Paylaş
Ölen kişinin zekat borcu
Question
Ölünün zekat borcu, Ölen bir Müslümanın zekat borcu nasıl ödenir?
Ölünün zekat borcu
Zekât Borcu ile Ölen Müslümanın Hükmü yahut Zekâtın Ölüm İle Düşmesi
Fakihler bu konuda ihtilaf etmişlerdir. Maliki, Şafii ve Hanbelilere göre bir kimseye zekât farz olur da bunu ödeme imkânına sahip olur ödemeden ölürse o kişi Allah katında âsi olduğu için geride bıraktığı malından bu zekât borcu vasiyet etmese de ödenir. Ölümle bu borç düşmez. Çünkü bu zekât farz olan bir hak olup vasi yet edilmesi gerekir. Hayatta iken kendisine ait bir malın hakkı olduğundan iptal edilemez. İnsanlara olan borç gibidir.
Fakat ölen kimsenin bıraktığı malın üçte birinden vasiyetlerde olduğu gibi ödenir. Maliki mezhebinde meşhur olan görüş budur. Şafii ve Hanbeli mezhebine göre ise kalan malın tamamından ödenir.
Ölünün bıraktığı malında Allah’a olan borç ile kula olan borç birleşecek olursa meselâ zekat, kefaretler, adak, ihramlı kişinin avlanma cezası ve benzeri borçlar birleşirse Şafiilerce esah olan görüşe göre, Allah hakkı öne alınır.
Ebu Hanife’ye göre, ölüm sebebiyle kişiden zekât borcu düşer. Ancak bunu ölmeden önce vasiyet etmişse malının üçte birinden çıkanlıp verilir. Eğer vasiyet etmemişse düşer. Çünkü bu, niyet etmek şart olan bir ibadettir. Oruçta olduğu gibi, borçlunun ölmesi ile düşer.
Hanefilere göre, zekâtı düşüren şeyler üçtür: Zekât borcu olan kimsenin vasi yet etmeden ölmesi, mürted olmak, yıl tamamlandıktan sonra fakat ödeme imkânını elde edemeden malın yok olması. Şafii ve diğer müçtehitler bu üç meselede farklı düşünmektedirler.
Answers ( 1 )
Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerine göre ölen kişinin zekat borcu var ve bunu ödemeye malik iken yani ödeyebilecek durumda iken ödemediği zaman bu kişinin zekat borcu düşmez; ödenmesi gerekmektedir. Bu kişi zekat borcunu vasiyet etmese de ödenmek zorundadır.
Hanefi mezhebine göre ise; zekat borcu olan kimsenin vasiyet etmeden ölmesi durumunda zekat borcu olsa bile; ödenmeye bilir.
Zekât borcu olduğu halde vefat eden bir kişinin varisleri, onun terikesinden zekât borcunu vermekle mükellef midir?
Print this pageEmail this to someoneTweet about this on TwitterShare on Facebook0Share on Google+0
Zekât borcu olan bir kimse, imkânı olduğu halde zekât borcunu ödemeden ölse, bu borç onun terikesinden alınamaz. Çünkü onun malları ölümüyle beraber varislerine intikal etmiştir. Varislerin ise, ölen kişinin zekât borcunu ödeme gibi bir mükellefiyetleri yoktur. Ancak kişi ölmeden önce bu borcunu vasiyet etmişse, varisler bu vasiyeti yerine getirmek zorundadırlar. Diğer yandan tabii ki, varisler eğer kendilerine düşen hakkın bir kısmından veya tamamından vazgeçerek teberru suretiyle ölen kişinin bu zekât borcunu ödeyecek olurlarsa, bu da güzel bir davranış olur.
İfade ettiğimiz hüküm Hanefi mezhebine göredir. Şafii mezhebinde ise, kişi vasiyet etmemiş olsa bile, bu borç onun terikesinden ödenir.