Maide suresi ile ilgili bilgi kısa

Kuranda 5. sure olan Maide suresi ile ilgili bilgiler

Maide suresi Medine şehrinde iken nazil olmuştur. Bu sure toplamda 120 tane ayetten oluşmuştur. Maide kelimesinin sözlük anlamı ise sofra demektir. Bu ismi ise 112 ve 114. Ayetlerde geçen maide yani sofra kelimesinden alır. Maide suresinde şu konular ele alınmıştır; söz vermenin ve yerine getirmenin önemi, İsmailoğlularının verdikleri sözleri tutmamaları, Hristiyanların yanlış olan inançları, yolsuzluklar, Müslümanlar için bazı hükümler ve dini hükümler içeren bir suredir.

Maide suresi konusu ve verdiği mesajlar
madde madde

Kur’ân-ı Kerîm’in 5. sûresi 112 ve 114. âyetlerinde havarilerin isteği üzerine Hz. îsâ’nın, Yüce Allah’tan bir sofra (mâide) indirmesi talebinden de bahsedil­diği için sûreye bu isim verilmiştir. Buna akitler anlamında “Ukûd”, kurtarıcı anla­mında “Munkıze” ve hükümler çeşitli âyet­lerine serpiştirilmiş anlamında “Müba’sire” sûresi de denir. Medine devrinde nazil olmuştur. 120 âyettir. Âyet sonlarına ahenk veren fasılaları be, dâl, râ, lâm, mim ve nun harfleridir.

Bu sûrede, ahde bağlılık, yardımlaşmada ölçü, yenilmesi haram olan hayvanlar, avlanmanın hükümleri, Ehl-i kitabın kestik­lerinin yenilmesi ve kadınlarıyla evlenilme-sinin caiz olduğu, abdest, gusül, teyem­müm esasları, Ehl-i kitabın bazı inanç ve davranışlarının gerçeklerden uzak olduğu, ibadetin ve cihadın lüzumu, hırsızlık ve eşkıyalığın cezası, adaletin gereği, yemin keffâreti, İçki ve kumarın yasak oluşu, bazı bâtıl âdetler, vasiyette şahit tutmak ve şahitlik hükümleri gibi konulara değinil­mekte, ayrıca Hz. Mûsâ ve Hz. Âdem’in iki oğlunun kıssalarıyla Hz. îsâ’nın mucizele­rinden bahsedilmektedir.

Sûrede bahsedilen konular ve bazı so­nuçlar özetle şunlardır:

* İslâm’a aykırı düşmeyen bütün antlaş­malara uyulmalı, verilen sözler yerine geti­rilmelidir (âyeti).

* Allah’ın koyduğu kurallara saygı gös­termeli, İyilik ve takva üzerinde yardım-laşmalı, günah ve düşmanlık üzerinde yar-dımlaşmamalıdırU).

* Çok zor durumlar hariç meyte (murdar hayvan eti), kan, domuz eti, boğularak,

darbe İle vurularak, yüksek yerden düşerek veya atılarak, bir başka hayvan tarafından boynuzlanarak öldürülen veya yırtıcı hay­vanların parçaladığı -kesmeye yetişeme-

den- ölmüş hayvanların eti, putlara ada­nan, yahut Allah adına kesilmeyen hayvan­ların eti haramdır, bunların etini yemek caiz değildir; fal oklarıyla kısmet aramak da haramdır. Yüce Allah, iyi ve temiz şeyleri helal kılmıştır. Besmele çekilerek salınan avcı hayvanın avladığı da helaldir (34}.

* Müslümanlar, kâfirlerden korkmamalı, sadece Allah’a karşı gelmekten sakınmalı­dır (3).

* Yüce Allah, din olarak sadece İslâm’a razı olmuştur (3).

* Ehl-i kitabın yemekleriyle müslümanların yemekleri birbirlerine he­lâldir; ayrıca Ehl-İ kitabın kadınlarıyla evlenmek caizdir (5).

