Paylaş
Orucu Bozmayan Durumlar
Question
Orucu Bozmayan Durumlar
1- Bir kimseyi kusma tutsa ve kusuntudan hiç bir şey boğazına kaçmasa yahut boğazına sinek veya sivrisinek kaçsa yahut toz kaçsa yahut değirmencilik yapan un eleyen, kalburdan geçiren, taşıyan kimseler gibilerinin iş gereği boğazına un, kepek kaçsa, kabir kazarken veya toprak taşırken yahut ev eşyasını kullanırken boğazına bir şey kaçsa orucu bozulmaz. Çünkü bunlardan kaçınmak mümkün değildir. Bu işleri yapmak iş sahibi için aynı zamanda zaruridir. Fakat bu işi meslek edinmeyen kimseler için kaza gerekir.
2- Erkeklik organına sıvı madde şırınga etmek. Çünkü bu maddeler normalde mideye ulaşmamaktadır.
3- Karın üzerindeki bir yaraya yahut içeriye ulaşan bir yere merhem sürmek.
Çünkü bunlar yeme içme mahallinden ulaşmamaktadırlar.
4- Sabah vaktinin girerken yeme-içmeyi ve cimayı bırakmak. Eğer bunları yapan kişi iftar etmenin artık mübah olduğunu zannederek iftar ederse kefaret gerekmez. Çünkü onun iftarı gerçeğe yakın bir tevil ve kanaate dayanmaktadır.
5- Sadece bir anlık bakmak yahut düşünmek suretiyle meni yahut mezi gelmesi
6- Tükürüğü yahut dişler arasında bulunan yemek kalıntılarını yutmak. Ancak bu yemek kalıntıları örfe göre çok sayılacak miktarda olursa orucu bozar.
7- Susuzluğu gidermek için ağzı su ile çalkalamak, cünüp olarak sabahlamak, abdest, namaz ve Kur’an okumak gibi şer’i bir ihtiyaç sebebiyle gündüz misvak kullanmak.
8- Hacamat yaptırmak. Ancak oruçlunun bunu yapması mekruhtur.
Şafii Mezhebi.
Şafiflere göre, orucu bozan şeyler iki türlüdür: Bir kısmı sadece kaza gerektirir, bir kısmı ise hem kaza hem de kefaret gerektirir.
Orucu Bozmayan Durumlar:
Unutarak yahut tehdit altında yahut seran özür kabul edilen bir mazeret sebebiyle bir kimsenin içine bir şey girmesi ile yahut sümük ve dişler arasında kalan yemek kalıntıların yutmak suretiyle yahut kaçınılması zor olan yoldaki tozların ve un tozlarının, karasinek ve sivrisineğin içeriye girmesiyle oruç bozulmaz.
Bunun gibi, damardan kan aldırmakla da oruç bozulmaz. Bunda her hangi bir ihtilâf yoktur. Hacamat yaptırmakla da oruç bozulmaz. “Çünkü Hz. Peygamber (a.s.) oruçlu iken hacamat yaptırmıştır. Yine ihramlı iken hacamat yaptırmıştır.” (1) Ancak, ihtiyaç dışında bunun yaptırılması mekruhtur.
Sürme çektirmek sebebiyle de oruç bozulmaz. Fakat racih olan görüşe göre bu nu yapmak uygun değildir. Öpmek suretiyle de oruç bozulmaz. Ancak öpüşmek şehveti tahrik edici olursa mekruh olur. Kucaklaşmak ve oynaşmakla oruç bozulmak. Düşünmek ve şehvetle bakmak sebebiyle boşalmaktan ötürü oruç bozulmaz. Başka bir maddeyle karışmamış sakız çiğnemekten, yiyecek maddesini tatmaktan dolayı da oruç bozulmaz. Ancak gereksiz olarak bunları yapmak mekruhtur. Misvak kullanmak da orucu bozmaz. Fakat unutarak soğan yemek gibi bir sebebe dayalı olmaksızın yapılması mekruhtur. Görme, koklama, işitme ile elde edilen nefsani şehvetlerden faydalanmaktan ötürü de oruç bozulmaz. Fakat bunları yapmak mekruhtur.
Hanbeli Mezhebi:
Hanbelilere göre, orucun bozulması ya kazayı yahut hem kaza hem de kefareti gerektirir.
BENZER KONULAR:
- iyiliği emredip kendisi yapmamak ayet ve Hadislerle
- Umut verici ayetler arapça-türkçe ve açıklamalı
- Vitir namazı ilk ne zaman kılındı?
- Eşler arası cinsel ilişki
- Rahimehullah ne demek? arapça yazılışı
- Tümünü görüntüle.
