Paylaş
Müminin mümin üzerindeki 6 hakkı nedir? Arapça hadis ve açıklaması
Question
MÜSLÜMANLARIN BİRBİRLERİ ÜZERİNDEKİ HAKLARI
müminlerin birbirleri üzerindeki hakları
Müslümanın müslüman üzerindeki 6 hakkı kısaca madde madde
İnsanoğlunun, dünyada ve ahirette mutlu olabilmesi ancak İslam’ı kabul etmesi ve Allah (cc) hazretlerinin ona yüklediği bir takım sorumlulukları yerine getirmesiyle mümkündür. Müslümanların birbirleri üzerindeki haklarına riayet bu sorumlulukların başında gelir.
İnsanlığa hidayet olarak gönderilen Kur’an-ı Kerim de: “Mü’min erkekler ve mü’min kadınlar birbirlerinin dostlarıdır. İyiliği emreder, kötülükten alıkoyarlar. Namazı dosdoğru kılar, zekâtı verirler. Allah’a ve Resûlüne itaat ederler. İşte bunlara Allah merhamet edecektir. Şüphesiz Allah mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir.”(1) buyrularak bu yükümlülüğe vurgu yapılmıştır.
İslam Dini, Müslümanları bir vücudun azaları gibi(2) tasvir ederek, birlik ve beraberliği canlı tutmuş(3), mü’minler arasındaki yardımlaşmayı sürekli hale getirmiş(4), paylaşmayı imanın kemale ermesinin şartı(5) olarak kabul etmiştir. Ayrıca kardeşliği iman temeline bağlayarak, mü’minlerin arasını bozacak her türlü ayrımları haram kabul etmiştir. Böylece ırk, soy, cins türünden cahilî değerler yerine takva kriteri getirilmek suretiyle toplumsal kardeşliğin ve ahengin bozulmaması sağlanmıştır.
Unutmayalım ki! Müslümanlar olarak birbirimize karşı olan hak ve hukukumuzu Kur’an ve sünnete uygun bir hale getirdiğimiz ölçüde dünya ve ahiret mutluluğunu elde edebiliriz.
ARAPÇA HADİS
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ ، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ سِتٌّ: إِذَا لَقِيتَهُ فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، وإِذَا دَعَاكَ فَأَجِبْهُ، وإِذَا اسْتَنْصَحَكَ فَانْصَحْهُ، وإِذَا عَطَسَ فَحَمِدَ اللَّهَ فَسَمِّتْهُ، وإِذَا مَرِضَ فَعُدْهُ، وإِذَا مَاتَ فَاتْبَعْهُ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.
Hz. Peygamberin mü’minin mü’min üzerindeki hakkını özetleyen şu hadis mealiyle bitiriyorum:
“Müslümanın Müslüman üzerinde altı hakkı vardır.
1- Karşılaştığında selam verir,
2- Davetine icabet eder,
3- Aksırdığı zaman elhamdülillah derse yerhamükellah der,
4- Hastalandığında ziyaretini yapar,
5- Öldüğünde cenazesinin ardından yürür,
6- Kendisi için sevdiğini o kardeşi için de sever.”(6)
____________________________
1. Tevbe 9/71
2. Buhârî, salat, 88
3. Al-i İmrân, 3/103
4. Buhârî, Mezalim, 4
5. Buhârî, imân, 7
6. İbn Mâce, Cenaiz: 43
Answers ( 4 )
Müslümanın Müslüman üzerindeki bir takım hak ve sorumlulukları vardır. Bu hak ve sorumlulukları yerine getirmesi onun görev ve sorumluluk alanında girmektedir. Örneğin bu hak ve sorumluluklardan bir tanesini ele alacak olur isek; kendisi için istediğini kardeşi içinde istemek. Bunu biraz tersinden düşünelim: Kendisinin istemediği bir eşyayı başka biri için bunu önermesi veya bu eşyayı uygun görmesi Müslüman’a yakışan bir davranış değildir.
Müslümanın müslüman üzerindeki hak ve sorumluluklarından biri karşılaştığında selam vermektir . İlk selam verenin daha hayırlı olduğunu peygamberimiz bize bildirmiştir . Bunun bilincinde olan insan küçük büyük demeden karşılaştığı Müslümanlara ilk selami vermesi onun için daha hayırlıdır . Rabbim bizlere bu şuurlu hayatımızı surdurmeyi nasip etsin .
Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem; müminlerin birbirleri üzerinde haklarının olduğunu ve ‘hepiniz çobansınız herkes güttüğünden sorumludur.’ ifadesiyle Müminlerin başıboş hareket etmemesi gerektiğini ve sorumluluklarının bilinciyle hareket etmesi gerektiğini öğütler. Yine Allah’ın kulları üzerinde haklarının olduğunu, ebeveynlerin çocukları üzerinde haklarının olduğunu, eşlerin birbirileri üzerinde hakları olduğunu ve hatta komşunun komşusu üzerinde bir takım haklarının olduğunu ifade eder.
Müslümanın bir diğer müslüman üzerindeki hakları bir çoktur. Efendimizce hadis-i şeriflerinde bu, Altı nitelik olarak zikredilmiştir. Efendimiz bu sıfatları şöyle sıralamıştır.
‘ Onunla karşılaştığında ona selam ver, o seni davet ederse davetine iştirak et, senden nasihat isterse Ona tavsiyede bulun, aksırdıktan sonra şayet hamd ederse ona dua et, hastalanırsa onu ziyaret et, vefat ederse de onu defnet.’
Müminin mümin üzerindeki 6 hakkı nedir?
“Müminin mümine altı hakkı vardır: Selamını almak, hastasını ziyaret etmek, cenazesine iştirak etmek, davetine icabet etmek, aksaklığı olduğunda yardımına koşmak, dileğiyle ilgilenmek.” (Buhari, Müslim)
Bu hadis, Müslümanlar arasındaki kardeşlik ve dayanışmanın önemini vurgulamaktadır. Müminlerin birbirlerine karşı göstermeleri gereken altı önemli hakkı belirtmektedir:
Selamını almak: Müminler birbirlerinin selamını alarak karşılıklı saygı ve sevgi gösterirler.
Hastayı ziyaret etmek: Mümin, diğer bir Müslümanın hastalık döneminde onu ziyaret ederek moral verir ve destek olur.
Cenazesine iştirak etmek: Bir Müslümanın ölümü durumunda, diğer Müminler cenazesine katılarak dualar eder ve destek verir.
Davete icabet etmek: Mümin, diğer bir Müslümanın davetine olumlu bir şekilde cevap verir ve birlikte zaman geçirir.
Yardımına koşmak: Mümin, diğer bir Müslümanın yardıma ihtiyacı olduğunda hemen yardım eder ve destek olur.
Dileğiyle ilgilenmek: Mümin, diğer bir Müslümanın dileği, isteği veya sıkıntısı olduğunda ilgi gösterir ve yardımcı olmaya çalışır.
Bu haklar, Müminler arasında karşılıklı sevgi, saygı, yardımlaşma ve dayanışmanın sağlanması için önemli bir rehberlik sunar. Müminlerin bu haklara riayet etmesi, güçlü bir toplumsal bağın oluşmasına katkı sağlar ve İslam’ın kardeşlik temelini pekiştirir.