* Namaz kılacak kimse abdest almalı, cünüp ise gusletmelidir. Su bulamazsa teyemmüm eder (6).

* Allah’a verilen sözde durulmalı, imanda sebat etmelidir (7).

*Daima âdil olmalı, düşmana bile adalet­le davranmalıdır; çünkü takvaya uygun olan budur {8, 2).

* İnanıp, salih amel (iyi işler) yapanlara bağışlanma ve mükâfat vardır. İnkarcılar ise cehennem halkıdır {910).

* Allah’ın müminlere olan lütfü unutul­mamalı, her zaman O’na güvenmelidir (11).

* Sûrenin uzunca bir bölümünde (âyet: 12-86) yahudilerle hıristiyanların Allah’ın buy­ruklarına, kendi kutsal kitaplarıyla pey­gamberlerine ve müslümanlara karşı olum­suz davranışlarına yer verilir. Müslümanlar uyarılarak onları dost edinmemeleri buyurulur ve bunun gerekçeleri açıklanır. Yahudilerin Allah’a verdikleri sözde durmadıkları İçin cezalandırıldıkları anlatılır.

H.ristiyanlann Hz. îsâ’yı Allah’ın oğlu kabul etmeleri ve teslis (üçlü tanrı) inançları red­dedilir. Ehl-i kitabın Hz. Peygamber’e ve Kur-ân’a inanmaları istenir. Onların Rasûlüllah’a karşı olan davranışlarının tahli­li yapılır ve hıristiyanların daha ılımlı olduk-,arına işaret edilir. İnanıp iyi hareket eden­lerin mükâfat, inkâr edenlerin ceza göre­cekleri bildirilir. Muhtevasını topluca özet­lediğimiz bu âyetlerden çıkarılan bazı so­nuçlar, aşağıdaki on dört maddede kayde­dilmiştir.

* Allah’a verdiği sözden cayan ve Allah’ın sözlerini tahrif edenlerin kalpleri katılaşır, A’iah tarafından lanetlenir. Aynı şekilde Allah’ın buyruklarına uymayanların araları­na düşmanlık ve kin sokulur. Kitap ehlinin, Hz. Peygamber (s.a.)’i ve Kur’ân’ı tasdik etmeleri gerekir; doğru yola ve esenliğe ancak böyle erişilir (12-15,19)-

* Yüce Allah, rızasına uygun hareket edenleri esenliğe kavuşturur (16).

* Allah bir tek Tanrıdır ve hiç kimse, ken­disini Yüce Allah’a karşı ayrıcalıklı göste­remez; bu bakımdan Gayr-i müslimlerin “Allah, Meryem oğlu Mesih’tir” demeleri, “Allah’ın oğulları ve sevgilileri” olduklarını söylemeleri bâtıldır. Ayrıca Allah’ın verdiği nimetlere karşı nankörlük etmemek gere­kir (17-18, ao-32).

* Haksız yere bir insanı öldüren, bütün insanları öldürmüş gibidir; buna karşılık bir ‘nsanın hayatını kurtaran da bütün insanla­rı yaşatmış gibi güzel bir iş yapmış olur (32).

Allah’a ve Elçisine karşı savaşan ve yer­yüzünde eşkıyalık, bozgunculuk yapanlar, arsızlık edenler cezalandırılır. Tevbe eden­lerin tevbesini de Allah kabul eder (33-34,38-39).

* Müminler, Allah’tan korkmalı, O’nun rızasını elde etme çarelerini aramalı ve

Allah yolunda cihad etmelidir; kurtuluşa ancak böyle erişilebilir (35).

* İnkarcılara âhirette acı bir azap vardır. Onlar, yeryüzünü ve hatta onun bir katını daha fidye vermeye kalkışsalar, yine de kabul edilmeyecek ve azaptan kurtulama­yacaklardır (36-37).

* Allah’ın kelimeleri, koyduğu hükümler değiştirilemez.Ayrıca Allah’ın âyetleri menfaat vesilesi yapılmamalıdır (41,44).

