelerin artmasına yol açar.

Şu hadis-i şerifte de bu gerçek dile getirilmektedir:

Ehl-i Kur’an, ehlullah’tır ve Allah’ın has kullandır. Yüce Allah’ın Kur’an’ın hidâyetiyle bizi faydalandırmasını, onu gözlerimizin ziyası, şüphelerimizin devası, kalplerimizin nuru ve akıllarımızın rehberi kılmasını diliyoruz. O, ne güzel dost ne güzel yardımcıdır.

BENZER KONULAR:

• Kur’an ve Kur’an mealini nereye koymalıyız?
• Kur’an okuma ve ilim öğretme karşılığında ücret almak caiz midir?
• Kur’an okurken sesi güzelleştirmek
• Kur’an-ı Kerim’in Geliş ve Nüzul Şekilleri
• Kur’an’da olduğu iddia edilen çelişkilere nasıl cevap verilebilir?
• Tümünü görüntüle.