Answer ( 1 )
Orucu Bozmayan Durumlar:
Aşağıda zikredilecek hususlardan ötürü oruç bozulmaz:
1- Sakınılması mümkün olmayan durumlar: Tükrügünü yutmak, yoldaki toz lan yahut un tozlarını yutmak, erkeklik organına sıvi madde damlatmak, mesaneye ulaşsa bile mideye ulaşacak bir kanal bulunmadığı için orucu bozmaz. Bunun gibi tükrügü ağızda topladıktan sonra bilerek yutmak orucu bozmaz. Çünkü tükrük kaynağından mideye zaten ulaşmaktadır. Oruçlu kişinin tükrüğü elbisesine, parmakları, yahut dudaklan arasına çıksa, sonra da tükrügü içeri alarak yutsa; yahut başkası nin tükrügünü yutsa bunlardan ötürü oruç bozulur. Çünkü bu kişi tükrüğü ağız di şından içeri almaktadır. Dolayısıyla başka bir şeyi yutmaya benzemektedir. Geniz de biriken balgamı dışan çıkarmaktan ötürü oruç bozulmaz. Fakat bu balgam çık tiktan sonra yutulursa oruç bozulur.
2- Ağıza su verip çalkalamak ve buruna su çekmekle (mazmaza ve istinşak) oruç ihtilafsız olarak bozulmaz. Bu durum ister abdest alırken ister diğer zamanlar da olsun, ister bunlan yapmada mübalağa edilmiş olsun, ister edilmemiş olsun, is ter üç kere olsun, ister üçten fazla olsun fark etmez. Bu meselenin dayandığı delil daha önce öpmekle ilgili olarak geçen Hz. Ömer hadisi ve mazmazaya kıyastır. Fa kat eğlence olsun diye yahut serinlemek için yahut susuzluğu gidermek için ağıza su verip çalkalamak mek
3- Sakız çiğnemek: Bu sakızın ağızda parçalanmaması, şeker ve benzeri mad delerle kanştırılmış olmaması, çiğnerken sert ve parçalanmayacak derecede kuv vetli olması gerekir. Fakat oruçlu kişinin sakız çiğnemesi mekruh olup haram de gildir. Çünkü sakız tükrüğü toplar ve susama yapar.
4- Boşalma olmaksızın öpmek, dokunmak, uyluklarda ve benzer organlar ara sinda oynamaktan ötürü oruç bozulmaz. Eğer boşalma olursa oruç bozulur, fakat kefaret gerekmez. Çünkü bu durum cinsi ilişki değildir.
5- Tekrar tekrar bakmak suretiyle mezi gelmesi orucu bozmaz. Çünkü bu ko nuda nas, delil yoktur. Bakmayı tekrarlamaksızın meninin gelmesi de orucu boz maz. Çünkü birinci bakıştan kaçınmak mümkün değildir. Boşalma olmaksızın ba kışı tekrarlamak da orucu bozmaz. Bir kimse oruçlu iken düşünerek meni yahut me zisi gelecek olursa yine orucu bozulmaz. Çünkü Hz. Peygamber (a.s.) şöyle buyur muştur: “Yapmadıkça yahut konuşulmadıkça ümmetimin kalbinden geçenler affe dilmiştir.”
Yine istemeyerek, düşünmek suretiyle boşalma olur da buna kendisi sebep ol mamışsa yahut oruçlu kişi ihtilâm olursa yahut şehvetsiz olarak boşalırsa orucu bo zulmaz. Ömek: Bir hastalık sebebiyle boşalmak yahut yüksek bir yerden düşmek suretiyle yahut eli ile cinsi organına dokunmaksızın şehvet çokluğu sebebiyle bo şalmak yahut gece yapmış olduğu ilişkiden ötürü gündüz meninin çıkması gibi. Çünkü kendisi gündüzün buna sebep olmamıştır.
6- Damardan kan aldırmak yahut bir yerini yararak kan çıkması veya bunun kanaması orucu bozmaz. Oruçlu kişinin kendi kendini yaralaması yahut başkasını onun izni ile yaralaması durumunda oruç bozulmaz. Ancak yaralama aletinden iç organlara bir şeyin ulaşmaması gerekir. Hatta hacamat yerine yaralamak suretiyle kan akıtılsa bile oruç bozulmaz. Çünkü bu hususta her hangi bir delil yoktur. Kıyas da orucun bozulmasını gerektirmemektedir.
7- İstemeyerek her hangi bir şeyin içeriye girmesi de orucu bozmaz. Bunun ör- neği unutarak bir şey yemek içmek yahut tehdit altında yahut uykuda iken orucu bo zan bir şey yapmak gibi durumlardır. Çünkü uykudaki kişinin kasti olamaz. Bu me selenin dayandığı delillerden biri de daha önce geçen şu hadistir: “Bir kimse oruçlu iken unutarak yiyip içerse orucunu tamamlasın. Onu yedirip içiren Alahtan başka degildir. (1)” Unutarak yahut bilmeyerek yiyip içen kişiyi gören kimsenin bunu ona hatırlatması gerekir. Bu durum namaz vakti daralınca uyumakta olan kişiyi uyandırmaya benzer.
