Niyet etmek ne demektir? Niyetin şartları nelerdir?

Question

Niyet etmek ne demektir?

Niyet, azmetmek, kesin olarak irade etmek, kastetmek demektir. Daha açık bir ifadeyle kalbin bir şeye karar vermesi, hangi işin ne için yapıldığının açıklıkla farkında olunması demektir. İnsanın, kulluk görevi olan orucun farziyetinin bilincinde olmasıdır. Sonra da onu samimi olarak tutma azmini göstermesidir. İmsak vaktinden iftar vaktine kadar yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmanın bir amacı olmalı ve bu iş bilinçli olarak yapılmalıdır. Bu amaç ve bilinç, orucun Allah rızası için tutuluyor olmasıdır ki kısacası niyet tabiri ile anlatılır.

Niyetin kalp ile yapılması esas olup dil ile söylenmesi şart değildir. Bununla birlikte ayrıca dil ile de;

نَوَيْت أَنْ أَصُومَ غَدًا لِلَّهِ تَعَالَى مِنْ فَرْضِ رَمَضَانَ.

“Niyet ettim ramazan-ı şerifin yarınki farz orucuna” diye söylenmesi daha iyi olur ve bu tarzda niyet, çoğunluğa göre müstehaptır. Kalpten
geçirilen ile dille söylenen birbirine uymuyor ise, kalpten geçirilene itibar edilir.

Diğer ibadetlerde olduğu gibi oruç ibadetinde de; ister farz ister nafile olsun bütün çeşitlerinde niyet şarttır. Şart, bir şeyin hakikat ve mahiyetinden dışarıda olan şeydir. Şâfiîler ve bazı Mâlikîler niyeti rükün saymışlardır. Her ikisine göre de, niyet edilmediği takdirde sabahtan akşama kadar aç durmak oruç yerine geçmez. Bu bakımdan, ister farz veya vacip, isterse nafile olsun her tür oruçta niyet şarttır. Herhangi bir oruca kalben niyet etmek, hangi orucu tutacağını kalbinden geçirmek yeterlidir. Bu niyetin dil ile ifade edilmesi, onun teyit edilmesi ve perçinlenmesi anlamına geldiğinden mendup sayılmıştır.

Niyet, kesin ve kararlı olmalıdır. Sahura kalkıp yeme ve içme de niyet yerine geçer. Sahura kalkamayan ve daha önce oruca niyet etmeyen bir kimse de kuşluk vaktine kadar niyet edebilir.

Niyetin geçerliliği için gereken şartlar nelerdir?

Ameller niyetlere göre değer kazanır. Tüm ibadetlerde olduğu gibi oruç ibadetinin sıhhati için de niyet şarttır. Niyetin geçerliliği ise bazı şartlara bağlıdır. Bu şartları şu şekilde belirtebiliriz:

1. Niyette kesinlik (cezm, azim ve kararlılık) bulunmadır. Niyette tereddüt olmamalıdır.

2. Tayin. Hanefilerin dışındakilere göre niyette tayin şarttır. Bu da kişinin ramazan orucu diye belirleme yapmasıyla olur. Hanefîlere göre ise ramazan ayında tutulan oruca niyet edilirken ille de ramazan orucu diye belirtmeye gerek yoktur. Çünkü o ay zaten oruç ayıdır.

3. Tebyit. Hanefilerin dışındakilere göre ramazan ayında oruca niyetin geceden imsakten önce yapılması gerekir. Hanefilere göre ise fecrin doğuşu ile güneşin batışı arasındaki vaktin tam ortası olan vakte kadar (öğle namazına yaklaşık olarak yarım saat kalıncaya kadar) niyet edilebilir. Nafile ibadetlerde âlimlerin çoğunluğuna göre öğle namazı vaktinin öncesine kadar niyet edilebilir.
4. Her gün için ayrı niyet etmek şarttır. Çünkü her bir günün orucu müstakildir, birbiriyle bağlantılı değildir. Bir günün orucu bozulunca diğer günlere etki etmez. İmam Züfer ile İmam Malik’e göre ise bütün ay için ayın başında tek niyet yeterlidir.

اللَّهُمَّ إِنِّي نَوَيْت أَنْ أَصُومَ رَمَضَانَ كَامِلًا لِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا.

Allah’ım! Ramazan ayının tamamını, inanarak ve sevabını sadece senden dileyerek, oruç tutmaya niyet ettim.

5. Niyetten vazgeçmeyip devam ettirmek. Kişi geceleyin niyet ettikten sonra imsak vaktinden önce oruç niyetinden vazgeçse bu vazgeçmesi geçerli olur ve kişi oruç tutmuş sayılmaz.

BENZER KONULAR:

Dini Soru Cevap

Her soru cevap verilmeye değerdir, yeter ki aynı konu bize sorulmuş olmasın ve kurallara uygun sorulsun. Lütfen soru yollamadan önce aynı konu var mı diye \\\\"ARAMA\" yapınız. Konu altına yazılan sorulara öncelik tanıyoruz.. Bilginize

Takip Et

Cevapla