Letaif-i hamse ne demek?

اللطائف الخمسة

“Ince/şeffaf (kalımın zıddı) ve hafif olmak; yumuşak/nazik (sertin zıddı) davranmak; zayıf olmak anlamındaki lütf/letafet kökünden türemiş olup “ince, hafif ve yumuşak şey anlamına gelen latife kelimesinin çoğulu letaif ile “beş” anlamındaki hamse kelimesinden oluşan bu tamlama (el-letdifü’l-hamse) “beş latife” demektir.

Tasavvuf terimi olarak Nakşibendiyye’nin Müceddidiyye ve Halidiyye kollarında seyrüsülük usulüdür.

Daha önce Nakşibendi literatüründe önemli bir yeri olmayan letaif-i hamse konusu, Müceddidiyye’nin kurucusu İmam-ı Rabbani tarafından tarikatın seyrüsülük metodu olarak belirlenmiştir. Ona göre insanda beşi halk (bilinen, maddi), beşi emir (gaybi, manevi) âlemine ait on latife (letaif-i aşere) vardır. Halk ålemine ait latifeler anasır-ı erbaa (hava, su, toprak, ateş) ile nefis; emir alemine ait latifeler kalp, ruh, sır, hafi ve ahfådır. İmam-ı Rabbani, seyrüsülükün kalp latifesinden başlanıp emir âlemine ait bu beş latife (letaif-i hamse) ile sürdürülmesi usulünü ortaya koymuştur. Bu beş latifeden her biri için de insan vücudunda bir yer takdir edilmiş olup zikir bu yerlerde yoğunlaşarak yapılır.

Salik önce göğsün sol tarafında ve menin altında olduğu kabul edilen “kalp” latifesine yönelerek zikre başlar, kalbi de zikrin lezzetini hissedip zikre katılır hale gelince kalbin yanı sıra sağ memenin altında olduğu kabul edilen “ruh” latifesine yoğunlaşarak zikre devam eder. Ruh da zikre katılınca bunlara sırasıyla sol memenin üstündeki “sır”, sağ memenin üstündeki “hafi”, göğsün ortasındaki “ahfa zikirleri eklenir. İki kaş arasında (alnın ortasında) bulunduğu kabul edilen “nefsin” de zikre katılmasından sonra bütün bedenin zikretmesi sağlanır. Buna sultanül ezkâr veya zikr-i sultani adı verilir. Letaif-i hamseyi tamamlayan sålike daha sonra letaif-i nefs, letaif-i kül ve nefy ü isbat zikirleri yaptırılır.

Kadiriyye tarikatının bazı kollarında seyrüsülük letaif-i seb’a (kalp, ruh, sır, sırrü’s-sır, hafi, ahfå, nefs-i kül) zikriyle yapılır.

Dini Sitelerimiz

Özetle, Letaif-i Hamse, tasavvufî bir terim olup, Nakşibendiyye tarikatının Müceddidiyye ve Halidiyye kollarında uygulanan bir seyrüsülük (manevi yolculuk) yöntemidir.

Bu kavram, beş latife anlamına gelir ve insanın manevi yönüne ait olan kalp, ruh, sır, hafi ve ahfa latifelerini ifade eder. İmam-ı Rabbani’ye göre, insanın manevi gelişimi bu beş latife üzerinde yapılan zikir ve tefekkür ile sağlanır.

Seyrüsülük sıralaması şöyledir:

1. Kalp latifesi – Göğsün sol tarafında
2. Ruh latifesi – Sağ memenin altında
3. Sır latifesi – Sol memenin üstünde
4. Hafi latifesi – Sağ memenin üstünde
5. Ahfa latifesi – Göğsün ortasında

Bu latifelerin zikre katılması sağlandığında, bütün bedenin zikre iştirak ettiği kabul edilir ve buna Sultanü’l-Ezkâr (Zikr-i Sultani) denir.

Bazı tarikatlar, bu sisteme ek olarak nefs latifesi ve diğer manevi boyutları da sürece dahil ederler. Örneğin, Kadiriyye tarikatının bazı kollarında Letaif-i Seb’a (yedi latife) yöntemi uygulanır.

BENZER KONULAR:

• Dini kavram olarak “Latife” ne demek
• Allah’ın isimlerinden el Latif ne demek
• Latif ne demek? Kısaca
• El-Latif ne demektir
• Hadisle ilgili kaynaklar
• Tümünü görüntüle.
• Dini soru sor Cevap Al
• Dini soru sor Cevap Al Sitesi Hakkında Bilgi
• Dini soru sor kimin?
• Dini soru sor imamlar cevaplıyor
• Dini soru sorabileceğim site arıyorum ?
• Tümünü görüntüle.