* Hz. Peygamberi hakem yapıp, sonra da verdiği hükme razı olmamak iman ile bağ­daşmaz (42-43).

* Mağdur taraf bağışlamazsa, kısas farz­dır (45).

* İncil Tevrat’ı doğrulayıcı olarak, Kur’ân da İncil’i doğrulayıcı ve kollayıp koruyucu olarak gönderilmiştir. Müminler, İslâm’ı alay konusu yapan Gayr-i müslim ve inkar­cıları, dost ve sırdaş edinmemelidir; çünkü onlar birbirlerinin dostudur. Müminlerin dostu ancak Allah, Peygamber ve namaz­larını kılan, zekâtlarını veren müminlerdir (46-53.55-58)-

* Dinden dönen toplumların yerine Allah Teâlâ, sevdiği başka bir toplumu getirir ki onlar da Allah’ı severler, müminlere karşı alçak gönüllü, kâfirlere karşı güçlü ve şid­detlidirler, Allah yolunda cihad ederler ve hiçbir kınayanın kınamasından korkmazlar

(54)-

* Ehl-i kitap arasında müslümanlara cephe alıp düşmanlık edenler bulunduğu gibi, aralarında ılımlı kimseler de vardır; buna göre hareket etmek gerekir (59-86).

* Din adamları ve din alimleri, toplumu günah olan söz ve davranışlara karşı uyar­makla görevlidirler; aksi halde ağır bir so­rumluluk yüklenmiş olurlar (63).

* Yüce Allah’ın helal kıldığı İyi ve temiz şeyler yenilmeli, haramdan sakınmalıdır (87-88).

* Bilerek ve geleceğe bağlı olarak yapılan yeminlerin bozulması durumunda keffâret vermek gerekir (89).

* Şarap (bütün alkollü içkiler), kumar, üzerine kurban kesilen dikili taşlar ve şans okları şeytan İşi pislik olup, bunlardan uzak durmak gerekir (90-91).

* Allah’a ve elçisine itaat etmeli, onlara karşı gelmekten sakınmalıdır (92).

* İhramda iken deniz avı serbest, kara avı ise haramdır. Bu durumda kasten öldürü­len hayvandan dolayı fidye verilmesi gere­kir (a, 94-96).

* Pis ile temiz, kötü İle iyi bir olmaz; ha­ram çok bile olsa ona imrenilmemelidir; çünkü helalin azı, haramın çoğundan hayır­lıdır (100).

* Gereksiz yere çok soru sormak doğru değildir (101-102).

* Din ile ilgisi olmayan bâtıl gelenek ve göreneklerden, hurafelerden sakınmak lazımdır (103-104).

* Müminler, öncelikle kendilerine dikkat etmelidir; doğru yolda olana, sapık kimse zarar veremez (105).

* Kişinin hayatta iken vasiyetini yazması ve yazdıklarına da iki şahit göstermesi, bilhassa borçlarını kaydetmesi gerekir {106-108).

* Allah Teâlâ Hz. îsâ’ya da bir çok muci­zeler vermiş fakat inkarcılar, bunları “büyü” olarak değerlendirmişlerdir. Aynı şekilde

Hz. îsâ, insanlara, sadece Yüce Allah’a ibadet etmelerini söylediği halde, onlar Hz. îsâ’yı ve Hz. Meryem’i de tanrı ittihaz et­mişlerdir. Âhirette’ kurtuluşa erecek olanlar yalnız Allah’a kulluk eden doğru ve samimi kullardır (109-119).

* Göklerde ve yerde bulunan her şey Al­lah’ındır ve O’nun her şeye gücü yeter (40, 120).

Dini siteler

BENZER KONULAR:

• Abdest ayeti Maide suresi 6. ayet
• Maide suresi 38 ayetin türkçe meali ve tefsiri
• Maide suresi 8. ayetin meali ve tefsiri
• Maide suresi hakkında bilgi
• Maide suresi ismini nereden almıştır
• Tümünü görüntüle.