Cerhedilmiş raviye denir. Cerh ve ta’dil alimleri tarafından cerhin herhangi bir mertebesinde yer alan lafızlarla hakkında tecrih hükmü verilmiş ravi mecruh addedilir. el-Hâkimu’n-Nisâburî’ye göre mecruh ra-viler on tabakadır. En ağır cerhle mecruh olanlardan başlamak üzere şunlardır: Hz. Peygamberin ağzından yalan uyduranlar: Hz. Peygamber (s.a.s) birçok sahabîden bazı âlimlere göre yüze yaklaşan tarîk ve vecih den rivayet edilen sahih ve meşhur hadisinde “benim ağzımdan yalan uyduranlar Cehennemdeki yerlerine hazırlansınlar” buyurmuş olmasına rağmen bu büyük günahı işleyenler olmuştur. el-Muğîre b. Sa’îd el-Küfî, Ebu Abdirrahim el-Kûfı, Muhammed b. Sa’îd (el-Maslûb) es-Şâmî gibi zındıklar bunlardandır. Bu âlim özentileri hadis uydurmuşlar; müslümanların kalblerine şüphe sokmak üzere uydurdukları sözleri halk arasında hadis olarak yaymışlardır. Öteki hadis uydurma sebepleriyle Hz. Peygamber (s.a.s)’in mübarek ağzından yalan uyduranlar da bu gruptandır.
Answer ( 1 )
“Mecruh” terimi, İslam dini içerisinde kullanılan bir terimdir. Arapça kökenli olan “mecruh” kelimesi, “zayıf” veya “güçsüz” anlamına gelir. Hadis ilmiyle ilgilenen alimler, hadisleri güvenilirliklerine göre sınıflandırmışlardır. Bu sınıflandırmada, mevzu hadisler (uydurma hadisler), sahih hadisler (güvenilir hadisler) ve zayıf hadisler (mecruh hadisler) gibi kategoriler bulunur.
Mecruh hadisler, anlatıcı zincirindeki bazı halkaların zayıf olduğu veya hatırlama konusunda güvenilirliklerinin sorgulandığı hadislerdir. Bu tür hadislerin içerikleri, İslam hukuku ve uygulamaları konusunda delil olarak kullanılmaz. Çünkü bu hadisler, doğrulukları konusunda şüphe bulunan rivayetlere dayanmaktadır.
Hadis ilminde mevcut olan çeşitli eleştirel yöntemler ve hadislerin değerlendirilmesi süreci sayesinde, mevzu hadislerin ayıklanması ve güvenilir hadislerin belirlenmesi mümkün olmuştur. Bu yöntemler, İslam hukukunun doğru bir şekilde anlaşılmasında ve İslam toplumunda güvenilir bilgiye dayalı kararların alınmasında önemli bir rol oynamaktadır.