Peygamberimiz Zamanında yaşayıp iman ettikleri halde Sahabe olma şerefine eremeyenler

Cevap: Muhadramûn

Cahiliye ve İslâm devrini idrak eden, fa­kat Hz. Peygamber’i mümin olarak göre­meyen kimselerdir.

Hadisçilere göre “muhadram”, hem cahi­liye devrinde yaşadığı hem de İslâm devrini idrak ettiği halde Hz. Peygamber’i görmek şerefine ehşemeden iman edip İslâm’a girenlere denilmektedir. Muhadram keli­mesinin çoğulu “Muhadramûn”dur.

Muhadramûnun bu özelliği dikkate alına­rak tabiundan mı yoksa sahabeden mi sayılacağı üzerinde durulmuştur. Bir görü­şe göre muhadramûndan olan kişinin riva­yeti sabit ise sahabeden; değilse tabiundan sayılması gerekir. Diğer bir görüşe göre bunlar Hz. Peygamber’i göremeyip sadece sahabeyi gördükleri için tabiundan sayılırlar.

Dilciler Peygamberimizi görmek şerefine erişememekle beraber asr-ı saadette iman etmiş olan kişiler sahabi olsun olmasın ömrünün yarısını cahiliye devrinde diğer yarısını da İslâm devrinde (asr-ı saadette) geçirmiş olanları “Muhadramun” dan sa­yarlar. Buna göre ünlü şairlerden Lebîd, Hassan b. Sabit, Nabiga el-Ca’dî, Ebû Züeyb Hüzelî, Mütemmim b. Nüveyre gibileri Muhadrâmûn’dandırlar. Halbuki hadisçiler, mesela Lebîd, Hassan ve Hakîm b. Hizam, Kâ’b b. Züheyr gibi zatları Saha­beye dahil ederler.

Müslim’in Sahîh’inde muhadramûn’un tanınmışlarından yirmi kadarının adı sayılır. Ebû Amr ve Sa’d b. İyas eş-Şeybânî, Şüreyh b. Hânî, Amr b. Meymûn el-Evdî, Esved b. Yezid en-Nehâî, Esved b. Hilâl el-Muhâribî, Ma’rûr b. Süveyd, Mes’ud b. Hıraş, Mâlik b. Umeyr, Ebû Osman en-Nehdî, Hâlîd b. Umeyr el-Adevî, Cübeyr b. Nüfeyr el-Hadramî bunlardan bazılarıdır. Diğer bazı kaynaklarda şu isimler de geçmektedir: Ahnef b. Kays et-Temîmî, Abdullah b. Ukeym, Eşlem, Üveys b. Âmir el-Karenî, Evsat b. Âmir el-Becelî, Câbir el-Yemânî, Kadı Şüreyh b. el-Hâris, Abdurrahman b. Ganem, Alkame b. Kays, Kâ’b el-Ahbâr, Mesrûk b. el-Ecdâ, Ebû Utbe el-Havlânî.

Bu zatların çoğu birinci hicrî asrın sonuna kadar yaşamışlar, bir kısmı ise hicrî İkinci asra geçmişlerdir. Rıb’î b. Hırâş, Ebû Recâ el-Utâridî, Süveyd b. Gafele, Şüreyh b. Hânî, Kadı Şüreyh, Mağrur b. Süveyd, Süveyd b. Gafele bunlar arasındadır.

Muhadram (Sahabe olamayanlar)

1. Eslem Mevlâ Ömer (ö. 80/699)
2. Üveys b. Âmir el-Karenî (ö. 37/657)
3. Evsat b. İsmâil el-Becelî (ö. 79/698)
4. Cübeyr b. el-Hureys (ö. ?)190
5. Câbir el-Yemânî (Hâbis b. Sa’d et-Tâî) (ö. 37/657)
6. Şüreyh b. el-Hâris (el-Kâdî) (ö. 78/697)
7. Ebu Vâil Şakîk b. Seleme (ö. 82/701)
8. Abdurrahman b. Useyle es-Sunâbihî (ö. ?)
9. Abdurrahman b. Ganm el-Eş’arî (ö. 78/697)
10. Abdurrahman b. Saîd b. Yerbu’ (ö. 109/727)
11. Abiyde b. Amr es-Selmânî (ö. 74/693)
12. Alkame b. Kays (ö. 62/681)
13. Kays b. Ebî Hâzim (ö. 97/715)
14. Ka’bu’l-Ahbâr (Ka’b b. Mâti’) (ö. 32/652)
15. Mürre b. Şerâhîl el-Hemedânî (et-Tîb) (ö. 76/695)
16. Mesrûk b. el-Ecda’ (ö. 63/682)
17. el-Ecda’ b. Mâlik el-Hemedânî (ö. ?)
18. Ebu Ruhm Ahzâb b. Üseyd es-Semâî (ö. ?)
19. Ertât b. Süheyye el-Müzenî (ö. ?)
20. Ertât b. Ka’b el-Fezârî (ö. ?).
Muhadram

Ravi Muhadramlar:

1. Ebû Amr eş-Şeybânî (Sa’d b. İyâs) (ö. 96/714)
2. Süveyd b. Ğafele el-Cevzî (ö. 81/700)
3. Şüreyh b. Hâni’ (ö. 78/697)
4. Üseyr (Yüseyr) b. Amr b. Câbir (ö. 85/704)
5. Amr b. Meymûn el-Evdî (ö. 74/693)
6. el-Esved b. Yezîd en-Nehaî (ö. 75/694)
7. el-Esved b. Hilâl el-Muhâribî (ö. 84/703)
8. el-Ma’rûr b. Süveyd (ö. ?)75
9. Abdü Hayr b. Yezîd el-Hayvânî (ö. ?)
10. Şübeyl b. Avf el-Ahmesî (ö. ?)
11. Mes’ûd b. Hırâş (ö. ?)
12. Mâlik b. Umeyr el-Hanefî (ö. ?)
13. Ebû Osman en-Nehdî (ö. 95/713)76
14. Ebû Recâ el-Utâridî (ö. 105/723)
15. Guneym b. Kays el-Ka’bî (ö. 90/708)
16. Ebû Râfi’ Nüfey’ es-Sâiğ (ö. 90/708)
17. Ebu’l-Halâl el-Atekî (Zürâre b. Rebîa) (ö. ?)
18. Halid b. Umeyr el-Adevî (ö. ?)
19. Sümâme b. Hazn el-Kuşeyrî (ö. ?)
20. Cübeyr b. Nüfeyr el-Hadramî (ö. 80/699)

BENZER KONULAR:

• Muhadramun kimlerdir? Muhadramûn sahabeler
• Muhadram ne demek? Kısaca
• Âlim ve Âlime Sahabeler
• Sahabe dönemi nedir kısaca?
• Sahabe-i kirama bakışımız nasıl olmalıdır?
• Tümünü görüntüle.