8- Sabah vaktinin girmesinde şüphelenmek: Bir kimse sabah vaktinin girdiği hususunda şüphelendiği hâlde yiyip içse veya cinsî ilişkide bulunsa ve şüphesi de vam etse orucu bozulmaz. Çünkü asıl olan henüz gecenin devamıdır. Şüphe vakti de geceden sayılır. Dayandığı delil ayetin zahiri manasıdır: “Siyah hat beyaz hattan ayrılıncaya kadar yeyip için.” Fakat oruçlu kişi sabah vakti girdiği hâlde girmedi- ğini zannederek yer içerse orucu bozulup kaza lazım gelir. Güneş batmadığı halde battığını zannederek iftar eden kişiye de kaza gerekir. Çünkü bundan sakınmak mümkün olmaktadır.
9- Kişinin elinde olmayan kusma hâlinin galip olması: Bir kimseye kusma hâli galip gelse bundan ötürü bir şey lazım gelmez. Fakat kendisi zorlayarak kusan kim se böyle değildir. O, kaza edecektir.
10- Misvak kullanmak: Gündüz boyunca misvak kullanmak ve cünüplükten ötürü yıkanmamak da orucu bozmaz. Fakat ikinci fecir doğmadan önce yıkanması gereken cünüp, kimse ile ay başı ve nifas hâlinde olup kanı kesilen kadınlann yıkanmalan müstehaptır. Bunun gibi Müslüman olan kafirin de yıkanması müste haptır. Bunun sebebi ihtilaftan kurtulmaktır.
11- Tadı boğazda duyulmayan sürme çekmek, ayağın altına kına sümek -tadı boğazda duyulacak olsa bile- orucu bozmaz.
12- Kadının parmağını, islak bile olsa kadınlık organına sokması da orucu boz maz. Bunun gibi parmak dışındaki şeyleri sokması da yine orucu bozmaz.
Yukarda geçen önemli konularda mezheplerin görüşlerinin özeti şudur: Ra mazan’da gündüz cinsî ilişkide bulunmak hem kaza hem kefaret hem de günün ka lan kısmında yeyip içmemeyi gerektirir. Hanefi ve Malikilere göre, bile bile yemek içmek de hem kaza hem kefaret ve hem de kalan günü oruçlu geçimeyi gerektirir.
Diğer âlimler bu görüşte değillerdir. Birinci görüşün dayandığı delil cinsi ilişkiye kıyastır. Çünkü bunlan yapmak da Ramazan’ın hürmetini ihlaldir.
Bilerek kusmak yahut içeriye ulaşacak maddi bir şeyi kasten almakla oruçlunun orucu ittifakla bozulur. Alınan şey ister gıda veren madde olsun, ister olmasın eşittir. Yine ittifakla damardan kan aldırmaktan ötürü oruç bozulmaz. Cumhura göre, unutarak yemek içmek de orucu bozmaz. Malikilere göre bozar. Şafif ve Han belilere göre tehdit altında yemek içmekle oruç bozulmaz. Maliki ve Hanefflere gö re bozulur. Ağzı çalkalarken suyun boğaza kaçması sebebiyle Hanbelilere göre oruç bozulmaz, Malikilere göre bozulur. Şafiilere göre eğer çalkalamada mübalağa yapılırsa yahut oynamak ve serinlemek için yahut üç kereden fazla yapılırsa oruç bozulur.
Şafif ve Hanefilere göre sürme çekmekle oruç bozulmaz. Maliki ve Hanbelile re göre eğer tadı boğazda hissedilirse oruç bozulu Cumhura erkeklik org na sivi madde şırınga edilmesi suretiyle oruç bozulmaz. Şafiilere göre bozulur. Cumhura göre kulağı çöp ile kanştırmaktan ötürü yahut kulak içine çöp, kürdan ve benzeri maddeler sokmakla oruç bozulmaz. Şafiilere göre bozulur.
Cumhura göre hacamat orucu bozmaz, sadece mekruhtur. Hanbelîlere göre hacamat orucu bozar. Hanefi ve Şafiflere göre mezi gelmesinden ötürü oruç bozul maz, Maliki ve Hanbelflere göre, öpmek ve kadınlık organı dışındaki münasebet lerden ötürü olursa bozulur. Hanbelilere göre tekrar tekrar bakmak suretiyle mezi nin gelmesinden ötürü oruç bozulmaz, Malikîlere göre hem bakmaktan ötürü hem de devamlı şekilde cinsî hayatla ilgili düşüncelerden veya bunu alışkanlık edinme den ötürü bozulur.
Hanefilere göre çeşitli günlerde oruç bozmanın tekrarlanması durumunda sa dece bir kefaret gerekir. Şafii, Hanbelf ve Malikîlere göre ise, değişik günlerde oruç bozma olayının tekrarlanması ile kefaretler de tekrarlanır. Bozulan oruç sayısınca kefaret gerekir.